Vladimir Zelenskiy, "Yunanistan ve Ukrayna arasında da bir Filiki Eterya kurulabilir” ifadelerini kullandı. Katliamları tarihe kazınan Filiki Eterya örgütünü öven sözlerin ardından Yunan Parlamentosu, Zelenskiy'i ayakta alkışladı. Rusya ve Ukrayna arasında devam eden savaşta 44 günü aşkın bir süre geride kaldı. Çatışmaların gölgesinde Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin çeşitli ülkeler ve devlet başkanları ile temasları sürüyor. Zelenskiy son olarak telekonferans yöntemiyle Yunanistan Parlamentosu'na konuştu. Ukrayna Devlet Başkanının konuşmasında ise dikkat çeken detaylar vardı. TÜRKLERİ KATLEDEN ÖRGÜTE GÜZELLEMELER YAPTI Osmanlı Devleti'ne isyan edip Mora ve Girit'te binlerce Türk'ü vahşice katleden eli kanlı Filiki Eterya örgütünü öven Zelenskiy, bugün "Yunanistan ve Ukrayna arasında da bir Filiki Eterya kurulabilir" ifadelerini kullandı. Filiki Eterya'nın Odessa'da kurulduğunu anımsatan Vladimir Zelenskiy, "Yunan devrimcileri, dün ya bağımsızlık ya da ölüm diyorlardı. Biz de bugün aynısını söylüyoruz. Tıpkı geçmişte olduğu gibi şimdi de Helenizm'in merkezi olan Odessa tehdit altındadır" şeklinde konuştu. Filiki Eterya örgütünü öven sözlerin ardından Yunan Parlamentosu, Zelenskiy'i ayakta alkışladı. ELİ KANLI ÖRGÜT: FİLİKİ ETERYA Bundan tam 200 yıl önce 40 bine yakın Mora Türkü, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin övdüğü Filiki Eterya örgütü eliyle Rumlar tarafından katledildi. Filiki Eterya 1814 yılında Emmanouil Ksantos, Nikolaos Skoufas ve Athanasios Tsakalof adlı üç Yunan tarafından, günümüzde Ukrayna sınırları içinde kalan Odessa (Hocabey) kentinde kuruldu. Örgütün amacı "Megali İdea" yani "Büyük Yunanistan" fikrini hayata geçirmekti. Filiki Eterya önderliğinde örgütlenen Yunan güçleri, 1821'de Osmanlı'ya isyan etti. Bunun sonucu olarak Mora Yarımadası'nda olaylar çıktı ve binlerce Türk vahşice katledildi. "BEBEKLER KAYALARA VURULARAK ÖLDÜRÜLDÜ" İskoç tarihçi George Finlay, Filiki Eterya'nın katliamını şu sözlerle anlattı; "Yaralanan kadınlar, kollarında bebeklerle denize koştu. Yunan güçleri, kadınların üzerine ateş açtı. Bebekler kayalara vurularak öldürüldü. Üç-dört yaşındaki çocuklar denizde boğularak katledildi." MÜSLÜMANLAR KATLEDİLDİ Mora Yarımadası'ndaki Tripoliçe şehri, 23 Eylül 1821'de Yunan güçlerinin eline geçti. Şehirdeki 20 bin Türk ve binlerce Arnavut kökenli Müslüman katledildi. VATANINDAN KOPARILAN MORA TÜRKLERİ Mora Yarımadası, bugünkü Yunanistan'ın en güney ucu… Ege'ye, İyon denizine, Adriyatik'e hatta Akdeniz'e hakimiyet kurmak için mükemmel konumda. Bu nedenle tarih boyunca stratejik öneme sahip oldu. Türk fethinden önce Mora'da Bizans despotları hakimiyet sürüyordu. İstanbul'u alıp Bizans'ı tarih sahnesinden silen Fatih Sultan Mehmet 1460 yılında Mora'yı da Osmanlı topraklarına kattı. Ele geçirilen her yerde olduğu gibi Mora da Müslüman ailelerin akınına, uğradı. Aileler Mora'ya yerleşti, bölgeyi vatan edinip imar etti. Türk hakimiyeti döneminde, hiç kimse dinine, milliyetine, ırkına göre muamele görmedi. Ayırım yapmaksızın herkese hizmet veren binlerce vakıf eseri oluşturuldu. Günümüzde bu eserlerden ne yazık ki çok azı ayakta kalabildi. Çünkü silinmek istenen Türk iziydiler, yıkıldılar, yakıldılar, yok edildiler. İLK İSYAN: 22 ŞUBAT 1821 1821'de Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsız bir Yunanistan büyük acıların, katliamların sonunda kuruldu. Yunan bağımsızlığı sürecinin en büyük mağduru ise 361 yıl boyunca bura toprakları vatan edinen, nesiller boyu burada yaşayan Mora Türkleriydi. Türkler o devirde eşine az rastlanır katliamlara uğradı. Avrupalıların da kabul ettiği gibi, 1821 isyanı çok kısa bir sürede acımasız bir din ve ırk savaşı haline geldi. İsyan başladığında Mora Yarımadasında 90 binin üzerinde Müslüman nüfus yaşadığı tahmin ediliyor. Bağımsızlık ilan edilince bu nüfustan eser kalmadı. Büyük çoğunluğu isyanlar sırasında katliama uğradı. Sağ kurtulanlar ise nesiller boyu yaşadıkları evlerini, topraklarını, anılarını, atalarının mezarlarını kısacası vatanlarını geride bırakıp Mora'dan göç etmek zorunda kaldı. İSYAN NASIL BAŞLADI? 1821 isyanı başlamadan önce Mora'da Türkler, Yunanlılar ve Yahudiler iç içe yaşıyordu. Yan yanaydılar, komşuydular. Birlikte ekiyor, birbirlerinden alışveriş yapıyorlardı. Hiç kimse bir gün gelip de komşusunun kendisini öldürmek için kapısına dayanacağını tahmin etmemişti. Bu nedenle saldırıya uğrayan veya kuşatma altında kalan Müslümanlar, başlarına böyle bir şey gelmesini hiç beklemiyorlardı, hazırlıksızdılar. İlk isyan hareketi bugün Romanya sınırları içinde bulunan ve o dönemde Yunan idaresi altındaki Eflak-Boğdan'da başladı. Osmanlı Devleti, dışarıdan ve yerli halktan yeteri kadar destek bulamayan bu isyan girişimini bastırdı. Dağılan isyancılardan önemli bir kısmı Mora'ya geçmeyi başardı. Burada ortam örgütlenmeye çok elverişliydi. Görgü tanıklarının ifadesine göre, 1821 isyanı boyunca Mora'da açlık ve ölüm günlük yaşamın doğal bir parçası haline geldi. Bu acımasız kıyımdan sadece Türkler değil, bölgedeki Yahudiler de etkilendi. ZELENSKİY TEPKİ ÇEKTİ Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin katliamları tarihe kazınan Filiki Eterya'ya güzelleme yapması ve "Yunanistan ve Ukrayna arasında da bir Filiki Eterya kurulabilir" şeklinde sözler sarf etmesi büyük tepki çekti.