Zorunlu trafik sigortası, karayolunda yol alan motorlu araçların kaza durumunda karşı tarafa vereceği maddi zararları karşılamayı amaçlar. Bu zararların tazmini, aracın zarar görmesi halindeki tamir masrafı dışında yaralanma durumundaki hastane masraflarını da kapsar. Burada amaç, karşı aracın maddi güvencesidir; kişinin kendi aracının zararını karşılamak gibi bir durum söz konusu değildir. Kişinin kendi aracında oluşan zararın karşılanmasını sağlayan sigorta türü kasko sigortasıdır ve zorunlu olmayıp tercihe bağlıdır.
Ne zaman yaptırılmalı?
Zorunlu trafik sigortası hem sıfır araçlar, hem de 2. el araçlar için mutlaka yaptırılmalıdır. Peki, trafik sigortası poliçesi yaptırılırken üzerinde durulması gereken önemli noktalar neler?
2. el araçlarda öncelikle aracını satan şahsın trafik sigortasını noter satış sözleşmesi ile iptal ettirmesi gerekiyor. Ayrıca kalan gün sayısı kadar prim miktarını da iade olarak almalı. Sattığı araç sigortadan düşeceği için de aracı satın alan kişi trafik sigortası yaptırmalı. Peki, bu işlem ne kadar sürede yapılmalı? 15 gün içinde. Açıklamak gerekirse, noter satışı tamamlanan araç için satıcı sigortayı iptal ettirmiş olsa bile araca ait mevcut trafik sigorta poliçesi 15 gün süreyle geçerlidir. Aracı alan kişinin yeni trafik sigortası poliçesi almak için 15 gün zamanı vardır. Bu süre dolduğu halde zorunlu trafik sigortası yaptırılmayan araç, trafikten men edilebilir. Sıfır kilometre araç alışverişinde ise aracın trafik tescil işlemleri gerçekleştirilerek ruhsat hazırlanır. Emniyet Genel Müdürlüğü, ruhsat işlemleri yapılırken araç sahibinin zorunlu trafik sigortası poliçesini belgelemesini ister. Aracın trafiğe çıkabilmesi için bu gereklidir.
Yaptırılmadığında cezası var mı?
Türkiye'de her motorlu araç için trafik sigortası mecburi olduğundan, yaptırılmaması durumunda maddi cezası bulunuyor. Trafik sigortası yaptırmayan araç sürücülerinin ödeyeceği ceza miktarı, 2021 yılında 144 TL olarak belirlendi. Eğer 15 günlük süre içinde peşin olarak ödenirse, yüzde 25 oranında indirimden yararlanarak toplamda 108 TL ödeniyor. Bu ceza miktarı az gibi görünse de, hepsi bu kadar değil. Eğer araç sahibi zorunlu trafik sigortasını zamanında yaptırmamışsa, aracıyla kaza yapmamış olsa bile, trafik sigortası poliçesindeki hasarsızlık indirimi hakkını kaybediyor ve trafik sigortası basamağı sabit kalıyor. Zorunlu trafik sigortası yaptırılmadıysa, bir yıllık poliçe süresi dolduğunda da sigorta yenilenmediyse gecikme zammı ödeniyor. Gecikme zammı oranı, her geçen ay için yüzde 5.
Cezalar bununla bitti mi peki, hayır, dahası var. Zorunlu trafik sigortasını yaptırmamanın ya da yenilememenin yaptırımları arasında, para cezası ve poliçede yaratacağı sıkıntı dışında trafikten men edilme cezası da bulunuyor.
Araç sahibi zorunlu trafik sigortasını hiç yaptırmamış ya da yenilememişse, aracı trafik ekipleri tarafından belirlendiğinde çekici ile otoparka çekilerek trafikten men ediliyor. Böyle bir durum yaşandığında aracını geri almak isteyen araç sahibi, ilk başta zorunlu trafik poliçesini yaptırmak mecburiyetindedir. Poliçe dışında gecikme zammını ödemek, aracını çeken çekicinin ücretini karşılamak, aracın trafikten men edildiği süre boyunca kaldığı otopark ücretini de ödemesi gerekiyor.
Bunların tümü üst üste geldiğinde, araç sahibi için oldukça ciddi bir meblağ ortaya çıkıyor. Bu nedenle araç sahibinin kendi aracının güvenliği için trafik kaskosunu yaptırmak dışında, zorunlu trafik sigortasını yaptırması ve her yıl zamanında mutlaka yenilemesi gerekiyor.
