Yabancıların konut alımında aşağı yönlü bir ivme etkili oluyor. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Yabancı İşler Daire Başkanlığı raporları ışığında geçtiğimiz yılın ilk 3 aylık sürecinde 1 milyon 628 bin 744 metrekare olan yabancıların gayrimenkul yatırımları, 2024 yılının aynı zamanlarında yüzde 71 düşü kaydederek 471 bin 116 metrekare olduğu tespit edildi. Geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde 12 bin 756 adet olan satış rakamları, bu yıl ilk çeyrekte yüzde 45 düşerek 7 bin 37’ye kadar indi.
TÜM ZAMANLARIN DÜŞÜŞÜ GÖRÜLDÜ
Konut satışları ele alındığında TÜİK tarafından paylaşılan değerlendirmelere göre 2024 ilk 3 ayı itibarıyla Türkiye'n,n büyük bir bölümünde yabancıya toplam 5 bin 685 adet konut satışı gerçekleştirildi. Geçen yılın aynı sürecine göre yüzde 48 düşüşe geçtiği kaydedildi.
'OLDUKÇA DÜŞÜK SEVİYEDE'
Peki yabancılar konut satın almak neden vazgeçti? Hangi ülkeler garimenkul için Türkiye'yi tercih ediyor? Konuyla ilgili ayrıntıları aktaran Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı İstanbul’daki ilçeler hakkında bilinmeyenleri açıkladı.
“Yabancılara konut satışında önemli bir düşüş görüyoruz. Özellikle TÜİK istatistiklerinde ilk çeyrek rakamlarına baktığımızda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48 azalmış durumda. Genel olarak tüm konut satışlarında ise yabancılara satışın payı uluslararası istatistiklere göre oldukça da düşük seviyede.
‘YÜZDE 20 SEVİYESİNİN ALTINDA'
Bu yılın ilk çeyreğinde toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan satışların payı sadece yüzde 2 seviyesinde. Bu satışlardan ise vatandaşlığa konu olanların payı ise yüzde 20 seviyesinin de altında.
‘ÇOK ÖNEMLİ BİR CAN SUYU’
Aslında ülkemize gelen döviz yatırımlarının neredeyse yarısı gayrimenkul sektöründen geliyor. Ülkemizin döviz ihtiyacı nedeniyle de yabancılara gayrimenkul satışına çok ihtiyacımız var. Bu durum aynı zamanda sat-yap döneminde olan müteahhitlerimiz açısından da çok önemli bir can suyu.
YABANCI NEDEN KONUT ALIMI YAPMIYOR?
Lakin gerek deprem gibi durumlar gerekse de toplumumuzda uluslararası yatırımcı ile göçmenlerin karıştırılarak bunların siyasi gündemde yer alması bu konuda biz pazarlama firmalarının işini önemli derecede zorlaştırıyor.
Uluslararası gayrimenkul yatırımcıları aslında göçmen değiller. Hatta bunların birçoğu da vatandaşlık gibi beklentiler ile Türkiye'ye yatırım yapmıyorlar. Örneğin yabancı gayrimenkul yatırımcılarını göçmenler ile aynı sırada ikamet için bekletmek, hatta abonelikler için ikamet vb. şartlar istemek gibi hala geriden gelen çok sayıda uygulamamız var. Bu konularda yaşanan aksaklıkları ivedilikle düzeltmemiz gerekiyor.
‘SEKTÖRÜ KURTARMAMIZ GEREKİYOR’
Ülkemizin yabancı yatırımcıya özellikle bu dönemde çok ihtiyacı var. Bu konuyu bir milli politika olarak görmeliyiz. Gün geçtikçe rakip ülkeler yatırım kolaylıkları ile öne çıkmaya devam ediyor. Mortgage sistemlerine dahil edilmesi, ödeme kolaylıkları, şeffaflık gibi birçok koruyucu düzenleme var. Bu hususta belirsizliklerden de sektörü kurtarmamız gerekiyor.
'TOPLAM SATIŞ 5 BİN 729'
2024 yılı ilk çeyreğinde yabancıya konut satışlarına baktığımızda toplam satışların 5 bin 729 olduğunu görüyoruz. Bu satışlardan bin 361 ile Rusya Federasyonu ilk sırada yer aldı. Onu da konutta 590 satış ile İran, 361 satış ile de Ukrayna izledi.
Tüm gayrimenkul satışlarına baktığımızda da ülke uyruklarına göre en çok satış Rusya Federasyonu vatandaşlarına yapıldı. Bu sayının toplamda 44 bin 28’e ulaştığını görüyoruz. Bu ülkeyi 32 bin 658 ile İran, 28 bin 712 ile de Irak takip ediyor.
İLLERE GÖRE KONUT SATIŞ RAKAMLARI
İllere göre yabancılara yapılan konut satış sayılarında ise İstanbul 2024 yılında ilk sırada yer aldı. 2024 yılı ilk çeyreğinde İstanbul'da 2053 satış yapılırken, Antalya'da da 2024 satış gerçekleşti. İstanbul ve Antalya’yı açık ara en yoğun illerimiz olarak gösterebiliriz.
Tüm gayrimenkul türlerinde ise sıralama aynı. İlk sırada 120 bin 459 bağımsız bölüm satışı ile İstanbul yer alıyor. 2. sırada 79 bin 684 satışla Antalya bulunuyor.
İSTANBUL'UN SEMTLERİNE GÖRE SATIŞ ORANLARI NE DURUMDA?
İstanbul'daki ilçelere baktığımızda da sıralamada Esenyurt ilk sırada yer alıyor. 2024 yılı ilk çeyrekteki konut satışlarına baktığımızda Esenyurt'ta 536 satış gerçekleşti. Esenyurt'u aynı dönemde 250 satış ile Beylikdüzü takip etti.
Beylikdüzü ve Esenyurt'un özellikle yeni yapı stoku açısından İstanbul'un öne çıkan ilçeleri olması nedeniyle bu sıralamada üst sırada yer aldığını değerlendiriyoruz.
3. sırada yer alan Başakşehir'deki satış adeti ise 141 oldu. 4. sırada da Büyükçekmece yer aldı ve orada da aynı dönemde 105 konut satışı gerçekleşti.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
