Zekatın Tanımı ve Önemi
Zekat, Arapça kökenli bir kelime olup "temizleme" ve "bereketlendirme" anlamlarına gelir. İslam dünyasında zekat, Müslümanların mal ve mülklerinin belli bir bölümünü, ihtiyaç sahibi olanlara verme yükümlülüğüdür. Zekat, toplumda sosyal adaleti sağlama ve ekonomik dengeleri koruma amacı taşır. Aynı zamanda, zekat verenlerin malının bereketlenmesine ve manevi arınmalarına yardımcı olur.
Kimlere Zekat Verilir?
Kur'an-ı Kerim'de zekatın kimlere verilmesi gerektiği açıkça belirtilmiştir. Zekat, aşağıdaki sekiz gruba dağıtılabilir:
- Fakirler: Temel ihtiyaçlarını karşılayamayan ve zor durumda olanlar.
- Düşkünler: İhtiyaçlarını karşılayacak kadar geliri olmayanlar.
- Zekat görevlileri: Zekatın toplanması, dağıtılması ve kaydedilmesinden sorumlu olanlar.
- Kalpleri İslam'a ısındırılacak olanlar: İslam'a yeni girenler ya da İslam'a yönelecek potansiyel olanlar.
- Köleler ve esirler: Kölelerin azat edilmesi ve esirlerin kurtarılması için.
- Borçlular: Ödeyemedikleri borçları olanlar.
- Allah yolunda çalışanlar: İslam'ın yayılması ve savunulması için mücadele edenler.
- Yolcular: Yolculukta ihtiyaçları olanlar.
Zekat Nasıl Hesaplanır?
Zekat, belli şartlara göre hesaplanır. Genel olarak, zekat hesaplamada dikkate alınan temel kriterler şunlardır:
- Nisap miktarı: Zekatın hesaplanmasında temel alınan, belirli bir değeri aşan mal ve mülk miktarıdır. Bu değer, 80.18 gram altın ya da 561 gram gümüş değeri ile belirlenir.
- Haul (bir yıl): Zekat, bir yıl boyunca elde tutulan mal ve mülk üzerinden hesaplanır.
- Zekat oranı: Genelde mal ve mülkün %2.5'i olarak belirlenir. Ancak bazı durumlarda bu oran farklılık gösterebilir.
Zekat hesaplamada dikkate alınan değerler ve oranlar şu şekildedir:
- Nakit para, altın ve gümüş: Bu tür varlıkların toplam değeri, nisap miktarının üzerindeyse zekat hesaplamada %2.5 oranı uygulanır.
- Ticari mallar: Ticaret için kullanılan malların değeri de nisap miktarını aşarsa, malların değeri üzerinden %2.5 zekat ödenir.
- Tarım ürünleri: Sulama yöntemine göre zekat oranları değişir. Doğal yağışlarla sulanan tarım ürünlerinde zekat oranı %10, yapay sulama yöntemleriyle sulanan ürünlerde ise %5'tir.
- Hayvanlar: Koyun, keçi, sığır ve deve gibi hayvanlardan zekat verilmesi gerektiğinde, hayvan sayısına göre belirlenen zekat oranları ve miktarları vardır.
-
Zekat hesaplamada dikkate alınması gereken diğer önemli noktalar şunlardır:
- Kişisel eşyalar ve ev eşyaları zekat hesaplamasına dahil edilmez.
- Bir yıl boyunca elde tutulan borçlar, zekat hesaplamasında dikkate alınır.
Diyanet Zekat Hesaplama Ekranı
Buraya tıklayarak zekat hesaplama robotunu kullanabilirsiniz.
