Çalışan milyonlar endişeli bir şekilde araştırıyor. Mesai saatlerinin düşürülmesi haftalık izin hakkının ise 3 güne yükseltilmesi gündemde yerini koruyor. Peki bu değişiklik kimleri kapsayacak. Birçok çalışanın şu anki standartlarda 2 gün izin hakkının olmasına bile fırsatı olmazken haftalık çalışma saatinin 35 saate indirilmesi söz konusu olabilir mi? Hangi sektörlere bu durum yansıyacak?
Çalışam saatleri azalıyor. Dünya genelinde çalışam saatlerine yönelik yeni düzenlemelere adımlar atılıyor. Bazı ülkelerde test progrmına başlandı. Ülkemizde de de çalışma saatleri gündemde yerini koruyor. Mesai saatlerine değişiklik bir yandan istenirken diğer yandan ücretler ve tazminatlar düşecek mi paniği yaşanıyor.
Bakanlık tarafından böyle bir düzenleme söz konusu olmazken, çalışmaya hayatına yönelik düzenlemelerin söz konusu olduğunu da unutmamak önem arz ediyor. Devletin işe yönelik eğitim politikaları, işverenin fazla mesaileri düşürerek işi gerektiği ölçüde işçilere paylaştırılması, işçinin de hem ücret zammı ile hem de bakış açısı bakımdan serbest zamana değer vermesi gerekiyor.
İş Kanunu kapsamında bir işçi bir haftada en fazla 45 saat mesai harcayabilir. Bu zamanı aşan çalışmalar fazla mesaiye statüsünde yer alır. Fazla mesainin anlamında dikkat alınması gereken hususlar var. Örneğin bir işçinin günlük 11 saati aşan çalışmalarının haftalık 45 saat göz önünde bulundurulmaksızın fazla mesai olarak işçiye ücreti yatırılması şart. 45 saatin üzerindeki her bir saat çalışma için işçinin saatlik ücretinin yüzde 50 artırılması ile fazla mesai ücreti değerlendirilir ve işçiye ödenir.
Bazı işyerlerinde İş Kanunu’ndaki denkleştirme esası uygulamyaa dahil ediliyor. Yani işçilerin bazı haftalarda çalışma süreleri 45 saatin aşmamakla beraber denkleştirme süresi içerisinde çalışma süreleri 45 saati geçmiyor. Bu anlamda İş Kanunu işverenin fazla mesai ücreti ödemesinin gerekli olmadığına karar kılıyor.
ÜCRET DÜŞER ENDİŞESİ
Kısa çalışma saatlerinin etkileyecek tarafları değerlendiriliğinde ise çalışanlarda "ücretim ve tazminatım düşer mi" endişesi bulunuyor. Bu yüzden değişikliklerde mutlaka 'tam ücret' yansıtılıyor. Fakat işverenlerin bazı sektörlerde parça başı iş vererek ücretleri düşürme girişimi de değerlendirmeye alınabilir.
