Son dönemde insanların kripto paralara olan ilgisinde büyük artış yaşandı. Thodex skandalında olduğu gibi binlerce insan kripto varlıklara yatırdığı tüm parasını kaybedebiliyor. Ancak bunun önüne geçmek de mümkün. Uzmanlar kripto paralara yatırım yapanların mağdur olmaması için yapmaları gerekenleri ayrıntılarıyla anlattı. Hürriyet'in haberine göre Huobi Global Bölge Genel Müdürü Alphan Göğüş, kripto paraları saklamak için dört yöntem olduğunu söylerken bu yöntemlerin soğuk cüzdanlar, sıcak cüzdanlar, donanım cüzdanları ve kripto varlıklar için saklama hizmeti veren kuruluşlar olduğunu belirtti. Soğuk cüzdanların, internet bağlantısı olmayan bir bilgisayar veya akıllı telefon üzerinde oluşturulduğunu ve uzun vadeli yatırımlar için en güvenilir saklama yöntemi olarak değerlendirilebileceğini ifade eden Göğüş, "Sıcak cüzdanlar ise internet bağlantısı kullanan mobil cüzdan uygulamaları veya tarayıcı eklentileri üzerinde çalışır. Avantajı, oluşturacağınız özel anahtar ile kripto varlıklarınızı kendi kontrolünüzde saklamanızı sağlarken istediğiniz an alım-satım yapma olanağı sağlamasıdır. Sıcak cüzdanlar internet dünyasına açık olduğundan kullanıcıların dolandırıcılık amaçlı bağlantılar konusunda uyanık olması önemlidir. Donanım Cüzdanları Üçüncü yöntem olan donanım cüzdanlarının, soğuk cüzdanlar gibi internet bağlantısı olmayan araçlar olup kriptografik açıdan güvenli çipler ile varlıkları güvende tuttuğunu ifade eden Göğüş, "Son olarak, kripto varlıklar için saklama hizmeti veren kripto para borsaları veya kripto para bankaları kripto varlıklarınızı sizin adınıza kendi cüzdanlarında saklarlar, ancak olası bir siber saldırıda size ait kripto paraların da çalınması riski her zaman vardır." dedi. Cüzdan yönetimindeki en önemli noktanın özel anahtarların güvenliğinin sağlanması olduğunu belirten Göğüş, "Özel anahtarınızı banka kartınızın pin kodu gibi hayal edebilirsiniz. Bu bilgi sadece size özeldir ve kimseyle paylaşılmaması gerekir. Bankacılık sisteminden farklı olarak, bu anahtarların size hatırlatılma seçeneği bulunmamaktadır. Özel anahtarlarınızı güvenli bir şekilde saklamanızı ve kimseyle paylaşmamanızı tavsiye ederim." açıklamasında bulundu. Cüzdan uygulamalarının bulunduğu telefon önemli Avrasya Blockchain ve Dijital Para Araştırmaları Derneği Başkanı Kadir Kurtuluş yaptığı uyarıda, kripto para borsa şifresinden tutun da, kişisel kripto cüzdanlarının ve hatta cüzdan uygulamalarının bulunduğu telefonun güvenliğinden dahi emin olunması gerektiğini söylüyor. Bu uygulamaları ve cüzdanların en az iki faktörlü şifre doğrulama yöntemleriyle yönetmesi gerektiğini belirten Kurtuluş, "Özellikle kripto varlıklarınızı kişisel mobil cüzdanınızda hatta mümkünse çevirimdışı soğuk cüzdanlarda güvenle saklayabilirsiniz." dedi. Spot cüzdanlarda para bırakılmamalı Kripto para borsalarının spot cüzdanlarında para bırakılmaması gerektiğini vurgulayan Kurtuluş şöyle devam etti: Kısacası işlem yaptıktan sonra paranızı mutlaka kişisel cüzdanınıza taşıyın. Zira olası bir hacklenme veya dolandırıcılık hadisesinde kripto paranızı kaybedebilirsiniz. Burada mobil telefonlarınızda ayrı bir uygulama olan sıcak cüzdanlar ya da çevirimdışı bir USB gibi soğuk cüzdanların kesinlikle kullanılmasını öneriyoruz. Mobil cüzdan uygulamaları kişisel kasanız gibidir, şifresini söylemediğiniz ya da çeşitli oltalamalarla hacklenmediğiniz sürece kimse cüzdanınıza erişemez, her halükarda sıcak cüzdanlarda bu bilgilerin tutulduğu sunuculara siber saldırı ihtimali ve dolayısıyla risk mevcuttur. Soğuk cüzdanlarda ise internete erişim olmadığı için depoladığınız kripto varlıklara başkalarının erişimi hiçbir şekilde mümkün değildir. Son olarak, borsalarda para tutmanız halinde o borsanın size gerçekten almayı amaçladığınız kripto parayı verip vermediğinizi bilemezsiniz. Ama cüzdan kullanırsanız transfer esnasında bu anlaşılacaktır. Yasal düzenlemeler ile denetim getirilmeli Avukat Oğuz Evren Kılıç ise soğuk cüzdana erişim için gerekli "private key", yâni parolaların asla kaybedilmemesi ve başkaları ile paylaşmaması gerektiğini belirtiyor. Thodex gibi olayların yaşanmaması için öncelikle devletin, yasal düzenlemeler ile kripto varlık piyasasına etkin denetim ve yaptırım mekanizmaları getirmesi gerektiğini belirten Kılıç şu ifadeleri kullandı: Kripto varlık borsası açmanın zorlaştırılması, lisans ve teminat şartına bağlanması, kuruluşta ve sonraki aşamalarda etkin denetimlerin yapılması gerekiyor. Kripto varlık piyasasının yargısal süreçlerinin de özel yargı süreçleri haline getirilmesi lazım. Yatırımcı ise uyanık ve dikkatli olmalı. Küçük hacimli, şeffaf olmayan, müşteri ilişkileri sorunlu borsalardan uzak durulmalı. Piyasa araştırması yapılmadan, borsa hakkında detaylı araştırma yapılmadan borsanın müşterisi olunmamalı. Veri ihlalinin niteliğine göre farklı başvuru yolları mevcut. Kişisel Verileri Koruma Kurulu'na başvuru söz konusu olabileceği gibi, savcılıklara ve hukuk mahkemelerine de başvurular yapılabilir. Bu başvurularda tedbire yönelik çeşitli ara kararların alınması da söz konusu olabilecektir.