657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesinde; "Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz. Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır. Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler" hükmü yer almaktadır. Bununla birlikte ;yine aynı kanunun 146 ıncı maddesine baktığımızda, "Bu Kanunun birinci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren memurlar aylık, ücret, ödenek, hizmetle ilgili her çeşit ödeme ve bunların şekil ve şartları bakımından bu Kanundaki hükümlere, aynı maddenin ikinci fıkrası kapsamına giren memurlar özel kanunlardaki hükümlere tabidir. Memurlara kanun, tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin ettiği görevler karşılığında bu Kanunla sağlanan haklar dışında ücret ödenemez, hiçbir yarar sağlanamaz. (Gençlik ve Spor hizmetleri uygulamasında fiilen görevlendirilecekler hariç.)..." hükmü bulunmaktadır. Şimdi 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununa bakalım.Bu kanunun "Tanımlar" başlıklı 2'nci maddesinde "Arabulucu", "Arabuluculuk faaliyetini yürüten ve Bakanlıkça düzenlenen arabulucular siciline kaydedilmiş bulunan gerçek kişi" şeklinde tanımlanmıştır. Yine 6325 sayılı Kanunun "Unvanın kullanılması" başlıklı 6'ncı maddesinde ise sicile kayıtlı olan arabulucuların, arabulucu unvanını ve bu unvanın sağladığı yetkileri kullanma hakkına sahip oldukları "Ücret ve masrafların istenmesi" başlıklı 7'nci maddesinde " Arabulucu yapmış olduğu faaliyet karşılığı ücret ve masrafları isteme hakkına sahiptir. Arabulucu, ücret ve masraflar için avans da talep edebilir. Aksi kararlaştırılmadıkça arabulucunun ücreti, faaliyetin sona erdiği tarihte yürürlükte bulunan Arabulucu Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenir ve ücret ile masraf taraflarca eşit olarak karşılanır. Arabulucu, arabuluculuk sürecine ilişkin olarak belirli kişiler için aracılık yapma veya belirli kişileri tavsiye etmenin karşılığı olarak ücret alamaz. Bu yasağa aykırı işlemler batıldır." hükmüne? "Yönetmelikler" başlıklı 36'ncı maddesinde de " Arabuluculuk eğitimi verecek kuruluşların denetlenmesi ile eğitimin süresi, içeriği ve standartları, yapılacak olan yazılı ve uygulamalı sınavın ilke ve kurallarının belirlenmesi, arabulucular sicilinin düzenlenmesi ve arabulucularda aranacak koşullar, arabulucuların denetlenmesi ve izlenmesi ile bu Kanunun uygulanmasını gösteren diğer hususlar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir." hükmüne yer verilmiştir. 26/01/2013 tarihli ve 28540 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliğinin Tanımlar "Başlıklı" 4 üncü maddesinin (B) bendinde; "Arabulucu,Arabulucu faaliyetini yürüten ve Bakanlıkça oluşturulan arabulucular siciline kaydedilmiş gerçek kişiyi, 8 inci maddesinde " Arabulucu unvanını ve bu unvanın sağladığı yetkileri sadece sicile kayıtlı arabulucular kullanabilir hükmü, Sicile kayıt olma şartları başlıklı 30 uncu maddesinde sicile kayıt olma şartları düzenlenmiş ve bu maddenin 4 uncu fıkrasında; "Başvuru tarihi itibarı ile fiilen avukatlık mesleğini veya bir kamu görevini ifa etmeyen başvuru sahiplerinin arabuluculuk mesleğini yapmalarına ruhen ve bedenen engel hallerinin bulunmadığını sağlık kuruluşlarından alacakları raporla belgelendirmeleri" hükmü yer almaktadır. Sonuç: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununda ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliğinde Devlet memurlarının arabuluculuk görevini yapmalarına ilişkin özel düzenleme olmaması sebebiyle arabuluculuk görevini icra edemeyeceği değerlendirilmekte Faruk Erdem / Sabah