Üniversite Katılımcıları Derneği (ÜKD) bir açıklama yaparak Türkiye'deki yabancı akademiyenlerin sorunlarına değindi.
Açıklamada sanıldığının aksine yabancı akademisyenlerin büyük çoğunluğunun Türk akademisyenlerden daha düşük ücretlere çalışmak zorunda kaldığı ve bürokratik çeşitli zorluklarla karşılaştıkları ifade edildi.
ÜKD'nin açıklaması şu şekilde:
"Yabancı uyruklu bilim emekçilerinin koşulları acilen düzeltilmelidir
Türkiye'de 2022 itibariyle, kamu üniversitelerinde çalışan yaklaşık 100 bin öğretim elemanı içinde yaklaşık 1300 yabancı uyruklu öğretim elemanı bulunmakta, eğitim ve bilimsel araştırma etkinliklerine değerli katkılar sunmaktadırlar.
Akademik kamuoyunda uzun yıllardır yabancı uyrukluların Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarından daha yüksek maaşlarla çalıştıkları yönünde bir yanlış algı mevcuttur. Oysa gerçek bunun tersidir. Özellikle son on yıl içinde bir dizi ayrımcı uygulama nedeniyle, yabancı meslektaşlarımızın çalışma koşulları maddi ve manevi olarak çok zorlaşmıştır. Çoğu yabancı meslektaşımızın sendika veya derneklerde örgütlü olmamaları nedeniyle yaşadıkları sorunlar kamuoyuna yansımamıştır.
Meslektaşlarımızın en büyük sorunu ücretlendirmedeki eşitsizliktir. Mevzuatta yabancı uyruklu öğretim elemanlarının maaşları için üst sınır belirlenmiş olmasına karşın bir alt sınır mevcut değildir. Maaşlar üniversite yönetimlerinin inisiyatifine bırakılmıştır. Sonuç olarak yabancı uyruklu akademisyenlerin önemli bir bölümü Türkiye Cumhuriyeti yurttaşı meslektaşlarından daha düşük maaş almaktadır. Daha da vahimi, söz konusu akademisyenler yılda yalnızca bir defa zam almaktadırlar. Üstelik 2022 yılı için bu zam %10-15 aralığında kalmıştır.
Ücret eşitsizliğine ek olarak, mevzuata göre yabancı uyruklu emekçilerin sözleşme süreleri iki yıl olmasına karşın, pratikte sözleşmelerin yılda bir yenilenmesi, yenilenme koşullarındaki belirsizlikler, her yıl aile fertleri için ikamet izninin yeniden alınmak zorunda olması, çalışma ve yaşama koşullarını zorlaştırmaktadır. Emeklilikte yaşanan çok ağır hak kayıpları, ek ders ücretinden yararlanamama, sağlık sigortasının aile üyelerini kapsamaması, ücretsiz izin alamama, araştırma projelerindeki çalışmalar için ek ücret alınamaması, meslektaşlarımızın öne çıkan sorunlardandır. Tüm bu olumsuzlukların sonucu olarak, emeklilik hakları da dâhil olmak üzere aynı iş için Türkiye Cumhuriyeti yurttaşı olan akademisyenlere kıyasla %30'a varan oranlarda daha düşük kazanç elde etmektedirler.
Türkiye’nin bilimde ilerlemesinin koşullarından biri bilim emekçilerinin koşullarının iyileştirilmesidir. Türkiye’de ister devlet üniversitelerinde ister vakıf üniversitelerinde çalışsın, ister Türkiye Cumhuriyeti yurttaşı olsun ister yabancı uyruklu olsun tüm bilim emekçileri için eşit ve insanca koşullarda yaşama ve çalışma koşulları sağlanmalıdır.
Üniversite Katılımcıları Derneği olarak yabancı uyruklu öğretim elemanlarının çalışma koşullarının aynı işi yapan diğer meslektaşlarıyla eşit olması gerektiğini savunuyoruz. Üniversite kamuoyunu, bilim emekçilerinin sorunlarını takip etmeye ve mücadelelerine destek olmaya çağırıyoruz."
