Ticaret Bakanlığı, ekmek üreticilerine yapılacak asgari ödeme tutarını yeniden belirlerken, büyük ölçekli perakende işletmeler ve tedarikçilerce ekmek üreticisine yapılacak ödeme tutarı, tarife fiyatının en az yüzde 80'i olarak uygulanacak.

Ticaret Bakanlığının Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'i Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Değişiklikle, yönetmeliğin zincir marketler tarafından üreticilere yapılacak ödemelere ilişkin bazı hükümleri yürürlükten kaldırılırken, söz konusu hüküm, "üretici ve tedarikçiye yapılacak ödeme ve iadeler" başlığıyla yeniden düzenlendi.

Buna göre, azami fiyatları tarifeyle belirlenen hızlı tüketim mallarının temini karşılığında üreticiye birim miktar başına yapılacak ödeme, tedarikçiler ile büyük mağaza, zincir mağaza, bayi işletme ve özel yetkili işletmeler için tarifedeki azami fiyatın yüzde 80'inden az olamayacak. Büyük mağaza, zincir mağaza, bayi işletme ve özel yetkili işletmeler tarafından ödemenin tedarikçiye yapılması halinde, üreticiye yapılacak ödeme tutarına ilave olarak, tarife fiyatı ile üreticiye yapılacak ödeme tutarı arasındaki farkın en az yarısı, bu perakende işletmeler tarafından tedarikçiye ödenecek.

Büyük mağaza, zincir mağaza ve tedarikçilerce bir gün içinde teslim alınan kapsamdaki malların en fazla yüzde 5'i satılamadığı gerekçesiyle iade edilebilecek.

Amaç, piyasa bozucu etkiyi ortadan kaldırmak

Ticaret Bakanlığından edinilen bilgiye göre, yönetmelik değişikliği, dağıtım kanalında büyük ölçekli perakende işletmelerden başlayarak üreticilere kadar uzanan piyasa bozucu etkiyi ortadan kaldırmak ve denk güçteki oyuncular arasındaki pazarlık dinamiğini serbestleştirmek amacıyla yapıldı.

Sektör paydaşlarının görüş ve katkılarıyla hazırlanan yönetmelik değişikliğiyle, zincir market gibi büyük ölçekli perakende işletmelerce ekmek üreticilerine yapılacak asgari ödeme oranları yeniden düzenlendi, bu sayede ekmek tedarikçilerinin de ticari hayatlarına devam edebilmelerine imkan sağlandı.

Büyük ölçekli perakende işletmelerce ve tedarikçilerce ekmek üreticisine yapılacak ödeme tutarı, tarife fiyatının en az yüzde 80'i olacak şekilde güncellendi. Ekmek üreticisine yapılacak ödeme tutarıyla tarife fiyatı arasındaki farkın en az yarısının yani tarife fiyatının en az yüzde 10'unun ekmek tedarikçilerine ödenmesi sağlanacak.

Tüketici de korunacak

Düzenlemeyle, bakkal gibi küçük ölçekli perakende işletmeler ile ekmek üreticileri arasındaki pazarlık dinamiği serbestleştirilerek tüketicinin ekmeğe daha ucuza ulaşabilmesinin önünün açılması planlanıyor.

Bu kapsamda, tüketicinin, ekmek için belirlenen azami fiyatların altında fiyatla ekmek temin edebilmesine imkan sağlamak amacıyla, bakkal gibi küçük ölçekli perakende işletmelerin ekmek üreticisine tarife fiyatının asgari oranında ödeme yapması zorunluluğu kaldırıldı. Böylece, ekmek üretiminde planlamanın daha gerçekçi şekilde yapılabilmesine imkan sağlanarak ekmek israfıyla mücadeleye de katkı sağlanması hedefleniyor.

Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, zincir marketlerin ekmek üreticilerine yapacağı asgari ödeme tutarının, tarife fiyatının en az yüzde 80'i olarak belirlenmesini memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi.

Balcı, AA muhabirine Ticaret Bakanlığının Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelik'te yaptığı değişiklikle, ekmek üreticilerine yapılacak asgari ödeme tutarını yeniden belirlemesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Ekmek alımlarında, yüksek seyreden bayi karının fırıncı esnafını mağdur ettiğini aktaran Balcı, yönetmelikte yapılan değişikle bu konuda önemli bir adım atıldığını söyledi.

Balcı, düzenlemenin üreticinin mağduriyetinin önlenmesi bakımından olumlu olduğuna işaret etti. Zincir marketlerin ekmek tedarikçilerin kaldıramayacağı fiyatları teklif ettiğini belirten Balcı, "Bu durum fırıncıyı da sıkıntıya sokuyordu. Düzenleme, üretici olan fırıncı esnafının mağduriyetine son vermiş olacak. Zincir marketler üzerinden yaşanan olumsuzluklar ve sıkıntılar son bulmuş olacak." dedi.

Bakkallar açısından da düzenlemeye gidildiğine değinen Balcı, bu kapsamda küçük ölçekli perakende işletmeler ile ekmek üreticileri arasındaki fiyatın da pazarlığa tabi olacağını vurguladı.

Balcı, düzenlemeyle zincir marketlerce yapılacak ekmek iadelerinin yüzde 5'den fazla olamayacağına da dikkati çekerek, "Zincir marketlerde ekmek iadesi fazla olduğu için ciddi anlamda israfa yol açıyordu. Şimdi iade oranı sınırlandırılarak, israfın da azalması sağlanacak. İade miktarı 200 ekmekte 10 taneyi geçemeyecek. Günde 5 milyon ekmek israf oluyor." diye konuştu.

- Yönetmelik düzenlemesi

Söz konusu yönetmelikle, büyük ölçekli perakende işletmelerce ve tedarikçilerce ekmek üreticisine yapılacak ödeme tutarı, tarife fiyatının en az yüzde 80'i olacak. Ekmek üreticisine yapılacak ödeme tutarıyla tarife fiyatı arasındaki farkın en az yarısının ekmek tedarikçilerine ödenmesi sağlanacak.

Bakkal gibi küçük ölçekli perakende işletmelerin ekmek üreticisine tarife fiyatının asgari oranında ödeme yapması zorunluluğu kaldırıldı.

Büyük ölçekli perakende işletmeler ve tedarikçiler tarafından ekmek üreticisine yapılabilecek yüzde 5'lik azami iade oranı sınırlaması kapsamına ekmek tedarikçilerine yapılabilecek iadeler de dahil edildi.