Cumhurbaşkanı Erdoğan, deterjan, sabun, tuvalet kağıdı, peçete, bebek bezi gibi temel ihtiyaç ürünlerinin KDV'sini yüzde 18'den yüzde 8'e indirme kararı aldıklarını açıklamıştı. Peki bu durum enflasyonu nasıl etkileyecek? Tüketiciler indirimin etiketlere yansımaması halinde ne yapmalı? Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu şu ifadeleri kullandı: "Tuvalet kağıdı temizlik malzemeleri, sabun, hijyenik pedler, deterjanlar gibi tüm temel ihtiyaç ürünlerinde satış fiyatından yüzde 8.5 indirim yapıldı. Yüzde 8.5 nihai fiyattan indirim olması lazım ancak bu indirim satıcıların sunduğu bir iskonto değildir. Bu fiyat düşüşü devletin almaktan vazgeçtiği vergidir. Dolayısıyla Ramazan ayına özel tüm üreticilerin, ithalatçıların, aracıların ve satıcıların kar marjlarından fedakarlık ederek genel tüketim ürünlerinde şişirilmiş fiyatların sadece vergi indirimiyle yüzde 8.5 değil, yüzde 15-20'lerde ucuzlamasına katkı sağlamalarını bekliyoruz. 32’li tuvalet kağıdını 160 lira yaptılar, ayçiçek yağı sıkıntısı olacak diye bir söylenti çıkarttılar. Karadeniz’den gemiler gelemiyor diye 120 liralık ayçiçek yağı 180-200 lira bandına çıktı ve indirmiyorlar. TÜKETİCİLERE FLAŞ ÇAĞRI Bebek alt bezlerinde, ıslak mendillerde, deterjanlarda, yumuşatıcılarda, sabunlarda, temel ihtiyaç ürünlerinde fiyatlar adeta ikiye katlandı. Bu fahiş karların birazından hiç değilse fedakarlık edin. Mübarek Ramazan’da ezilen hanehalkı bütçesine bir nebze de sizin katkınız olsun. İNDİRİM OLMAMASI HALİNDE VATANDAŞLAR NE YAPMALI? Tüketicilere çağrı yapıyorum, bugün ve yarın alışveriş yapmasınlar ama etiketleri takip etsinler. Şu anda tüketicilerin yapması gereken 1 Nisan Cuma gününe kadar ihtiyaçları olan temel tüketim ürünlerinden zorunlu olmaları halinde asgari miktarda almalarını, ama fiyatlarını da fotoğraflamaları gerektiğini söylüyorum. Cuma günü bugünkü fiyatlarda yüzde 8.5’lik indirim yapılmadığı taktirde bu satıcıların devletin tüketiciye bırakmak için vazgeçtiği vergiye göz koyduğu aşikardır. Böyle bir durumla karşılaşan tüketiciler mağazada etiketin fotoğrafını çekerek CİMER üzerinden Ticaret Bakanlığı’na veya ALO 175 Tüketici Hattı’na iletebilirler. ‘CEZALARIN DÜZENLENMESİ GEREKİR’ Bu tür vurguncu ve stokçuların önlenebilmesi açısından yaptırımların daha etkili hale getirilmesi stokçuların 1 yıldan 3 yıla değişen şekilde artırılan cezayı ertelenemez ve paraya çevrilemez şeklinde düzenlenmesi gerekir. Bu tür suçlar topluma karşı işlenmiş olacağından ötürü ertelenemesin ve paraya da çevrilemesin. Ayrıca stokçuluk yaptığı tespit edilen satış noktalarında mağaza kapatma cezası da getirilsin. Üstelik o mağazanın camına ‘Bu mağaza … tarihinde şeker stokçuluğu yaptığı tespit edildiğinden 3 gün süreyle kapatılmıştır’ şeklinde bir de afiş asılsın. ‘KDV İNDİRİMİNİ KENDİ KASALARINA AKTARMA GİRİŞİMİ OLABİLİR’ Şu anda etiket yönetmeliği gereğince ürünlerin etiketlerinde fiyat değişim tarihleri bulunması zorunludur. Tüketicilerin bu tarihe dikkat etmeleri şayet Cumhurbaşkanının açıklamasından sonra fiyat değişikliği yapılmışsa da bunu da Ticaret Bakanlığı’na iletmeleri gerekmektedir. Önce bindirip sonra KDV indirimini kendi kasalarına aktarma girişimi olabilir. ‘DEVLETİN YAPTIRIMLARI KARŞISINDA VURGUN YEMİŞ HALE GELEBİLİRLER’ 100 liraya satılan bir ürünün fiyatını cuma günü 91.5’e indirmemek için yine 100 liradan satabilmek için 110 liraya çıkarıp, KDV indiriminden sonra yine 100 liraya satışı sürdürmek amacı güdülmüş olabilir. Bilinçli tüketiciler bunları takip ederek tespitlerde bulunacak ve elde ettiği bilgi, belge ve fotoğrafları Ticaret Bakanlığı’nın fahri müfettişi gibi bakanlık yetkililerine ileterek fırsatçıların amaçlarına ulaşmasını engellenmesine katkı sağlayacaktır. Bilinçli tüketiciler artık çoğaldı. 1 Nisan Cuma günü vurgun yapmak isteyenler devletin yaptırımları karşısında vurgun yemiş hale gelebilirler. ŞEKER FİYATLARINDA SON DURUM NE? Şeker fiyatlarına devletten müdahale geldi. Fiyatlarla oynamak istediler. Şeker fiyatları 3’e 4’e katlanmıştı. Şu anda toz şekerin kilogramı 11-14 lira bandında kaldı. Bazı etiketlerde 18 lira olmasına rağmen tüketici satın almıyor onlarda indirmek zorunda kalacaklar. İNDİRİMİN ENFLASYONA ETKİSİNE OLUR? Beykent Üniv. Rektörü Prof. Dr. Murat Ferman konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: "Temel gıda ürünlerinde daha evvel bir indirim yapılmıştı. Yeni listede farklı gruplar eklendi. Bundan sonra da devam edeceğine dair kuvvetli kanıtlar var. Bunlar ekonomide geçici iyileşme sağlar. Enflasyon düzeyi bu oranlarda kaldığı sürece kalıcı bir fiyat indirimini sağlamak mümkün değildir. Enflasyonun körüklediği bir durum var. Hizmet fiyat endeksi dün itibarıyla aylık yüzde 5’leri test etti. Pazartesi enflasyonun yüzde 60’ları test etme imkanı var. Satıcı da fiyatları buna göre artırdığını söylüyor. Önce bindirme sonra indirme denilen bir piyasa deyimi var. Öyle yapıldığına dair kuvvetli karineler var. Fiyatlar önce artırılıyor sonra indirim yapılmış gibi gösteriliyor. Maalesef böyle gözlemler tesadüf olamayacak şekilde daha düşük KDV oranlarıyla halka arz edilecek bazı ürünlerde bir fiyat artışı olduğunu gösteriyor. KDV İNDİRİMLERİNİN BÜTÇEYE GETİRECEĞİ YÜK NE OLUR? Sadece KDV’nin payı yüzde 33’tür. Ben yaptığım projeksiyonlarda temel gıdalar ve bunu da hesaba kattığımda maalesef net yüzde 7 ile 8 arasında bir oranın kaybolacağını öngörüyorum. 2 gün evvel vergi tahsilat oranları açıklandı tahakkuk edilen verginin yüzde 80’i ödenmiş. Geçici bir rahatlama sağlar ama bu aradaki devletin imtina edeceği oranın büyük bir kısmı satışçılara ve arz tarafına adeta bir destek kredisi olarak gidecektir diye düşünüyorum." MARKET FİYATLARI NASIL DEĞİŞECEK? Tuvalet kağıdı (16'lı) Eski fiyat: 74,50/ Olası yeni fiyat: 68,19 Kağıt havlu (6'lı) Eski fiyat: 23,50/ Olası yeni fiyat: 21,51 Kağıt peçete (200 yaprak) Eski fiyat: 29,50/ Olası yeni fiyat: 27,00 Diş fırçası (1+1) Eski fiyat: 19,95 / Olası yeni fiyat:18,26 Diş macunu (75 ml) Eski fiyat: 22,50/ Olası yeni fiyat: 20,59 Bebek bezi (56'lı) Eski fiyat: 162,90/ Olası yeni fiyat: 149,09 Islak mendil (3x52) Eski fiyat: 19,00 / Olası yeni fiyat:17,39 Sabun (4x70 gr) Eski fiyat: 17,21/ Olası yeni fiyat: 15,75 Şampuan (400 ml) Eski fiyat: 22,90/ Olası yeni fiyat: 20,96 Çamaşır deterjanı (4.5 kg) Eski fiyat: 50,90/ Olası yeni fiyat:46,59 Dezenfektan (1 lt) Eski fiyat:31,90 / Olası yeni fiyat:29,20