Türkiye'de yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında bulunanların oranı, 2023'te önceki iki yıla kıyasla 0-17 ve 18-64 yaş aralıklarında azalırken; 65 yaş ve üstü grubunda ise artış gösterdi. Yoksulluk ve dışlanma oranı, 5 yaş ve üzeri grubunda 6 puanlık bir artışla %26,6'ya yükseldi.
Karar'da yer alan habere göre; Türkiye İstatistik Kurumu'nun 30 Ocak'ta açıkladığı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'na göre; eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50'si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk oranı, 2023 yılında bir önceki yıla göre 0,5 puan azalarak %13,9'a geriledi. Medyan gelirin %60'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk oranı ise %21,7 olarak kaydedildi, bu da 0,1 puanlık bir artışı temsil ediyor.
Medyan gelirin %60'ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk oranının yıllara göre dağılımına bakıldığında, 2019 ve 2020 yıllarında koronavirüs pandemisi etkisiyle artış yaşandığı görülüyor. 2018'de %21,2 olarak açıklanan oran, 2019'da %21,3'e, 2020'de ise %21,9'a yükseldi. 2021'de %21,3'e gerileyen oran, 2022'de tekrar artış göstererek %21,6'ya yükseldi.
Yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler, %22 ile Kastamonu, Çankırı ve Sinop'un bulunduğu TR82 bölgesi oldu. Ardından, %21,8 ile İstanbul'un bulunduğu TR10 ve %21,7 ile Ağrı, Kars, Iğdır ve Ardahan illerini içeren TRA2 bölgeleri yer aldı. Yoksulluk oranı düşük bölgeler arasında ise %10,4 ile Gaziantep, Adıyaman ve Kilis'in bulunduğu TRC1, %12,9 ile Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt'in yer aldığı TRC3 ve Şanlıurfa ile Diyarbakır illerini kapsayan TRC2 bölgeleri öne çıktı. Deprem felaketi nedeniyle, Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye illerinin yer aldığı TR63 bölgesine alan uygulaması yapılamadı.
Yurt genelinde, yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında bulunanların oranı 2015 ile 2023 yılları arasında inişli çıkışlı bir seyir izledi. 2015'te %34 olan bu oran, 2018'e kadar azalarak %30,4'e geriledi. Ancak 2019, 2020 ve 2021 yıllarında artış yaşandı ve 2023'te %31'e geriledi. 2023'te bu oran erkeklerde %28,9, kadınlarda ise %33,1 olarak kaydedildi.
Yaş gruplarına göre, 2023 yılında yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında bulunanların oranı şu şekilde oldu: 0-17 yaş aralığında %39,7, 18-64 yaş aralığında %28, ve 65 yaş ve üstü grubunda %26,6. 2023'te yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında bulunanların oranı, önceki iki yıla göre 0-17 ve 18-64 yaş gruplarında azalırken; 65 yaş ve üstü grubunda artış gösterdi. 2021'de %16,8 olan 65 yaş ve üstü grubundaki yoksulluk oranı, 2022'de %20,5'e yükselmişti. Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski; göreli yoksulluk, maddi ve sosyal yoksunluk ve düşük iş yoğunluğu göstergelerinin en az birinden yoksun olma durumu olarak tanımlanıyor.
