Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye'nin yeterli ayçiçek yağı bulunmasına rağmen, sanki yağ stoku yokmuş gibi açıklamalar yaparak vatandaşı yönlendiren ve birkaç günde fiyatların yüzde 100 artmasına yol açan açıklamalara karşı hukuki girişim başlattı. HALKI GALEYANA GETİRDİ Türkiye'nin en büyük iki yağ tedarikçisi Rusya ile Ukrayna arasında savaşın başlamasından sonra Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, çok az yağ stoku kaldığını ileri sürerek, halkı galeyana getiren açıklamalarda bulundu. Büyükhelvacıgil, "Ülkemizin stokları, market rafları dahil mart sonu veya nisan ortasına kadar yetecek düzeydedir" iddiasında bulundu. Açıklamanın hemen ardından vatandaş, yağ kalmayacağı endişesiyle marketlere akın etti. YAĞ FİYATLARI BİRDEN FIRLADI Bu süreçte 100 liralarda satılan 5 kilogramlık ayçiçek yağı fiyatı bir günde 200 liralara çıktı. Bazı internet sitelerinde rakamlar 250-350 lira bandına kadar yükseldi. Ancak bu süreçte Türkiye'de yağ stoklarında kesinlikle bir sorun yaşanmadı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Putin'le yürüttüğü diplomasi sayesinde Azak Denizi limanlarında bekletilen 30 gemilik ayçiçek yağı da hızla Türkiye'ye getirildi. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) da 5 litrelik ayçiçek yağını 129 liradan sattı. Bu sebeple daha önce yüksek fiyattan ihtiyacından fazla yağ alan vatandaş da mağdur edildi. ÖNCE UYARI SONRA DAVA Bu gelişmelerin aşandığı dönemde Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi, ayçiçek yağı üretimi ve ithalatı ile alakalı ilgili birimlerle toplantı yaptı. Ardından da arz ve stok sıkıntısı bulunmadığı açıkladı. Bu toplantıda Büyükhelvacıgil'in uyarıldığı, açıklamalarına özen göstermesi istendiği öğrenildi. Bakan Kirişçi daha sonra da vatandaşın alım tercihlerinin yönlendirildiği ve fiyatların sebepsiz yükselmesine sebep olunduğu gerekçesiyle BYSD Başkanı hakkında suç duyurusunda bulunulması konusunda talimat verdi. Bakanlık Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü de Büyükhelvacıgil hakkında hazırlanan suç duyurusu dilekçesi savcılığa sunuldu. İzdiham görüntüleri dosyada Bakanlığın hazırladığı dosyada, Büyükhelvacıgil'in açıklamaları ile ayçiçek yağı izdihamının yaşandığı market görüntüleri ile açıklama öncesi ve sonrası yağ fiyatlarını gösteren fiyat skalaları yer aldı. Suç duyurusu dilekçesinde, BYSD Başkanı'nın Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 237. maddesinde düzenlenen "Fiyatları etkileme" suçundan cezalandırılması istendi. TCK'nın 237. maddesi 2 yıl hapis cezası öngörüyor. Ancak suça konu eylem sonucunda besin veya malların değerlerinin artması ya da eksilmesi durumunda ise cezanın 3'e 1 oranında artırılması hüküm altına alınıyor. PttAVM de hukuki işlem başlattı Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil'in ürettiği ürünlerin farklı noktalarda farklı fiyatlara satıldığı tespit edilmişti. Şirketin kendi sitesinde 10 litrelik teneke ayçiçeği yağını 145.90 liraya, PttAVM'de ise 176.89 liradan satmaya çalıştığı ortaya çıktı. PttAVM.com da bu yağların satışını durdurdu. PttAVM.com Genel Müdürü Hakan Çevikoğlu, "Her iki fiyatın belirlenmesinde sorumluluk üreticinin kendisine aittir ve dolayısıyla PTTAVM'nin ayçiçek yağını daha pahalıya sattığı iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır. Ayçiçek yağında fiyat manipülasyonu yaptığı tespit edilen firmayla ilgili hukuki işlem başlatılmıştır" dedi. Yasemin Asan