3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu kapsamında alınan karara göre 2020 Şubat ayının sonuna kadar tüm memurların mal bildirimi yapması gerekiyor. 29 Şubat’a kadar mal beyanında bulunmak zorunda olan kamu görevlilerinin mal beyanında bulunurken dikkat etmeleri gereken birçok husus bulunmakta. Aksi takdirde Mal bildiriminde bulunmayanlar memurlar, kademe ilerlemesi durdurulması cezası ile karşı karşıya kalacak. Peki mal beyanı nereye yapılır? Mal bildirimi nasıl yapılır? Mal beyanı verilirken nelere dikkat edilmeli? Birden fazla görevi olanlar nasıl beyanda bulunacaklar? Mal Bildirimi elektronik ortamda istenebilir mi?Zamanında beyanda bulunmayanların cezası nedir? İşte konuyla ilgili ayrıntılar… MAL BEYANI İÇİN SON TARİH NE ZAMAN? En geç şubat ayının sonu yani 29.02.2020 tarihi bildirimlerin yapılması gereken son tarih. MAL BEYANINDA BULUNMAYANLARIN CEZASI NE OLACAK? 657 sayılı kanunun 125. Maddesinde yer alan hüküm gereğince “Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmayanlara kademe ilerlemesinin durdurulması cezası” verilecektir. Kanun maddesi şu şekilde: Söz konusu kanunun mal bildirimi hakkındaki maddesi şu şekilde; "Bu Kanun kapsamına giren görevlilerin kendilerine, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait bulunan taşınmaz malları ile görevliye yapılan aylık net ödemenin, ödeme yapılmayan görevlilerin ise, 1 inci derece Devlet Memurlarına yapılan aylık net ödemenin beş katından fazla tutarındaki her biri için ayrı olmak üzere, para, hisse senetleri ve tahviller ile altın, mücevher ve diğer taşınır malları, hakları, alacakları ve gelirleriyle bunların kaynakları, borçları ve sebepleri mal bildiriminin konusunu teşkil eder." Söz konusu kanunda mal bildirimlerinin, sonu 0 ve 5 ile biten yıllarda yapılacağı ve Şubat ayına kadar bildirimlerin yapılması gerektiğine yer verildi. İşte o madde: "Bu Kanun kapsamındaki görevlere devam edenler, sonu (0) ve (5) ile biten yılların en geç şubat ayı sonuna kadar bildirimlerini yenilerler. Yeni bildirimler yetkili merci tarafından daha önceki bildirimler ile karşılaştırılırlar." MEMURLAR MAL BİLDİRİMLERİNİ NEREYE YAPACAK? Kanunda mal bildirimlerinin yapılacağı yer ile ilgili şu ifadelere yer verildi: a) Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeleri için Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar için Cumhurbaşkanlığı, b) Kamu kurum ve kuruluşlarında görevli personel için özlük işleriyle ilgili sicil ve belge raporlarının bulunduğu makam veya merci, c) Kurum, teşebbüs, teşekkül ve kuruluşların Genel Müdürleri, yönetim ve denetim kurulu için ilgili Bakanlık, d) Yüksek mahkemelerin daire başkan ve üyeleri için mahkemenin başkanı, e) Noterler için Adalet Bakanlığı, f) Diğer kurum ve kuruluşların memur ve hizmetlileri için atamaya yetkili makam veya merci, g) Türk Hava Kurumu ile Türkiye Kızılay Derneğinde görev alanlar için kurum ve dernek genel başkanlığı, h) (Mülga: 24/6/1995 - KHK - 557/21 md.) i) Görevlerinden ayrılanlar için bu görevlerinde iken bildirimlerinin vermeleri gereken makam veya merci, j) Siyasi parti genel başkanları için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, k) Kooperatifler ve birliklerin başkanları, yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürleri için kooperatiflerin ve birliklerin denetimlerinin yapıldığı kuruluşlar, l) Yeminli mali müşavirler için Maliye ve Gümrük Bakanlığı, m) Türk Hava Kurumunun, Türkiye Kızılay Derneğinin ve Kamu yararına sayılan derneklerin genel yönetim ve merkez denetleme kurulu üyeleri için İçişleri Bakanlığı, bunların şube başkanları için bulundukları İl Valilikleri, n) İl Genel Meclisi Üyeleri için Valiler, Belediye Meclis Üyeleri için Belediye Başkanları, Belediye Başkanları için İçişleri Bakanlığı, o) Mal bildirimi verecek son merciler için, kendi kuruluşlarının özlük işleri ile ilgili makam veya merci, p) Gazete sahibi gerçek kişiler ile, gazete sahibi şirketlerin yönetim ve denetim kurulu üyeleri, sorumlu müdürleri, başyazarları ve fıkra yazarları bulundukları yer en büyük mülki amirliği, r) Vakıfların idare organlarında görev alanlar için Vakıflar Genel Müdürlüğü, Görevleri sebebiyle birden fazla mal bildiriminde bulunması gerekenler asli görevlerinden dolayı bir tek mal bildiriminde bulunurlar. MAL BİLDİRİMİ ELEKTRONİK ORTAMDA İSTENEBİLİR Mİ? Diğer taraftan, mal bildirimini basılı ortamda süresi içinde verdiğiniz dikkate alındığında süresi içinde mal bildirimi verme yükümlülüğünü yerine getirdiğiniz kabul edilecektir. Ancak, bilgisayar ortamında talep edilmesine rağmen bunu yapmamanız halinde bu fiiliniz duruma göre; verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde; kayıtsızlık göstermek veya düzensiz davranmak, kusurlu davranmak ya da kasıtlı olarak bu görevi yerine getirmemek olarak değerlendirilebilir. Bu fiillerin karşılığı ise 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde sırasıyla uyarma, kınama veya aylıktan kesme cezası olarak düzenlenmiştir. MAL BEYANI VERMEK ZORUNDA OLAN EŞLER NASIL BEYANDA BULUNMALILAR? Eşlerin her ikisinin de mal bildiriminde bulunması gereken kişiler olmaları halinde, her eş ayrı ayrı mal bildiriminde bulunur. Bildirimlerde; eşleri ile velayeti altındaki ergin olmayan yani onsekiz yaşını doldurmayan çocuklarının taşınmaz malları ile net aylık tutarının beş katını geçen taşınır mallar, hak, gelir, alacak ve borçlarını bildirirler. Memurla birlikte yaşayan ve velayet hakkı sona eren çocukların mal varlıklarının bildirilmesine gerek yoktur. BİRDEN FAZLA GÖREVİ OLANLAR NASIL BEYANDA BULUNACAKLAR? Asli görevlerinin yanında ikinci bir görevi yürütenler (yönetim kurulu veya danışma kurulu üyeliği gibi) ya da vekaleten veya tedviren görev yürütenler, sadece asli görevlerinden dolayı bir tek mal bildiriminde bulunurlar. Ancak, mal bildiriminde bulunulan merci, diğer kuruma da bilgi vermekle yükümlüdür. AYLIKSIZ İZİNDE BULUNANLAR MAL BİLDİRİMİNİ NE ZAMAN VERECEKLER? Aylıksız izin süresi içerisinde memurluk statüsü devam etmekte olduğundan, mal varlığında meydana gelen önemli değişikliklerin aylıksız izin dönüşünden itibaren bir ay içerisinde beyan edilmesi gerekmektedir. Ancak, kanunlar gereğince başka kurumlarda görev yapıp ta kurumlarından aylıksız izinli olanların 2020 yılı Şubat ayı sonuna kadar mal beyanında bulunması gerekmektedir. MAL BEYANLARI KARŞILAŞTIRILIYOR MU? Mal beyannameleri kapalı zarf içerisinde verilir ve bu yönetmeliğin amir hükmüdür. Ancak, bu beyannamelerin soruşturma ve kovuşturma dışında açılmayacağı ve kutsal bir emanet gibi kapalı zarf içerisinde ve özel dosyasında saklanacağı yönünde yanlış bir kanaat vardır. Genel olarak beyannameler personel ve özlük işlerinin yürütüldüğü birimlerde ve özlük dosyasında saklanmaktadır. Bu durum kapalı zarf içerisinde verilen mal beyannamesinin hiçbir şekilde açılamayacağı ve kapalı zarf içerisinde muhafaza edileceği gibi bir algıya yol açmaktadır. Hal böyle olunca da kapalı zarf içerisindeki mal beyanı soruşturma veya kovuşturma olmadığı sürece açılamaz algısı yaygınlık kazanmaktadır. Halbuki yönetmeliğin mal bildirimlerinin karşılaştırılması başlıklı 18'inci maddesinde, mal beyanlarının karşılaştırılacağı açıkça belirtilmiştir. Bu hüküm gereğince mal bildirimlerinin karşılaştırılması gerekmekte olup, bu durum zorunlu bir uygulamadır. Fiili duruma bakıldığında ise istisnalar dışında böyle bir karşılaştırmanın yapılmadığı ve yapılmasının da manuel uygulamalar nedeniyle imkânsız olduğu görülecektir. ZAMANINDA BEYANDA BULUNMAYANLARIN CEZASI NEDİR? 3628 sayılı Kanun'un 13'üncü maddesi uyarınca; kanunun daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde haksız mal edinene üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş milyon liradan on milyon liraya kadar ağır para cezası verilir. Haksız edinilen malı kaçıran veya gizleyene de aynı ceza verilir. Bu kişiler, müebbeten kamu hizmetlerinden yasaklanır. Zamanında mal beyanında bulunmayanlar hakkında 657 sayılı Kanun'un 125'inci maddesi gereğince Kademe İlerlemesinin Durdurulması cezası verilmektedir.