Seçim kanunlarına göre oy kullanma zorunluluğu bulunmaktadır. Ancak, bu zorunluluğun ihlali halinde uygulanacak cezalar belirli kurallara tabidir. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından belirlenen kurallara göre, seçimlerde oy kullanmak yasal bir zorunluluktur.
Oy kullanmayan seçmenlere cezai işlem uygulanmaktadır. 2023 yılında yapılan genel seçimlerde oy vermeme cezası 300 TL olarak belirlenmiştir. Oy kullanmayan seçmene ceza tebligatı gönderilir ve ödeme işlemleri Maliye Bakanlığı veya PTT gibi kurumlar aracılığıyla gerçekleştirilir.
Ancak, bazı durumlarda oy kullanma zorunluluğu bulunmamaktadır. Kamu hizmetlerinden yasaklı olanlar, silah altında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları ile askeri öğrenciler, taksirli suçlar dışında kasıtlı suçlardan cezaevinde bulunan hükümlüler seçimde oy kullanamazlar.
Bu nedenle, oy kullanmak istemeyen seçmenlerin yasal düzenlemelere dikkat etmeleri önemlidir. Oy kullanma zorunluluğu bulunan durumlarda, cezai işlem uygulanabileceği unutulmamalıdır.