Yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, burada geçirdikleri belli süreleri primlerini kendileri ödeyerek borçlanabiliyorlar. 08/05/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5754 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 79 uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanunda yapılan düzenlemeye göre; borçlanma miktarının tespiti, borcun ödenmesi ve borçlandırılan sürelerin değerlendirilmesinde önemli değişikliklere gidilmiştir. İşte yurtdışında göçen sürelerin borçlanılması hakkında merak edilenler… YURT DIŞINDA GEÇEN HANGİ SÜRELER BORÇLANDIRILIR? 1- Yurtdışında geçen sigortalılık süreleri, 2- Bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri, 3- Ev kadını olarak geçen sürelerdir. İşsizlik sürelerinin tamamının borçlanma kapsamında değerlendirilmesine imkan bulunmadığından sigortalılık süreleri arasında veya sonunda her birinde olmak kaydıyla bir yıla kadar olan yurtdışında geçen işsizlik süreleri borçlandırılır. İkamet süreleri ve boşta geçen süreler de bu kapsamda değerlendirilir. YURTDIŞINDA GEÇEN HANGİ SÜRELER BORÇLANILAMAZ? 18 yaşını doldurmadan önceki sigortalı, işsiz veya ev kadını olarak geçirilen süreler, Türk vatandaşı değilken yurtdışında geçirilen süreler, Kısmi aylık alanlar için geçerli olmak üzere, işsizlik ve ev hanımlığı süreleri, Yurtdışında çalıştıkları halde sigortalılıkları Türkiye’de olan kişilerin yurtdışındaki çalışma süreleri; Libya’da Türk işverenlerince üstlenilen işlerde çalışanların 1/9/1985 tarihinden bu yana Libya’da geçirdikleri süreler Almanya’da istisna akdine göre iş üstlenen Türk işverenlerince çalıştırılanların yurtdışında geçici görevle bulundukları süreler borçlanılamaz. YURTDIŞINDA GEÇEN SÜREMİN TAMAMI BORÇLANILIR MI? Yurtdışında geçen sürelerden tamamının borçlanılabilir. Borçlanma yapan kişiler, yurtdışında geçen sürelerinin tamamını borçlanabilecekleri gibi, bir kısmını ya da aylık bağlamaya yetecek bölümünü borçlanabilirler. Bu konudaki tercihin, başvuru sırasında yazılı olarak belirtilmesi gerekir. Ayrıca, kısmi borçlanmalarda borçlanılmayan süreler, yeni bir başvuru ile borçlanılabileceği gibi, borçlanma başvuru tarihinden sonra yurtdışında geçen süreleri bulunanların da, bu sürelerini borçlamalabilirler. YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASI NASIL YAPILIR? Yurtdışı hizmet borçlanması yapabilmek için öncelikle Yurtdışı Hizmet Borçlanma talep dilekçesi doldurulmalıdır. Bu belge dışında yurtdışı hizmet borçlanması isteğine dair yazılı dilekçe ile yapılan başvurular da kabul edilir. Ancak, dilekçede yer alan bilgiler, borçlanma işlemini sonuçlandırmakta yeterli değil ise ilgiliden Yurtdışı Hizmet Borçlanma talep dilekçesinin doldurulması istenir. Yurtdışı Hizmet Borçlanma talep dilekçesi örnekleri Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri /Sosyal Güvenlik Merkezlerinden temin edilebileceği gibi, başvuru sahiplerince Sosyal Güvenlik Kurumu web sayfasından temin edilebilir. Yurtdışı Borçlanma Talep dilekçesi ve gerekli belgelerle SGK’ya başvuru yapmanız gerekmektedir. 1) Yurtdışında 8/5/2008 tarihinden önce veya sonra geçen hizmet sürelerini bu tarihten sonra borçlanma talebinde bulunanların borçlanma talep tarihinden önce Türkiye’de son defa; a) Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi çalışması olanların borçlanma işlemleri başvuru sahibinin Türkiye’de ikametgahının bulunduğu yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/ Sosyal Güvenlik Merkezlerince gerçekleştirilecektir. Türkiye’de ikamet kayıtları bulunmayan kişilerin borçlanma işlemleri ise nüfusa kayıtlı oldukları ildeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/ Sosyal Güvenlik Merkezlerince gerçekleştirilecektir. b) 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine tabi sandıklardan birine tabi çalışması olanların borçlanma işlemleri ise ilgili sandıkça sonuçlandırılacaktır. 2) Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayanların sigortalılık süreleri ile ev kadını olarak geçen sürelerine ait borçlanma işlemleri başvuru sahibinin Türkiye’de ikametgâhının bulunduğu yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/ Sosyal Güvenlik Merkezlerince gerçekleştirilecektir. 3) Kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik sözleşmesi uygulanmak suretiyle kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma işlemleri (Almanya hariç), son defa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (c) bendi kapsamında çalışanların borçlanma işlemleri Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü/Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı tarafından gerçekleştirilecektir.