Türkiye'de ilk koronavirüs vakasının görüldüğü 11 Mart'tan itibaren kademeli olarak uygulamaya konulan kısıtlama ve yasakların, yine kademeli olarak kaldırılması için bayram sonrasına yönelik hazırlık yapılıyor. Her bakanlık kendi görev alanına giren yasaklarla ilgili olarak, nasıl bir yol izleyecekleri üzerinde çalışırken normalleşme adımlarında hangi kriterleri baz almaları gerektiği konusunda Bilim Kurulundan görüş istendi. Bunun üzerine, Bilim Kurulundaki halk sağlığı uzmanlarından oluşan özel bir ekip kuruldu ve çalışmaları bu ekibin yürütmesi kararlaştırıldı. YOL HARİTASI HAZIRLANIYOR Bilim Kurulundaki halk sağlığı uzmanlarının belirleyeceği kriterlere göre, yasakları gevşetme politikaları uygulamaya konulacak. Sağlık Bakanlığı kaynakları, Türkiye'nin dünyaya emsal teşkil edecek bir yol haritası üzerinde çalıştığını ve yeni döneme ilişkin her alanda belirlenecek kurallar çerçevesinde hareket edileceğini dile getirdi. Bakanlık kaynakları "Maske kullanımının hangi hallerde mecburi olduğuna, kapalı yerlerdeki havalandırma sisteminin nasıl olacağına, lokantaların hangi durumda hizmet vereceğine, okullardaki sıra düzeni ve teneffüslerin her sınıf için ayrı olmasından, turizm tesislerinde alınacak tedbirlere kadar her alanda yeni kurallar belirleniyor. Kalabalıkların oluşmasına yol açacak hiçbir uygulamaya izin verilmeyecek" dedi. Bilim Kurulunda yapılan hazırlıklar kapsamında, AVM'lerde pozitif basınçlı klimalar ve fanlı sistemlere izin verilmemesi, tabii havalandırmaların ve negatif basınçlı klima sisteminin teşvik edilmesi gibi detaylar da bulunuyor. SEYAHAT YASAĞINA DEVAM Bilim Kurulu, mecburi haller dışında il geçişlerine izin verilmesine ise soğuk bakıyor. Sağlık Bakanlığı da seyahat yasağının kaldırılmasının virüsün yeniden iller arasında dolaşması riskini ortaya çıkaracağı görüşünde. Bu sebeple bayramdan sonra bir süre daha seyahat yasağı uygulamasına devam edilmesi bekleniyor. Yasağın kademeli olarak kaldırılacağı, virüs riskinin azaldığı veya hiç vaka bildirmeyen iller arasında geçişlere izin verilebileceği belirtiliyor. SİNEMA, KONSER, DÜĞÜN YOK Öte yandan sinema, konser ve tiyatro gibi organizasyonların yanı sıra, düğün gibi insanların toplu olarak bulunacağı faaliyetlere bir süre daha izin verilmeyeceği ifade edildi. İSTANBUL AVANTAJLI Bilim Kurulunun yaptığı çalışmalarda, normalleşme adımlarında İstanbul'un diğer illere göre daha avantajlı olduğu da değerlendiriliyor. Bazı bilim kurulu üyeleri "Yasakların gevşetilmesine lokal olarak İstanbul'dan başlanabilir. Çünkü, vakaların büyük bölümü İstanbul'daydı. Bu sebeple İstanbul'da yüzde 25-30 civarında toplum bağışıklığının oluştuğu düşünülüyor. İstanbul özelinde, bazı esnetmelere gidilse bile, bu kez Anadolu'dan veya başka illerden İstanbul'a girişleri önlemek için, seyahat yasağı uygulamasına devam edilmesi gerekecek. Salgının başında virüsün İstanbul'dan Anadolu'ya taşınmaması için tedbirler alındı. Bu defa durum tersine dönüyor. İstanbul'da vakalar azalıyor, ama Anadolu'da henüz o seviyede bir azalma yok. Bu sebeple, virüsün Anadolu'dan İstanbul'a taşınması ihtimalini dikkate almak lazım" değerlendirmesini yaptı. Uzmanlar, bayrama kadar olan geçecek süreçte, iyileşen hasta sayısının günlük vaka sayısının üzerinde olmasının normalleşme adımlarında belirleyici olacağını dile getiriyor. İL PANDEMİ KURULLARI DEVREYE GİRECEK Salgının hemen başında oluşturulan il pandemi kurulları, yasakların gevşetilmesi konusunda da inisiyatif alacak. Bilim Kurulu'nun hazırlayacağı kriterleri dikkate alacak olan il pandemi kurulları, sorumlu oldukları illerde hangi yasakların kaldırılacağına karar verecek. 81 şehrin 81'inde aynı anda yasakların kaldırılmayacağına dikkat çeken Sağlık Bakanlığı kaynakları "Sınırlamalar her şehirde farklı şekilde uygulandı. Kaldırılması da yine aynı şekilde olacak. Beş altı gündür hiç vaka bildirmeyen iller var. Bu illerde, vakalardaki olumlu gidiş devam ederse, esnetmeler daha erken başlayabilir" bilgisini verdi.