Türkiye'de emekli maaşlarının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı, 2021 yılı itibarıyla yüzde 6,1 olarak kaydedildi. Türkiye, bu oran ile Avrupa'daki 36 ülke arasında sondan ikinci sırada bulunuyor. İtalya, yüzde 17,2 ile bu alanda lider konumdayken, Yunanistan ve Avusturya da yüksek oranlarla dikkat çekiyor.
Sosyal Koruma Harcamalarında Avrupa'da Son Sıradayız
Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) tanımına göre sosyal koruma; yaşlılık, sağlık hizmetleri, işsizlik ve diğer birçok sosyal riski kapsıyor. 2021 yılında Türkiye'de sosyal koruma harcamalarının GSYH'ye oranı yüzde 10,7 olarak gerçekleşti. Bu oranla Türkiye, 36 Avrupa ülkesi arasında en düşük orana sahip ülke konumunda. AB'de bu oran ortalama yüzde 28,7 iken, Fransa, Avusturya ve İtalya gibi ülkeler bu alanda en yüksek oranlara sahip.
Emeklilerin Milli Gelirden Aldığı Pay
Türkiye'de emeklilerin nüfusa oranı artarken, milli gelirden aldıkları pay azalıyor. Risk/ihtiyaç grupları bazında incelendiğinde, 2021 yılında emekli/yaşlılara yapılan harcamalar yüzde 4,9 ile en büyük payı oluşturdu. Hastalık/sağlık bakımı ve dul/yetim harcamaları ise sırasıyla yüzde 3,3 ve yüzde 1,2 oranında gerçekleşti. Sosyal koruma gelirlerinin büyük bir kısmı devlet katkılarından oluşurken, işveren ve bireysel katkılar da önemli bir paya sahip.
Sosyal Koruma Harcamaları
2020 yılında sosyal koruma yardımlarının GSYH içindeki payı yüzde 12,8 iken, 2022'de bu oran yüzde 8,2'ye geriledi.