Rusya’nın 24 Şubat’ta başlattığı savaşın ardından Yale Üniversitesi, 1000 uluslararası şirketi takibe aldı. Aralarında akaryakıt, çevrimiçi alışveriş ve havayolu şirketleri de olmak üzere 600’den fazla şirketin, Rus pazarından tamamen çekildiği ifade edildi. Bazı şirketlerin ise savaş nedeniyle sadece faaliyetlerini durdurduğu gözlemlendi. Faaliyetlerini durduran şirketler arasında çoğunlukla gıda şirketleri yer aldı. Herhangi bir işlem yapmayan şirketlerin ise genellikle elektronik cihaz üreten ve satışını yapan şirketler olduğu görüldü. Yale Üniversitesinden yapılan açıklamada, bazı şirketlerin sadece yaptırımlar çerçevesinde hareket ettiği, bazılarının ise yaptırımların üzerinde tepki göstererek pazarı tamamen terk ettikleri belirtildi. KİMİ ŞİRKET İSE RUSYA'DAN ÇIKAMIYOR! Öte yandan bazı şirketler ülkede faaliyet göstermeye devam ediyor. Bu şirketlerin yetkilileri, isteseler de Rusya'dan çekilmelerinin mümkün olmadığını söylüyor. BBC'nin sorularını yanıtlayan Burger King'in sahibi nedenini açıkladı. Marks and Spencer (M&S), Burger King, otel zincirleri Marriott ve Accor, Rusya'dan çıkamayan şirketlerden bazıları. Rusya'da 1000'e yakın şubesi olan bu şirketler hukuken karmaşık franchise (imtiyaz) anlaşmalarına bağlı kalmak zorunda. FİRMA SAHİBİ NEDENİNİ BBC'YE AÇIKLADI BBC'nin sorularını yanıtlayan Burger King'in sahibi Restaurant Brands International şirketi de Rusya'daki operasyonlarının bu şekilde yürütüldüğünü açıkladı. Yapılan açıklamada, "Uzun vadeli anlaşmaları öngörülebilir bir gelecekte kolayca değiştirmek mümkün gözükmüyor" denildi. FRANCHİSİNG NEDİR? Pek çok ülkede uygulanan bu ticaret yönteminde bir şirket, başka bir şirketin markasını kullanmak ve ürünlerini satmak için imtiyaz hakkı satın alıyor ve bunun karşılığında bir ücret ödüyor. Hukuk şirketi Bird&Bird'den uluslararası imtiyaz hakkı uzmanı Graeme Payne, yeni pazarlara girmek isteyen fakat bu pazarlar hakkında yeterince bilgisi olmayan Batılı şirketler için bunun kullanışlı bir yöntem olduğunu söylüyor ve ekliyor: "Bugün pek çok kişi 'Neden mağazalarını kapamıyorlar?' diye soruyor. Fakat hukuki açıdan böylesi tek taraflı bir adım çok zor ve büyük yasal sonuçları olabilir." Genellikle 10 yıl veya daha uzun vadeli yapılan bu anlaşmaların tek taraflı ihlal edilmesi durumunda Batılı markaların imtiyaz hakkı sahipleri onlara dava açabilir ve bu da ciddi bir tazminatla sonuçlanabilir.