Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş bugünkü yazısında “Enflasyonda çığ geliyor! Ekim ayında kesinleşecek ve 2023 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranı yüzde 120’ye doğru gidiyor. Bu durumda trafik cezaları yüzde 120 dolayında artacak. Motorlu taşıtlar vergisinin hangi oranda artacağına yetkisini kullanarak Cumhurbaşkanı karar verecek. Emlak vergisi de YDO’nun yarısı kadar artış gösterecek.” ifadelerini kullandı. İşte Alaattin Aktaş’ın yazsının ilgili bölümü: lk olarak bir ay önce, 8 Nisan’da yazmıştım. 2023 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranı yüzde 100’e doğru yol alıyordu. Nisan ayının enflasyonu da belli olunca tahmin yapmak daha da kolaylaştı ve adeta felakete doğru gidildiği daha somut olarak ortaya çıktı. Artık yeniden değerleme oranının yüzde 100’de kalması bile mümkün olmaktan çıktı. Yeniden değerleme oranı, Yİ-ÜFE’nin ekim sonundaki yıllık ortalama artışına göre otomatik olarak oluşuyor. Bu oranı herhangi bir kurum ya da kişi belirlemiyor. Yİ-ÜFE’de yıllık ortalama artış nisan sonu itibarıyla yüzde 72.03 düzeyinde. Ekim sonundaki oranı tahmin edebilmek için sekiz alternatifli bir varsayımda bulunduk. Hani olmaz ya, mayıstan itibaren Yİ-ÜFE hiç artmasa bile ekim ayı sonundaki yıllık ortalama enflasyon yüzde 96.84 olacak. Yani yeniden değerleme oranı bu düzeyde oluşacak. Lütfen dikkat; “fiyatlar sabit kalsa bile” böyle bir orandan kaçış yok. Fiyatların hiç artmaması mümkün olamayacağına göre… Yeniden değerleme oranının yüzde 100’ü aşacağı kesin. Mayıstan itibaren altı ay boyunca fiyatlar her ay yalnızca yüzde 1 artsa ekim sonundaki yıllık ortalama Yİ-ÜFE artışı yüzde 100.69’u bulacak. Yani yeniden değerleme oranı bu olacak. Yİ-ÜFE’deki aylık ortalama artışın altı ay boyunca ortalama yüzde 4-5 dolayında gerçekleşeceğini varsaysak, yeniden değerleme oranı yüzde 115 dolayında oluşacak. Senaryomuzda en yüksek aylık varsayım olarak yüzde 7’ye yer verdik, bu durumda ekim sonundaki yıllık ortalama Yİ-ÜFE artışı yüzde 127’ye dayanacak. Bir kez daha belirtelim; yeniden değerleme oranını belirleyen herhangi bir kurum ya da kişi yok. TÜİK ekim ayının üretici fiyat endeksini açıkladığında son on iki ayın endeksinin toplamı ile (Kasım 2021-Ekim 2022) bir önceki on iki ayın endeksinin toplamı (Kasım 2020-Ekim 2021) kıyaslanıyor ve ortaya çıkan oran otomatik olarak yeniden değerleme oranını veriyor. İşte bu oran çok muhtemeldir ki yüzde 115-120 aralığında gerçekleşecek. YDO farklı uygulanabilir mi? Kısmen uygulanabilir… Mevcut mevzuat bu konuda Cumhurbaşkanına ancak belli kalemler için sınırlı bir veriyor. Cumhurbaşkanının yetkisini temelde ikiye ayırmak gerek.