Maaşlarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre alan Devlet memurlarına, aylık maaşlarıyla birlikte bazı yan ödemeler de yapılmaktadır.

657 sayılı Kanunda dört tür olarak düzenlenen yan ödemelerin (zamların) hangilerinin kimlere ve hangi puanlar esas alınarak verileceği “Devlet Memurlarına Ödenecek Zam Ve Tazminatlara İlişkin Kararname” ve toplu sözleşmelerle belirlenmektedir.

Aylık maaş içerisindeki ağırlığı ve önemi düşük denilebilecek seviyelerde olan yan ödemeler, emekli aylığı ve emekli ikramiyesi miktarlarını ise hiç etkilememektedir

Yan ödemeler (zamlar) ve miktarının hesaplanması

Devlet memurlarının aylık maaş hesabına; unvan, sınıf, eğitim, hizmet yılı, aylık derecesi ve kurumlar itibariyle belirlenmiş olan aşağıdaki yan ödeme türünden biri veya birkaçı da dahil edilmektedir.

-İş güçlüğü zammı:  Niteliği ve çalışma şartları bakımından güç olan işlerde çalışanlara ödenmektedir.

-Temininde güçlük zammı: Temininde, görevde tutulmasında veya belli yerlerde istihdam edilmesinde güçlük bulunanlara ödenmektedir.

-İş riski zammı: Hayat ve sağlık için tehlikesi bulunan hizmetlerde çalışanlara ödenmektedir.

-Mali sorumluluk zammı: Sayıştay'a hesap vermekle yükümlü olan saymanlar ile vezne açığından malen sorumlu olan veznedar ve diğer memurlara ödenmektedir.

Yan ödemenin aylık net miktarına; ilgili memur hakkında geçerli olan yan ödeme toplam puanının “yan ödeme katsayısı” ile çarpılması suretiyle bulunan tutardan gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmak suretiyle ulaşılmaktadır.

Yan ödeme katsayısı, memur maaş hesaplamasında esas alınan ve genellikle 6’şar aylık dönemler için belirlenen katsayılardan (aylık katsayısı, taban aylık katsayısı, yan ödeme katsayısı) birisidir.

2020 yılının ilk yarısın da geçerli olan yan ödeme katsayısına göre, her “100 puan”  yan ödemenin Devlet memurunun aylık net maaşına etkisi, %15 gelir vergisi diliminde “3,90 TL” olmaktadır.

Teknik personelin yan ödeme puanları ve aylık net maaşlarına etkisi 

Teknik Hizmetler Sınıfı kapsamında görev yapan Devlet memurları “İş Güçlüğü Zammı” ve “Temininde Güçlük Zammı” almakta olup, bazı yerlerde görev yapan teknik personel ise ayrıca “İş Riski Zammı” alabilmektedir.

Öte yandan, teknik hizmetler sınıfına ait kadrolarında bulunanlar, teknik hizmetler sınıfına atanmaya imkan veren bir üst öğrenimi bitirdiklerinde, kadro unvanları değişmese bile bitirdikleri üst öğrenime denk gelen yan ödemelerden yararlanabilmektedirler.

 Teknik Hizmetler Sınıfı personeli        

Yan Ödeme Puanı

Aylık net maaşa etkisi*

İş Güçlüğü

Temininde Güçlük

Başmühendis ve Başmimar

1025

1400

94,63 TL

En az 4 yıllık yükseköğrenim görmüş yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar, mimar ve şehir plancısı

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıla kadar hizmeti olanlar

800

975

69,26 TL

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıl ve daha fazla hizmeti olanlar

800

1400

85,85 TL

En az 4 yıllık yükseköğrenim görmüş jeolog, hidrolog, bölge plancısı, hidrojeolog, jeofizikçi, fizikçi, kimyager, jeomorfolog, istatistikçi, arkeolog, matematikçi, astronom, tütün eksperi ile teknik öğretmen unvanını almış olanlar

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıla kadar hizmeti olanlar

775

975

68,29 TL

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıl ve daha fazla hizmeti olanlar

775

1400

84,87 TL

En az 4 yıl süreli mesleki teknik öğrenim görmüş diğer personel (müze araştırmacısı, arşivci, folklor araştırmacısı, kütüphaneci, kitap patoloğu, sosyolog, çözümleyici ve programcılar dahil)

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıla kadar hizmeti olanlar

700

975

65,36 TL

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıl ve daha fazla hizmeti olanlar

700

1400

81,95 TL

En az 2 yıl süreli mesleki teknik yükseköğrenim görmüş yüksek tekniker, tekniker, tütün eksperi, prospektör (çözümleyici ve programcılar dahil)

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıla kadar hizmeti olanlar

650

975

63,41 TL

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıl ve daha fazla hizmeti olanlar

650

1400

80,00 TL

Lise üzerine en az 2 yıl süreli mesleki teknik öğrenim veya mesleki teknik kurs görmüş fen memurları ile Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu mezunları

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıla kadar hizmeti olanlar

600

525

43,90 TL

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıl ve daha fazla hizmeti olanlar

600

850

56,58 TL

Lise dengi mesleki teknik okul mezunları

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıla kadar hizmeti olanlar

525

425

37,07 TL

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıl ve daha fazla hizmeti olanlar

525

525

40,97 TL

Kadroları Teknik Hizmetler Sınıfında olan diğer personel

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıla kadar hizmeti olanlar

500

425

36,10 TL

-Kendi ihtisas dallarında 5 yıl ve daha fazla hizmeti olanlar

500

525

40,00 TL

*Yan ödemelerin aylık net maaşa etkisi, gelir vergisi oranı %15 uygulanarak hesaplanmıştır.


Teknik hizmetler sınıfı kapsamında görev yapan personelden bazıları, yukarıda sayılan yan ödemelere ilave olarak iş riski zammı da alabiliyor. Örneğin;.

-Radyoaktif ve zehirli maddelerle çalışanlar, 250 puan iş riski zammı alabiliyor.

-Açık maden ocaklarında çalışanlar, 400 puan iş riski zammı alabiliyor.

-Ünitesinin gücü 150.000 KW’tan küçük olmayan üretim santralleri, 100.000 KW’lik transformatör merkezleri ve 380.000 Volt’luk enerji nakil hatlarında inşa, tevsi, işletme mahallerinde fiilen çalışanlar, 500 puan ilave iş riski zammı alabiliyor.

-Patlayıcı madde, patlayıcı madde ile yapılan mühimmat, asit, kok üretimi, imalat, deneme ve imha işlemlerinde, yüksek fırın veya maden izabesi, dökümhane, haddehane, elektrolizhane, filotasyon, konsantrasyon, çelikhane ve tünel inşaatlarında sürekli olarak çalışanlar, 325 puan iş riski zammı alabiliyor.

-Yer altı maden ocaklarında fiilen günde 3 saatten aşağı olmamak üzere çalışanlar, ayda 1000 puanı geçmemek üzere her gün için 50 puan iş riski zammı alabiliyor. (bu şekilde iş riski zammı verilenlere, ayrıca diğer iş riski zamları ödenmiyor)