Kamuda görev yapan yaklaşık 3.5 milyon kamu görevlisinin, 600 bine yakını sözleşmeli personeldir. Bu yüzden sözleşmeliye kadro kanun teklifi Meclis’e sunuldu.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLİĞİNA

Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifim ve gerekçesi ektedir. Gereğini saygılarımla arz ederim. 6/10/2022 Yasin Öztürk /Denizli Milletvekili

GEREKÇE

İdare, toplumun genel ve ortak ihtiyaçlarını karşılamak için kamu hizmetlerini ifa etmektedir. Bu kapsamda çalışan personele ise genel olarak "kamu görevlileri", "kamu personeli" vb. nitelendirmeler yapılmaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4 üncü maddesi uyarınca kamu hizmetleri memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle yürütülmektedir. Bu kapsamda sözleşmeli personel, kamu kurum ve kuruluşlarında esas olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/b maddesi ile özei teşkilat yasalarında yer alan hükümler kapsamında istihdam edilmektedir. 

24.07.2003 tarihli ve 4924 sayılı Eleman Temininde Güçlük Çekilen Yerlerde Sözleşmeli Sağlık Personeli Çalıştırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun kabulü, kamuda sözleşmeli personel çalıştırılmasının önünü açan düzenleme olmuştur.

Bahse konu kanun Sağlık Bakanlığı'nda memur statüsü yerine asli ve sürekli hizmetlerde sözleşmeli istihdamın önü açılırken, daha sonra sadece bir Bakanlık için çıkarılan Kanun, kamuda personel rejiminde adaletsizliğin önünü açan bir asli bir yapıya bürünmüştür.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ilk halinde özel bir meslek bilgisi ve uzmanlık gerektiren birtakım işlerde geçici olmak üzere sözleşmeli personel istihdamı öngörülmüşken, bugün sözleşmeli personel asli ve sürekli işlerde istihdam edilen, hak gaspına uğrayan Devletin üvey evlatları halini almıştır.

Günümüzde kamuda görev yapan yaklaşık 3.5 milyon kamu görevlisinin, 600 bine yakını sözleşmeli personel olarak çalıştırılmaktadır.

Kamuda görev yapan sözleşmeli personel Devlet Memurları Kanununun yanı sıra Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve kurum mevzuatları kapsamında da istihdam edilmekte, tek tip bir sözleşme olmaması nedeniyle 4/b olarak tanımlanan personelin mali, sosyal ve özlük hakları çalıştıkları birim, kurum ve kuruluşlara göre farklılık göstermektedir.

Sözleşmeli personel uygulaması, Devlet memurluğunda esas kabul edilen kariyer ilkesi yerine "iş tanımı" esasına dayanmaktadır. Bu kapsamda sözieşmeli personel memur değildir çünkü kadroya bağlı çalışmamaktadır, diğer bir ifade ile iş güvencesi bulunmamaktadır.

Sözleşmeli personel işçi, idare ile imzaladığı sözleşme kapsamında çalışma koşulları, özlük hakları gibi konularda müzakere hakkına ve kabiliyetine sahip olmadığı için işçi de sayılmamaktadır.

4/b'li personel, kendisiyle aynı işi yapan bir memura göre düşük ücret almakta, maaşından daha fazla vergi kesintisi yapılmakta, yer değiştirme ve tayin hakkı bulunmamakta, istifa etmesi durumunda geri dönme hakkı verilmemekte, kullanamadığı yıllık izinleri sonraki yıla devredilmemekte, hasta olması durumunda aylıksız izin hakkı bulunmamaktadır.

Kurum içerisinde çalışma barışını bozan bu istihdam şekli, sözleşmeli personelin kurum aidiyetine sahip olmasını da engellemekte, kamu görevlileri arasında ayrımcılığa neden olmaktadır.

Kamuda zaruri ve istisnai hallerde, özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde çalıştırılmak üzere başlayan sözleşmeli personel uygulaması, bugün kamu personel rejimini zedeleyen bir halde genişlemesi nedeniyle çözümü acil kavuşturulması gereken bir sorun halini almıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1- Kamu kurum ve kuruluşlarında 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/b maddesi uyarınca sözleşmeli personel pozisyonlarında çalışan ve 657 sayılı Kanunun 48 inci Maddesinde belirtilen genel şartları taşıyan personelin memur kadrolarına atamalarının yapılmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amaçlanmıştır.
Madde 2- Yürürlük maddesidir.
Madde 3- Yürütme maddesidir.

DEVLET MEMURLARI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPİLMASİ HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1.14/7/1965 Tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 47.- (1) Kamu kurum ve kuruiuşiarının merkez ve taşra teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ve yerel yönetimlerde, bu Kanunun 4 üncü maddenin (B) fıkrası kapsamında sözleşmeli personel pozisyonlarında; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte çalışmakta olan ve bu Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen genel şartları taşıyanlardan, on beş gün içinde yazılı olarak başvuranlar, istihdam edildikleri teşkilat ve birimde, bulunduğu pozisyon unvanıyla aynı unvanlı 10/7/2018 tarihli ve 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine ekli cetvellerde yer alan memur kadrolarına, bulunduğu pozisyon unvanıyla aynı unvanlı memur kadrosu olmaması halinde, 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine ekli cetvellerde yer alan kadro unvanlarıyla sınırlı olmak ve sözleşmeli personel pozisyonlarına ilişkin nitelikler dikkate alınmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca müştereken belirlenen memur kadrolarına, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde kurumlarınca atanırlar.
MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.