Kamudanhaber - Özel Haber
Mehmet Yılmaz

Milli Eğitim Bakanlığı 2020 Lgs sınavlarını Covid-19 salgınının ülkemizde ve Dünya’da etkisini sürdürdüğü bir dönemde gerçekleştirdi .

Bu sınavın yürütmesini ve 2020 Lgs yerleştirmelerinin de tüm sorumluluğunu üstlenen Bakan yardımcımız Mahmut Özer başkanlığında çok ciddi bir emek ve başarının ortaya konulduğunun altını çizerek , bu başarıda emeği geçen merkez teşkilatı bürokrasisine , il müdürlerine , ilçe müdürlerine , okul müdürlerine , öğretmenlerimize ve ismini sayamadığımız tüm paydaş yöneticilerimizi ve çalışanlarımızı tebrik ederek yazımıza başlayalım .

Mili Eğitim Bakanlığı 2020 Lgs sınavında, Covid - 19 salgınını gözeterek sadece yüz yüze eğitim yapıldığı dönem müfredatından öğrencileri sorumlu tutarak öğrencilerin uzaktan eğitim sürecinde yaşadığı dezavantajları gözeterek doğru bir karar alarak yol haritasını belirlemiştir .

Uzaktan eğitim sürecinde Eba üzerinden yayınlanan örnek sorular ve çözümlerine yer verilmiş , aylık yayınlanan çalışma soruları ile sınırlı kaynakla çalışmak zorunda kalan öğrencilerimiz için fırsat eşitliği yaratılmaya çalışılmıştır .

“2019 yılında Merkezi Sınavın uygulandığı okul sayısı 3 bin 873 iken bu sayı 2020 yılında yaklaşık beş kat artarak 18 bin 139’a ulaşmıştır. Sağlık nedeniyle alınan sınav tedbirleri kapsamında sınav görevlisi sayısında da büyük bir artış gerçekleştirilmiştir. 2019 yılındaki Mer- kezi Sınavda yaklaşık 148 bin öğretmen görev yaparken 2020 yılındaki Merkezi Sınavdaki görevli sayısı iki kattan fazla artarak yaklaşık 353 bine ulaşmıştır. Görevli sayısındaki bu artış, salgına bağlı yaşanabilecek olumsuzları engellemek ve sınavın sağlıklı yürütülmesini sağlamak açısından önemli katkı sağlamıştır.”

Milli Eğitim Bakanlığı 1.671.337 (sekizinci sınıf öğrenci sayısı )öğrencinin tamamının sınav başvurusunu otomatik olarak gerçekleştirilmiştir. Salgın döneminde gerçekleştirilmesine rağmen Merkezi Sına- va katılımın oldukça yüksek olduğu görülmüştür. Sınav başvurusu otomatik olarak yapılan 1.671.337 öğrencinin 1.472.088’i (%88,08) sınava katılmıştır. 

“2019 yılında sekizinci sınıfa devam eden öğrencilerin sınava katılma oranı ise %85,08 olarak hesaplanmıştı (MEB, 2019). Bu bağlamda, sekizinci sınıf öğrencilerinin sınava katılımında kısmi bir artış görülmüştür”


2019 yılında Lgs sınavlarına katılan öğrenci sayısının 1.029.555 olduğu dikkate alınırsa 2020 Merkezi Sınava katılan öğrenci sayısının önceki yıla göre yaklaşık %43 arttığı görülmektedir.

Covid-19 salgın sürecinde öğrenci , öğretmen ve veli hareketini sınırlandırmak ve öğrencilerin kendi okullarında sınava girmelerini sağlayarak 81 ilde 1.472.088 öğrenci sınava katılmış ve sınav sorunsuz şekilde başarıyla tamamlanmıştır .

Covid-19 sürecinde birçok ülkede sınavların iptal edildiği ve ertelendiğini de göz önüne aldığımızda bu kadar büyük ölçekli bir sınavı ve organizasyonu gerçekleştiren Milli Eğitim Bakanlığını ve emeği geçenleri tebrik etmek gerekiyor.

2020 Lgs sınavlarının başarıyla yapılması ve özellikle öğrenci yerleştirmeleri konusunda gösterdiği üstün gayret ve çalışmalarından ötürü Bakan yardımcımız Mahmut Özer Beye ayrı bir paragraf açmak ve Sezar’ın hakkını Sezar’a teslim etmek gerekir .

2019/2020 Eğitim öğretim yılında Liselere yerleştirme konusunda Milli Eğitim Bakanlığının başarısız olmasını bekleyen ellerini ovuşturarak bu yerleştirmenin yapılamayayacağını düşünen kişi ve kurumları Mahmut Özer hayal kırıklığına uğratmıştır .

Zamanın Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer döneminde alınan 4+4+4 Eğitim sistemine geçiş kapsamında 66 aylık çocukların birinci sınıfa alınmasıyla başlayan süreçte ; eğitimin pedagojik sorunları bir kenara dursun 2019/2020 Eğitim Öğretim yılında %43 öğrenci fazlası 460 bin üzerinde öğrencinin liselere yerleştirilmesi gerekiyordu.

2019/2020 Eğitim- Öğretim yılı başladığında Covid-19 salgınının hesapta olmadığı bir dönemde Milli Eğitim Bakanlığının en büyük sorunu bu öğrencilere derslik bulmak ve yerleştirmek olarak göze çarpıyordu .

Bakan yardımcısı Mahmut Özer başkanlığında 81 ilimizin il müdürüyle gruplar halinde yeri geldiği zamanda tek tek il müdürleriyle toplantılar yapılarak bu sorun çözüldü .

Bu sorunun çözümünde Bakan Yardımcısı Mahmut Özer’in emeğini ve çalışkanlığını asla gözardı etmemek gerekiyor. Yine sınavların planlanmasında ve yukarıda yazdığımız yol haritalarının belirlenmesinde Ustaca kararlar alarak bı kadar büyük ölçekli bir sınavı ve organizasyonu sorunsuz olarak tamamladığı görülüyor .

Bu başarının baş mimarı Bakan yardımcısı Mahmut Özer Bey’in başarısının altında yatan nedenlere baktığımız zaman şu sonuç ortaya çıkıyor ;  işini ciddiye alıyor , disiplinli, işini severek yapıyor ve çok çalışıyor . 

Sonuç olarak ; Milli Eğitim Bakanlığı, Bakan Yardımcısı Mahmut Özer liderliğinde 2020 yılında Lgs sınavlarını Covid-19 salgınına rağmen başarıyla gerçekleştirmiş. Ömer Dinçer döneminin mağduru 460 binden fazla öğrenciyi de sorunsuz şekilde liselere yerleştirmiştir .

Yazımızın ikinci kısmında ise 2020 yılında yapılan Lgs sınavında gördüğümüz eksiklikleri yazarak 2021 yılında yapılacak Lgs sınavlarında bu hataların tekrar etmesi için uyarılarda bulunacağız .

2020 yılında yapılan Lgs sınavı için Ölçme Değerlendirme Genel Müdürlüğünün  özellikle dezavantajlı çocuklar için soru paketleri yayınladığını yazımızın ilk kısmında anlatmış ve tebrik etmiştik . Bu uygulama takdir edilecek ve tebrik edilecek bir uygulama olmakla birlikte maalesef 2020 LGS’de öğrencilerin (özellikle de başka kaynağa erişemeyen dezavantajlı öğrencilerin) yanılmalarına neden olmuştur. 

Bu noktada genel müdürlüğün 3 tip soru çeşidi bulunmaktadır:
1- LGS’de çıkan sorular
2- Aylık yayınlanan örnek sorular 
3- Milli Eğitim Bakanlığının Soru çalışma paketleri ( İl müdürlükleri tarafından hazırlanan) 

Bu sorulardan 1 ve 2 birbirlerine oldukça benzemektedir. Çünkü bir asıl diğeri de örnek olarak kamuoyuna sunulmaktadır. Ancak çalışma paketi olarak yayınlanan sorular ile asıl sınavda sorulan sorular arasında hiçbir alaka bulunmamaktadır. Bu da öğrencilerin yanılmalarına neden olmaktadır. 2020 LGS soru paketlerini çözen öğrenciler sınavda da çalışma paketindeki sorulara benzer sorular çıkacağını düşünerek hareket etmişlerdir. Bu da öğrencileri sınavda ters köşe yapmıştır. Eğer sınavı yapan kurum sınava hazırlık diye soru paketi yayınlarsa öğrenciler de haklı olarak bu sorulara öncelik verir ve sınavda çıkacak sorularda bu sorular gibi olacak beklentisine girerler.

2020 Lgs sınavına giren kızımla sınav sonrası yaptığımız değerlendirmede; kızımın, baba bana getirdiğin soruları boşuna çözmüşüz sınavdaki sorularla alakası yoktu ! Keşke bu sorular yerine yardımcı kaynaklardan daha çok soru çözseydik şikayetini eminim birçok öğrenci, velisine yapmıştır. Yine bu şikayetle beraber sınava giren kızımın bir diğer dert yandığı konuda soruların çok uzun olması ve zamanın yeterli olmaması şikayetiydi.

Milli Eğitim Bakanlığının 2020 Lgs sınavı için çalışma soruları adı altında Nisan,Mayıs ve Haziran aylarında sınav müfredatına uygun sorular diye yayınlamış olduğu 3.796 çalışma sorusunu hem okullar hemde biz veliler sınavlarda benzer sorular çıkacak sözüne güvenerek çocuklarımıza çözdürdük .

Milli Eğitim Bakanlığının sınav müfredatına uygun çalışma soruları diye yayınladığı soruların sınavda çıkan sorularla alakasının olmaması eleştiri getirilecek bir konu olmakla birlikte 2021 yılında Lgs sınavına hazırlanan öğrencilerimiz açısından da benzer bir durumun yaşanıp yaşanmaması tereddütünü oluşturmaktadır .

Ölçme Değerlendirme Genel Müdürlüğünün geçen yıl yayınladığı sorular kaliteli ve sınavda çıkan sorularla benzerlik teşkil etmekteydi. Ancak iller tarafından hazırlanan çalışma sorularının sınavlarda çıkan sorularla alakasının olmadığını Lgs sınavlarında yaparak yaşayarak öğrenmiş olduk . Ölçme Değerlendirme Genel Müdürlüğünün geçen yıl yapılan bu hatadan ders alarak, bu yıl yayınlayacağı çalışma sorularında daha titiz davranması gerekiyor . 


Milli Eğitim Bakanlığının yayınladığı 2019 ve 2020 Lgs raporlarını iki kez detaylıca inceledim. Bunun yanında Seta tarafından yayınlanan 2020 Lgs sonuçlarına ilişkin değerlendirme raporunu da okudum .

Milli Eğitim Bakanlığının 2019 ve 2020 Lgs değerlendirme raporları ve istatistiklere göz attığımızda ilk dikkatimi çeken kısım bu rapor Bakan Yardımcımız Mahmut Özer’in yürütücü olarak görev aldığı bir danışma kurulundan oluşuyor . Danışma kurulunda Ortaöğretim Genel Müdürünün olmaması ve 2020 raporunda yine Talim Terbiye kurulu başkanının olmaması ilk dikkat çeken eksiklikler olarak göze çarpıyor.

Danışma kurulunu oluşturan üyelerin CV’lerine tek tek göz attığımda sadece 2 kişinin ölçme ve değerlendirme alanında çalışmalar yaptığını göze çarpıyor. Danışma kuruluna alanında uzman daha fazla Ölçme-Değerlendirmeci alınması yararlı olacaktır.

Dünyanın sayılı teknik direktörlerinden olan çalıştırdığı bütün takımları şampiyon yapmasıyla tanınan ünlü İtalyan teknik direktör Fabio Capello’nun istatistik bilimi ile ilgili o meşhur sözünü hatırlatarak yazımıza devam edelim .

“İstatistikler mini etek gibidir çoğu bölgeyi gösterselerde en önemli yerleri gizlerler. Bir maçı 6-0 kazanmaktansa 6 maçı 1-0 kazanmayı yeğlerim” der.

Şimdi Milli Eğitim Bakanlığının 2020 Lgs Analizini yaptığı rapora göz atalım . Raporda Tablo 4’de öğrencilerin sorulara verdiği ortalama cevap sayısı istatiksel olarak verilmiş .

2020 LGS DOĞRU CEVAP ORTALAMALARI

Milli Eğitim Bakanlığı öğrenci  puanlarını hesaplarken yanlışın doğruyu götürdüğü bir hesaplama sistemi ile yani netler üzerinden hesaplama yapıyor. Ancak yayınladığı istatistikte, Türkiye ortalamalarını hesaplarken Doğru Cevap Sayısı Ortalamasını veriyor. 

Şimdi çok basit bir soru soralım.

TYT ve AYT sınavındaki Türkiye istatistikleri hepinizin malumu. 
Örneğin TYT 2020 Matematik neti 40 soruda 6.08, Türkçe 40 soruda 14.51. Eğer MEB’in istatistikleri doğru ise Ortaöğretim Genel Müdürlüğü bu çocuklara bir şey yapıyor ve netlerini düşürüyor. Ama biliyoruz ki Ölçme ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü raporda geçen tüm hesaplamaları YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN ortalamaları üzerinden yapıp yayınladığı kanısı oluşuyor .

Sınava giren tüm öğrencilerin doğru cevap sayıları ( ortalama netler ) istatistiklere yansıtılmağını düşüyorum .Haliyle aslında çok çok daha düşük olan ortalamalar da ( doğru cevap sayısı ) istatistikle yükseltiliyor mu sorusunu sormak istiyorum !

2019 LGS DOĞRU CEVAP ORTALAMALARI

Milli Eğitim Bakanlığının yayınladığı 2019 LGS istatistiklerine göz atıp bu istatistikleri 2020 yılı doğru cevap sayısına ilişkin istatistiklerle kıyasladığımız zaman DOĞRU CEVAP ORTALAMALARINDA yüzdelik hesabıyla Fen Bilimleri hariç bir düşüş gözlenmektedir. 

Bu düşüşün nedeni nedir ?

Bu düşüşün en temel nedenlerinden birisi de 2020 yılında sorulan Lgs sorularının özellikle matematik alanında çok zor olması ve sınav sorularının çok uzun paragraflardan oluşmasına rağmen sınav süresinin artırılmaması olarakta göze çarpıyor.  

Milli Eğitim Bakanlığının 2019-2020 yılında Lgs sınavına giren tüm öğrencilerin istatistiklerini yayınlaması gerekmektedir .

Bu sayede bizlerde gerçek ve doğru verilere ulaşarak ; Sayın Bakanımız Ziya Selçuk’un 2023 vizyon belgesinin parametrelerinin en önemli ayağını oluşturan veriye dayalı çalışma yapabilir , OECD ülkeleriyle kıyas yapma şansına sahip olabiliriz .

İstatistiklerle ilgili söylenen en meşhur sözlerden birisiyle yazımıza noktayı koyalım.

“Çoğu kişi ya da kurum istatistikleri sarhoş bir adamın elektrik direğini kullandığı gibi kullanır; aydınlatmadan çok destek için” -Andrew Lang

Kaynak : https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/24094730_2019_Ortaogretim_Kurumlarina_Iliskin_Merkezi_Sinav.pdf

https://setav.org/assets/uploads/2020/07/P291.pdf

http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_07/17104126_2020_Ortaogretim_Kurumlarina_Iliskin_Merkezi_Sinav.pdf

YASAL UYARI: Yayınlanan haberin tüm hakları MYZ DİJİTAL MEDYA Grubu'na aittir. Kaynak gösterilse dahi haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir.