Düşen alım gücü yurttaşı kredi ve kredi kartı kullanmaya mahkûm ederken hükümet enflasyonla mücadelenin yolunu tüketici talebini kısmakta arıyor. Kredilerin vadelerini kısaltan, banka ve sigorta vergileri ile kredileri pahalandıran ve kredi kartlarındaki asgari ödeme miktarını artıran hükümetin kararları, dar gelirliyi daha da zor durumda bırakacak.
GİZLİ FAİZ ARTIŞI
Ekonomistlere göre bu kararlarla Türkiye enflasyon içinde durgunluk yani stagflasyona bir adım daha yaklaştı. 2022 Nisan itibarıyla bireysel kredi borcu olanların sayısı 36 milyon 52 bin kişiye ulaşırken toplam kredi borcu ise bir yılda 902.5 milyar liradan 1 trilyon 137 milyar liraya çıktı. Yüzde 73’ü aşan enflasyon ve artan döviz kurları nedeniyle sürekli gelen zamlara karşı ancak kredi kartlarıyla ayakta kalan yurttaş, şimdi krediye ulaşmakta da sıkıntıya girecek. Bu önlemlerle dar gelirlinin açlığa mahkûm edildiğini söyleyen Tüketici Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Aziz Koçal, yurttaşın kredi kartı ile lüks tüketim yapmadığını aksine zaruri ihtiyaçları kullandığını belirtti.
Koçal, “Maaşlar yetmiyor. Açlık sınırı asgari ücreti ezdi geçti. Kredi kartı harcamaları zorunlu ihtiyaçlar için kullanılıyor” dedi. Hükümetin finans kuruluşlarını korumak için aldığı bu önlemlerin tüketiciyi cezalandırdığını söyleyen Koçal, “2022 yılbaşından itibaren atılan bütün adımlar dar gelirliyi ezdi” diye konuştu.
Bu adımlarla hem enflasyon hem de stagflasyonun aynı anda yaşanacağını söyleyen Prof. Dr. Duran Bülbül ise alınan kararları gizli faiz artışı olarak yorumladı. Bülbül şöyle konuştu:
“Kredi maliyetlerini artırarak bankaların faizleri yükseltmesini sağlayacaklar. Direkt olarak tüketimi kısıyoruz, diyemiyorlar piyasaya doğrudan müdahale etmiyorlar da böyle yan yollara başvuruyorlar. Talebi kısmak enflasyonu durdurmaz çünkü enflasyonun sebebi arz kıstlılığından ziyade girdi maliyetlerindeki artış. Önce sorunun ne olduğunu doğru saptamak lazım. Piyasada zaten bir durgunluk vardı, şimdi bu durgunluk daha da artacak ve üretilen ürünlerin satışı düşecek” dedi.
Taksit limitlerinin artırılmasını talep ederken talebin kısıtlanmasına yönelik önlemleri değerlendiren Türkiye Esnaf Sanaatkârları Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken ise bu sınırlandırmalar ile esnafın da zor günler yaşayacağını belirtti. Palandöken, şöyle konuştu:
"ESNAF ZORA DÜŞECEK"
“Esnaf zaten sadece kredi kartlarıyla ya da direkt kredilerle satışlar yapar hale gelmişti. Şimdi o da elinden alınacak bu esnafı zor duruma sokar. İnsanlar daha az borçlansın istiyorlar ama nakitleri yetmiyor bir şey almaya.”
