Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin yankıları devam ediyor. Küresel yaptırım izleme veri tabanı Castellum.ai'nin verilerine göre, Rusya 22 Şubat'tan itibaren tam 7 bin 161 yaptırıma maruz kaldı. 22 Şubat öncesinde 2 bin 754 yaptırıma maruz kalan Rusya'ya uygulanan yaptırımların sayısı toplamda 9 bin 915'e kadar ulaştı. 22 Şubat'tan itibaren dünyanın en çok yaptırıma maruz kalan ülkesi konumuna gelen Rusya'yı 3 bin 616 yaptırım ile İran, 2 bin 608 yaptırım ile Suriye ve 2 bin 77 yaptırım ile Kuzey Kore takip ediyor. Peş peşe dünyanın pek çok ülkesinden Rusya'ya yönelik yaptırım kararları elbette Rus vatandaşlarını da etkilemiş durumda. Rusya'da yaşayan pek çok Rus vatandaşı, dünya tarafından Kuzey Kore'den bile daha çok izole edilen bir ülkede yaşamak istemediklerini belirterek ülkelerini terk etmeye başladı, Rusya'dan farklı ülkelere beyin göçü Ukrayna işgali sonrası hızlandı. Rusya'ya en çok yaptırım kararı alan ülke ve topluluklar ise bin 124 ile Birleşik Krallık, bin 103 yaptırım ile İsviçre ve 942 yaptırımla Avrupa Birliği olarak belirlendi. Rusya'ya yönelik yaptırımların 6 bin 171'i bireylere uygulanırken 974'ü kurum ve kuruluşlara, 13'ü gemilere, 3'ü ise uçaklara oldu. MÜZİSYEN VE YAZARLAR RUSYA'YI TERK EDİYOR Beyin göçü sadece sıradan Rus vatandaşlarının değil Rusya'nın popüler simalarının da ülkeyi terk etmelerine sebep oldu. Başkurdistan doğumlu ünlü Rus rock şarkıcısı Zemfira partneriyle birlikte Fransa'nın başkenti Paris'e giderken, adı son yıllarda Nobel Edebiyat Ödülü'yle sıklıkla anılan ve daha önce üç eseri Türkçe'ye çevrilen Lyudmila Ulitskaya da tıpkı Zemfira gibi ülkesini terk ederek Almanya'nın başkenti Berlin'e gitmeyi seçti. Dış kaynaklara konuşan bazı uzmanlara göre, Ukrayna işgali sonrası Rusya'yı terk eden Rusların sayısı 200 bini geçmiş durumda. Hatta bazı uzmanlar bu rakamın 1 milyona kadar ulaşabileceğini söylüyor. Putin'in işgalci politikasını doğru bulmayan ancak Rusya'da yaşamaya devam edenlerin sayısı da bir hayli fazla. 38 yaşındaki N. S., 40 yaşındaki S. I. ve 37 yaşındaki V. K. şu anda Rusya'da yaşayan üç Rus vatandaşı. Kendilerinin ve ailelerinin başına bir şey gelmesinden endişe ettikleri için adlarını vermek istemeyen bu üç Rus vatandaşının Milliyet.com.tr'ye anlattıkları, Rusya'da günlük hayatın nasıl olduğuna dair önemli ipuçları veriyor. 38 yaşındaki N. S. Rusya'da yaşayan genç bir kadın. Ülkesinin başkenti Moskova'da 1984 yılında dünyaya gelmiş. Metin editörü olarak çalışan N.S., ülkesinin Ukrayna'yı işgal etme kararını doğru bulmadığını söyledi. "Ben ve bütün arkadaşlarım savaşa karşı. Hükümetin aldığı kararı desteklemiyoruz" diyen N.S., yaşananların bir savaş olduğunu ve bunun ülkesinde de açıkça dile getirilmesi gerektiği görüşünde. Ukrayna'da pek çok arkadaşının yaşadığını ve onlarla sıklıkla internet üzerinden iletişim kurduğunu söyleyen N.S. "Ukraynalı arkadaşlarımı ve Ukraynalıları seviyorum. Şu anda onlar için çok endişeleniyorum" diye konuştu. Ülkesindeki bağımsız gazete ve internet sitelerinin tamamen sansüre uğradığını söyleyen N.S. "Ben televizyon izleyen biri değilim. Ancak televizyondaki haberleri takip eden ve fikrini önemsediğim arkadaşlarım bana ekrandan sadece Rus propagandası yapıldığını söyledi" dedi. 'KADIN YA DA ERKEK FARK ETMİYOR, HERKES AYNI DURUMDA' Ülkesindeki ünlü Rus sanatçıların işgali ve savaşı desteklemediğini ancak tepkilerini cesur bir şekilde ortaya koyamadıklarını söyleyen N.S., "Rus sanatçılar oldukça zor bir durum içinde. Birçoğu 'istenmeyen kişi' ilan edilmemek ve maddi kayıp yaşamamak için sessizliğini koruyor" dedi. Ülkesindeki asıl büyük problemin 'korku' olduğunun altını çizen N.S., sözlerine şöyle devam etti: "Hapse atılmaktan korkuyoruz, Ünlüler de korkuyor. Sıradan insanlar ailelerini ve özellikle çocuklarını düşünüyor. Yüksek sesle 'Savaşı durdurun' demek bile birçok kişi için çok büyük sorunlara yol açabilir. Bu yüzden ünlü ya da sıradan Rus vatandaşı, yani herkes tarafsız gözükmeye çalışıyor." N.S., sosyal medyada viral olan ve ülkesinin Ukrayna politikasını eleştirenlerin polisler tarafından gözaltına alındığı videolarının gerçek olduğunu söyledi. N.S., "Protesto etmemiz çok zor hatta imkânsız. Özellikle St. Petersburg'da polisin eylemcilere kadın da ya da erkek fark etmeden şiddet uyguladığı yönünde iddialar var" dedi. N.S., Facebook, Twitter ve Instagram'a erişebilmek için VPN kullandıklarını belirtirken birçok Rus'un VKontakte sitesini tekrar kullanmaya başladığını söyleyerek, "İnsanlar yaşanan kısıtlamalardan ve yaptırımlardan ötürü çok kızgın ama yapabildiğimiz tek şey VPN'i açmak ve hiçbir şey olmamış gibi sosyal medya sitelerini ziyaret etmeye devam etmek" diye konuştu. 'TUTUKLANIP HAPSE ATILABİLİRSİNİZ' Görüştüğümüz ikinci Rus vatandaşı S. I. da bir reklam ajansında çalışan 40 yaşında bir kadın. S. I., ülkesindeki genel hava için "Tüm Ruslar hakkında genel bir şey söylemek zor. Ama ben ve yakın arkadaşlarımın hiçbiri bu savaşı desteklemiyor. Fakat birçok kişi de medyaya ve hükümete inanıyor ve Rusya'nın bu operasyonu yapmış olmasını haklı buluyor" yorumunda bulundu. Ülkesinin Ukrayna'yı işgal etmesine sonuna kadar karşı olduğunu söyleyen S. I., şunları da ekledi: "Bu tür siyasi anlaşmazlıklar müzakere yoluyla çözülmeli. Ukrayna ya da ABD fark etmiyor. Savaş ya da işgal bu devirde olmamalı, tercih edilmemeli." Ülkesinde izinsiz protestolara katılmanın yasak olduğunu vurgulayan S. I., "Tutuklanıp hapse bile girebilirsiniz. Ben de katılmıyorum ve eylemcilerle benzer fikirdeyim. Fakat korkuyorum. Çünkü benim bir oğlum var ve risk alamam" dedi. S. I., ülkede Batı merkezli sosyal medya platformlarına ancak VPN ile erişebildiğini belirterek, "Ruslar daha önce VPN'i yasaklı siteler için kullanırdı. Şimdi ise günlük hayatta sıklıkla kullandığımız Facebook, Twitter ve Instagram için de kullanılıyor. Kuzey Kore'deki gibi totaliter bir rejim içindeymişiz gibi hissediyoruz ve asla mutlu değiliz" diye konuştu. 'YAŞANANLAR İÇİN SAVAŞ DERSENİZ...' Ülkesinde Ukrayna işgali için 'savaş' demenin yasak olduğunu vurgulayan S. I., "Yaşananlar için 'savaş' demek yasak. Rus ordusu hakkında herhangi bir yalan söylediğiniz takdirde 15 yıla kadar tutuklanabilirsiniz" diye konuştu. Ülkesindeki televizyon kanallarında hakkında da konuşan S. I., "Rus kanallarında sivil nüfusa dokunulmadığı, ABD desteğini arkasına alan Ukrayna ordusunun Rusya'ya işgal öncesinde saldırı hazırlığı yaptığını ve Ukraynalıların saldırgan tutum içinde olduklarına dair görüş ve fikirlere yer veriliyor. 'Ukrayna ordusunun saldırısının önüne geçmemiz gerekiyordu' deniliyor" diye konuştu. Şu anda Ukrayna ve Rusya hattında sağlıklı bir bilgi akışının olmadığını ve her iki tarafın da haklılıklarını ortaya koymak adına çeşitli sahtekarlıklara imza attığını söyleyen S. I., "Benim Ukrayna'da yaşayan hiçbir arkadaşım ya da akrabam yok, o yüzden emin değilim. Gerçekten Ukraynalı kadın ve çocukların öldürüldüğüne yönelik iddialara inanmak istemesem de Rusya'nın çok da masum olduğunu düşünmüyorum" diye konuştu. Rusya'da yaşayan Ukrayna kökenli ünlülerin savaşa karşı duruşları yüzünden ülkedeki işlerini askıya aldıklarını söyleyen S. I., şunları da ekledi: "Ünlülerin çoğu tıpkı herkes gibi tarafsız gözüküyor ve barış mesajları veriyor. Savaşı yüzde 100 destekleyen bir ünlüye denk gelmedim. Herkes çok dikkatli olmaya çalışıyor çünkü bir anda her şeylerini kaybedebilirler. Ki yaşanmış olaylar da var. Takip ettiğim bir çocuk doktoru blogger vardı. İyi bir insan ve çocuklarıyla ilgili bir anneydi. Sosyal medya hesabından takındığı barış yanlısı tavır nedeniyle çalıştığı klinikten kovuldu. Hatta ülkeyi terk edip yurt dışına taşınma aşamasında şu anda. Oldukça üzücü bir durum." 'KİMSE 'SAVAŞTAN YANAYIM' DEMİYOR' 37 yaşındaki V. K. ise ülkesinin başkenti Moskova'dan 120 kilometre uzaklıktaki küçük bir taşra kasabasında yaşıyor. 37 yaşındaki V. K . yerel bir gazetede muhabir olarak çalışan bir erkek. Ukrayna'da pek çok arkadaşının yaşadığını söyleyen V. K., "İyi olduklarını öğrenmek için neredeyse her gün onlarla konuşuyorum. Onlar için endişeliyiz" dedi. Ülkesindeki kimsenin "Savaştan yanayım" demediğini özellikle belirten V. K. sözlerine şunları da ekledi: "Birçok insan yaşananlara 'Ukrayna'ya yönelik askeri operasyon' diyor ve bu operasyonu destekliyor. Çünkü Ukrayna'daki radikal milliyetçiliğin ancak bu şekilde ortadan kaldırılabileceğinden, NATO tehlikesinin bu şekilde uzak tutulabileceğinden eminler." V. K. Donbass'ta uzun bir süredir iç savaş yaşandığını ve bu olaylar sayesinde bölgede yaşananlardan tüm dünyanın haberdar olduğunu belirterek, "Benim düşüncem sorunları çözmenin diplomatik yollarını arama yönünde" ifadelerini kullandı. Ülkede farklı görüşlere sahip insanların protestolar düzenlediklerini söyleyen V. K., "Bu tür eylemler eğer yetkililer tarafından gerekli izinler alınmadan gerçekleştiğinde işte o zaman polis harekete geçiyor" diye konuştu. Televizyon izlemediğini çünkü şu anda büyük bir bilgi savaşının yaşandığını söyleyen V. K. "Böyle durumlarda her iki taraftan gelen tüm bilgilerin yüzde 95'inin yalan olduğunu biliyorum. Ama özellikle belirtmek istiyorum, buradaki eylemler bir 'savaş' olarak değil 'milliyetçiliğe karşı askeri bir operasyon' olarak görülüyor. Amaç, Ukrayna'daki Rusça konuşan nüfusu korumak. Yoksa kimse 'Yaşasın, savaşa katıldık ve Ukraynalıları öldüreceğiz' demiyor" diye konuştu. 'NEFRET MESAJLARININ YAYILMASINA SEBEP OLUYOR' Ülkesindeki Rus ünlülerin fikir ayrılığına düştüklerini söyleyen hatta aralarında önemli bir bölünme yaşandığını kaydeden V. K., "Daha önce şarkıcıların, oyuncuların ve sporcuların birbirlerini alttan alta tehdit edip gizli gizli hakaret ettiklerine dair bir şey görmemiştim" diye konuştu. Rusların tıpkı tarihte olduğu gibi hâlâ Ukraynalıları en yakın kardeşleri olarak gördüğünü söyleyen V. K. ülkedeki her dört Rus vatandaşından birinin ya Ukrayna'da bir akrabasının olduğunu ya da Ukrayna kökenine sahip olduğunu söyledi. Batı merkezli sosyal medya kanallarının ülkede yasaklanmasına dair "Bu sosyal ağlar ülkede yasak çünkü Bakanlığa göre bu platformlar Rusların konuşma özgürlüğünü kısıtlıyor. Ancak modern dünyada yaşıyoruz ve herkes VPN kullanıyor" dedi. Meta politikası nedeniyle pek çok Rus'un hesaplarını silmeye başladığını söyleyen V. K., Meta'nın Rus halkına karşı nefret ve şiddet çağrısı yapmasına izin verdiğini söyleyerek, "Bu platformlarda 'Rusları öldürün' gibi ifadeler artık normal ve yasak değil. Meta buna 'siyasi ifade özgürlüğü' diyor. Ancak bunlar nefret mesajlarının dalga dalga yayılmasına sebep oluyor. Bu yüzden de Rus halkı Facebook ve Instagram gibi Meta platformlarını terk ediyor. Şu anda medyada tarafsızlık yok. Herkes bir propaganda için çalışıyor ama farklı yönlerden" yorumunu yaptı.