Bankaya borcu olan herkesi ilgilendiriyor Biriken borçlar, geciken taksitler, ödemesi ötelenen çekler, farkında olunmayan küçük küsuratlı tutarlar... İşte tüm bunların sonucunda firmalar veya kişiler alacaklarının tahsili için hukuki yollara başvurabiliyor. Bu gibi haciz ve icra takibi durumları karşısında daha fazla mağdur olmamak için itiraz sürelerini ve hakları bilmekte fayda var. Alacaklı olduğunu iddia eden kişilerle ellerinde bir mahkemeden verilmiş karar bulunanlar icra dairesine başvurarak hakkının yerine getirilmesini talep edebilir. İcra takip talebi internetten başvuru yoluyla da yapılabiliyor. İcra takipleri, alacağın durumuna göre belirlenmiş yetkili icra dairelerine yapılır. Başlatılacak takip şayet mahkemelerden verilmiş bir ilama (mahkeme kararına) dayanıyorsa alacaklı olduğunu ileri süren kişinin tercihine bağlı olarak her icra dairesinde yapılabilir. Ancak her alacak mahkeme kararına dayanmaz. Böyle bir takibe ilamsız takip denilir. Bu durumda başvurulacak icra dairesi borçlunun ikametgahının bulunduğu yerdeki icra dairesi ile birlikte takibin başlatıldığı icra dairesi de olabilir. 7 GÜN İÇİNDE BAŞVURULMAZSA TAKİP KESİNLEŞİYOR İlamsız takiplerde, 7 gün içinde takibin yapıldığı yer icra dairesine itiraz etmek gerekiyor. Bunun için ya doğrudan doğruya takibin yapıldığı yer icra dairesine sözlü veya yazılı olarak başvurulur ya da o icra dairesine gönderilmek üzere herhangi bir icra dairesine başvurulur. Ancak bu başvuru mutlaka ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılmalı, aksi halde takip kesinleşmiş sayılır.Takip bir mahkeme kararına istinaden yapılmışsa borçlu doğrudan doğruya o icra dairesine başvurup itirazda bulunamaz ancak icra hukuk mahkemesine 7 gün içinde başvurarak borcun ‘zamanaşımına uğradığı’ veya ‘ödendiği’ iddiasında bulunabilir. Sözü geçen sürelerin hesabında tebliğ olunan ilk gün hesaba katılmaz, ertesi gün birinci gün olarak sayılır ve 7’nci günün akşamı mesai saati sonunda süre dolar. Yani 8’inci gün takip kesinleşir. Borcu olan herkesi ilgilendiriyor 7 gün şartı var, maaş, kredi, taksit ve... DAHA KÖTÜSÜNE ÖNLEM İÇİN BU SÜREYİ GEÇİRMEYİN İcra takibine muhatap olan bir kimse itiraz süresi içinde borca yeter mal varlığı konusunda beyanda bulunmak zorunda. Mal beyanında bulunmayan borçlu için hapis cezası tatbiki mümkün. Bu hapis cezasına ‘tazyik hapsi’ denilir. Üç ayı geçemez, mal beyanında bulunulması ile de ortadan kalkar. Taahhütünü ihlal edenler için de hapis cezası gündeme gelebilir. HACİZ HANGİ VARLIKLAR İÇİN GEÇERLİ? Maaşlar, tahsisat ve her nevi ücretler, intifa hakları ve hasılatı, ilama dayalı olmayan nafakalar, borçlu ve ailesinin geçinmeleri için icra müdürlüğünce lüzumlu olarak takdir edilen miktar düşüldükten sonra geri kalan tutarlar haczedilebilir. Ancak haczedilecek miktar bunların dörtte birinden az olamaz. Bunlar üzerinde birden fazla haciz varsa hacizler sıraya koyulur. Sırada önde olan haciz kesintisi bitmedikçe sonraki haciz için kesinti başlamaz. KAPSAM DIŞINDAKILER Kamu malları, Bedeni çalışmasına bağlı işyeri sahibinin mesleğini sürdürmesi için gerekli her türlü eşyası, Aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya ve aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması halinde bunlardan biri, Çiftçinin geçimi için zaruri olan alet edevat ve nakil vasıtası, Borçlunun ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları, Hayvan yetiştiricisinin üç aylık yem ve yataklıkları, Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malül olanların emeklilik maaşı ile ailelerine bağlanan maaşlar, Öğrenci bursları, Borçlunun hali ile münasip (yaşantısı ile uyumlu) evi, SSK ve Bağkur emeklilerinin maaşı, Bedeni zarar nedeniyle kişinin kendisine ve ailesine ödenen tazminatlar, Çalışanın maaşının dörtte birinden fazlası haczedilemez. BORCA KARŞILIK HACİZLİ MAL SATILABİLİR Mİ? Haciz, kesinleşen bir takip sonucu, borçlunun mal varlığından alacağın tahsili işlemidir. Bu işlem yine icra müdürlüğü tarafından yapılır. Borçlunun borcu takip sonrası kesinleştiği hallerde, menkul veya gayrimenkulleri haczedilir, haciz işlemi menkuller için yani taşınır mal varlığı için elinden alınarak ‘yed-i emin’ dediğimiz müesseseye veya kişiye teslim sureti ile yapılır. Gayrimenkul hacizleri ise gayrimenkulün tapu kaydına haciz kaydı düşülmek suretiyle gerçekleştirilir. Haciz, borcu karşılayacak kadar mala tatbik edilmeli, yasa hükmü budur. Öte yandan rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun elinde veya üçüncü kişide bulunan alacağını ihtiyaten haczettirebilir. ALACAKLININ TALEBİYLE... Haczedilen mallar alacaklının talebi ile satışa çıkarılır. Satış, açık artırma ile yapılır. Taşınır malların satışı için talep hacizden sonra 6 ay içinde, taşınmaz mallar için talep hacizden sonraki 1 yıl içinde yapılabilir. Açık artırma elektronik ortamda verilen en yüksek bedelden açılır ve bedelin yüzde 50’si ve tüm masraflar ile öncelikli alacaklı varsa bunu da karşılayacak bedele ulaştığında satış yapılır. Bu rakama ulaşılmaz isi ikinci satışta yine bu şartlar aranır. İhaleye katılacaklar tahmini kıymetin yüzde 20’si kadar teminat yatırırlar. Bütün işlemler elektronik ortamda yapılır. DÖRT TAKSİT İMKANI Alacaklı kapıya dayanınca borçlunun da ödeme niyetini göstererek kolaylık talep etme hakkı var. Takibe konu borç taksitle ödenebilir. Borçlu takip konusu borcu dört taksitte ödeyeceğini taahhüt ettiği durumda takip durur. Ancak bunun şartları var. Bu talebini borçlu icra dosyasına bildirecek ve ilk taksidi dosyaya ödeyecek. Sonra birer ay ara ile üç taksit daha ödeyecek. Bu halde takip, ödemelerin sonunu bekler. Dördüncü ayın sonunda taksit tamamlanmışsa dosya kapatılır. Borçlu ödeme imkanlarına göre dört taksitten daha fazlasını teklif edebilir. Ancak bu, alacaklının kabulüne bağlı. Şayet dörtten fazla taksidi alacaklı kabul ederse yine takip durur, taksitlerin tamamlanmasını bekler. İlk aksatılan taksitte takip yeniden başlar ve devam eder. Taksitlerin aksatılmasının bir başka riski de hapis tehdididir. Taksidini aksatan borçlu için yine tazyik hapsi söz konusu olur. İCRALIK EVDE KİRACI OTURUYORSA... Borçlunun malları arasında bulunan gayrimenkuller de haczedilebilir ve bu gayrimenkullerde kiracı da bulunuyor olabilir. Bu halde kiracıların durumunun da açıklık kazanması lazım.Zira kiracılar kira bedellerini kime ödeyecekleri konusunda tereddüt yaşayabilirler. Haczi tatbik eden icra müdürlüğü, haciz durumunu kiracıya resmen bildirir ve kiracıya işleyecek kiraları icra dairelerine ödemesini belirtir.Gayrimenkulün satışının gerçekleşmesinden sonra ise içinde oturanlara bu yeri tahliye etmesi için 15 gün süre verilir.