Dünyanın büyük ilgiyle aldığı kakao ve çikolata önümüzdeki süreçte ulaşmak güç bir hale gelecek. Bunun sebebi ise küresel kakao çekirdeği arzındaki düşüş. Son 3 yıldır en fazla kakao çekirdeği üreticilerinden biri haline gelen Gana, Fildişi Sahili ve Ekvador’da ciddi rekolte kayıpları görülüyor. Rekolte azalırken kakao fiyatları da zam üstüne zam alıyor.
ÇİKOLATAYI YAKINDAN ETKİLEYECEK
Uluslararası Kakao Örgütü yılın ilk zamanlarında, dünyada iki yıldır sürmekte olan kakao çekirdeğine erişimin 2024’te de süreceğini ve bunun fiyatlara yansıyacaüını açıklamıştı. Popüler çikolata markalarından biri haline gelen Hershey ve Cadbury de çikolata sektöründeki ek fiyat zamlarından sorumlusu olarak kakao maliyetlerine değindi.
‘TOPLAM İHTİYACIN 550 BİN TON KADAR ALTINDA’
-KAKAODAKİ rekolte düşüşlerini vurgulayan İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Başkanı Kazım Taycı, “3 yıllık düşüş süreci stokların da erimesine neden oldu” dedi. Kakao çekirdeği miktarının toplam ihtiyacın 550 bin ton kadar altında olduğunu ifade eden Taycı, “İklim krizi bunda çok etkili olsa da artan maliyetler yüzünden köylülerin kakao ağaçlarına iyi bakamaması rekoltenin düşmesine neden oluyor.
Kakao yağı ve kakao tozu fiyatları artış gösterirken mal ihtiyacı olup da alamayan ve kullanıcıların hararetle mala yönelmeleri, açıkta bulunanları acil tedarik peşine koşmaları son 2 aylık süreçte fiyatların daha da hızla artmasına neden oldu” ifadesini kullandı.
'KAKAO BORSASINDA DÜŞÜŞÜN GERÇEKLEŞMESİ ZOR'
“Nisan hasadında mahsul beklenenden az olacak. Haziranda rekolte toparlamazsa kakao borsasında düşüşün gerçekleşmesi zor. Artan fiyatlara rağmen ülkemizde kakao yağı ve kakao tozuna erişimde şu aşamada bir sorun yok. Ancak yeni hasat kötü olursa ürünlere erişimimiz daha da zorlaşacak” ifadelerine yer verdi.
'YÜZDE 29 DÜŞÜŞ DEMEK'
Şubat başında bir ton kakao çekirdeğinin fiyatı 1977’den bu yana ilk kez 5 bin doları bulurken, bir haftadan kısa bir süre sonra fiyatlar 47 yıl önceki rekoru aşarak ton başına 5.5 bin dolara yükselmişti. Son veriler, Fildişi Sahili çiftçilerinin 1 Ekim’den 10 Mart’a kadar limanlara 1.22 milyon ton kakao sevk ettiğini gösterdi; bu, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29 düşüş demek.
'ÜRETİM DAHA SÜRDÜRÜLEBİLİR YOLLARLA YAPILMALIYDI'
Mondelēz International Türkiye Genel Müdürü İhsan Karagöz, ise şunları belirtti: “İklimsel nedenlere bağlı beklenmedik bir sorun yaşanıyor. Dünya sürdürülebilir olmayan kakao üretiminin bir bedelini ödüyor. Üretim daha sürdürülebilir yollarla yapılmalıydı.
Aniden karşımıza çıkan bu krizin etkilerini üreticiler iki yıldır yansıtmak zorundaydı. Bundan sonrasını da tahmin etmek zor. Şirketler sorunun bir kısmını uzun vadeli anlaşmalar yaparak aşmaya çalışıyor.” şeklinde konuştu.