657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapan memurlar hakkında, işledikleri bazı fiillerden dolayı verilen “uyarma” disiplin cezaları, ilgili memur ve cezayı veren amirleri tarafından hafife alınabilmektedir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, memurun disiplin cezası gerektiren fiil ve hallerini beş gruba ayırmış ve ağırlık derecelerine göre; uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma disiplin cezaları başlıkları altında toplamıştır. Memurların verilebilecek disiplin cezaları arasında, ağırlık bakımından en hafif ceza olarak “uyarma cezası” belirlenmiş ve “Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesi” olarak tarif edilmiştir. Uyarma cezasını gerektiren haller Memura uyarma cezası verilmesini gerektiren fiil ve haller, Devlet Memurları Kanununun 125/A maddesinde sayılmıştır. Buna göre, aşağıdaki fiil ve halleri işleyen memura uyarma cezası verilir: *Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kayıtsızlık gösterir veya düzensiz davranırsa. *Özürsüz veya izinsiz olarak göreve geç gelir, erken ayrılır ve görev mahallini terk ederse. *Kurumca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmezse. *Usulsüz müracaat veya şikayette bulunursa. *Devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunursa. *Görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık gösterir veya ilgisiz kalırsa. *Belirlenen kılık ve kıyafet hükümlerine aykırı davranırsa. *Görevin işbirliği içinde yapılması ilkesine aykırı davranışlarda bulunursa. Uyarma cezası memuru nasıl etkiler? Verilen uyarma cezası ve cezanın uygulanma şekli memurun özlük dosyasına işlenir. Uyarma cezası alan memur (ceza ne şekilde uygulanmış olursa olsun), cezanın uygulanmasından itibaren 5 yıl geçtikten sonra atamaya yetkili amirine başvurarak cezanın özlük dosyasından silinmesini isteyebilir. Atamaya yetkili amir, memurun geçen süredeki davranışları bu isteğini haklı kılacak nitelikte görürse, cezanın özlük dosyasından silinmesine karar verebilir. Ceza özlük dosyasından silinirken, cezanın özlük dosyasından silinmesine ilişkin karar ise özlük dosyasına işlenir. Öte yandan, Uyarma cezası almış olmak; görev değişikliği ve naklen atanma konusunda memur için engel oluşturabileceği gibi, ilave kademe ilerlemesi yapmasını ve azami yükselebileceği derecenin üstündeki dereceye yükselmesini de geciktirebilmektedir. Bu yazımızda, uyarma cezasının kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine olumsuz etkisinden söz edilecektir. **Son 8 yılda disiplin cezası almadığında ilave 1 kademe ilerlemesi yapması mümkün olan memur, uyarma cezası alırsa, ilave kademe ilerlemesi yapamaz ve ilave kademe alabilmek için yeniden 8 yıl beklemek zorunda kalır. Örneğin; 2012 yılında memuriyete başlayanlar, 8 yıllık hizmet süreleri sonuna kadar olan sürede herhangi bir disiplin cezası almamışlarsa ve hizmet sürelerinde kesinti yoksa 2020 yılında ilave 1 kademe ilerlemesi yaparlar. Ancak, bu süre içerisinde uyarma cezası alan memurun ilave kademe ilerlemesinden yararlanabilmesi için cezadan sonra geçecek 8 yıllık sürede herhangi bir disiplin cezası almaması gerekecektir. Yani, uyarma cezası alan memur, emsali personelin ulaşacağı derece/kademeye 8 yıl daha geç ulaşacak ve ulaşılabilecek seviyenin haklarından gecikmeli olarak yararlanacaktır. **Öğrenim durumu itibariyle (yükseköğrenim mezunu olmayanlar) yükselebileceği en üst derecenin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanıp son 8 yılda disiplin cezası almadığında bir üst dereceye yükselmesi mümkün olan memur, uyarma cezası alırsa, üst dereceye yükselemez ve üst dereceye yükselebilmek için yeniden 8 yıl beklemek zorunda kalır. Örneğin; Lise mezunu olarak 2020 yılının Mart ayında kazanılmış hak aylığı bakımından 3 üncü derecenin 3 üncü kademesine ulaşan bir memur, son 8 yıl içerinden herhangi bir disiplin cezası almammışsa, ilave bir kademe (disiplin cezası almadığı için bu süreden kaynaklı ilave kademe ilerlemesi yapmamışsa) alarak 3/4’e ilerler ve ayrıca bir üst dereceye yükselerek kazanılmış hak aylık seviyesi 2/1 olur. Ancak, son 8 yıl içerisinde memur uyarma cezası almışsa, ilave kademe ilerlemesinden ve eğitim durumu itibariyle yükselebileceği derecenin bir üst derecesine yükselme imkanından yararlanabilmek için, cezadan sonra geçecek 8 yıllık sürede herhangi bir disiplin cezası almaması gerekecektir. Yani, uyarma cezası alan memur, emsali personelin ulaşacağı derece/kademelere 8 yıl daha geç ulaşacak ve ulaşılabilecek seviyenin haklarından gecikmeli olarak yararlanacaktır.