Finansal piyasalarda önemli bir değer haline gelen Bitcoin finansal piyasaların en yeni oyuncularından birisi olarak sahaya çıktı. ABD Merkez Bankası’nın korona virüs krizinde parasal genişleme politikasına girmesiyle para basma yeteneği olmayan Bitcoin servetlerini korumak isteyen yatırımcılar tarafından dolara karşı tercih edilir hale geldi.
Buna karşın Bitcoin’deki yükselişin spekülatif olduğuna inanan yatırım uzmanları da söz konusu. Varlık danışmanlığı şirketi Fulcrum Asset Management’ın Başkanı Gavyn Davies Financial Times’taki yazısında Bitcoin’in altına alternatif olup olamayacağını tartışıyor. İşte Davies’in o yazısı:
Bitcoin ve diğer kripto para birimlerindeki yatırımcılar olağanüstü bir yükseliş gerçekleştirdiler. Ancak şimdilerde Janet Yellen'ın ABD Hazine Bakanı olarak gelişiyle birlikte, düzenleyiciler ve merkez bankalarının dijital paranın "özgürlükçü" formları olarak adlandırdıkları şeye karşı yeni bir düşmanlık çağının habercisi olmasından endişe ediyorlar.
2017 yılında ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı olarak yaptığı son basın toplantısında Yellen, Bitcoin'in "son derece spekülatif bir varlık" olduğunu ve "istikrarlı bir değer kaynağı olmadığını" söylemişti.
Bu küçümseyici sözler o dönemde pek çok kamu görevlisi tarafından da yinelenmişti. Ancak o zamandan bu yana Bitcoin'in piyasa değeri kabaca iki katına çıktı.
Komedyen John Oliver, 2017-18'in ilk kripto çılgınlığında Bitcoin'i "para hakkında anlamadığınız her şey ve bilgisayarlar hakkında anlamadığınız her şey" olarak tanımlamıştı. Teknoloji yönleri, özellikle işlemleri kaydetmek için kullanılan dijital defterlerin blockchain ağı, gerçekten ilk seferde çok uzun ömürlü olmasa da teknolojideki ilerleme devam ediyor.
İlk Bitcoin yükselişinde dijital paraya 20 milyar dolar verilmesi spekülatif bir balon unsurları içeriyor gibi görünüyordu. Ancak toplanan fonlar şimdilerde Silikon Vadisi’nde diğer bilgi teknolojileri girişimleri tarafından büyük ölçüde benzer projeler başlatmak için kullanılmaktadır.
Jay Clayton'ın ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu Başkanlığı’ndan ayrılması, özellikle de dijital para birimleri hakkında ders veren Gary Gensler'In onun yerini alması durumunda, bu faaliyetlerin daha az düşmanca bir şekilde incelenmesine neden olabilir.
Ancak, ödemeler ve transfer araçları olarak dijital para birimlerine karşı direncin yine de ayakta kalması muhtemeldir. Kısmen yüksek işlem maliyetleri nedeniyle Bitcoin ödemeler için yaygın olarak kullanılamaz ve gelecekteki rolü sınırlı görünmektedir.
Yakın zamanda görevinden ayrılacak olan ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin, Bitcoin transferlerinde şeffaflığı artırmak ve kara para aklama kapsamını azaltmak için yeni düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Yellen, FED ile birlikte, daha katı bir yaklaşım benimseyerek, ödeme sistemini tam bir kamu varlığı olarak da ele alabilir.
FED, merkez bankası dijital para birimlerinin gelişimini araştırmak için diğer merkez bankalarıyla işbirliği içerisinde. CBDCnin (devlet dijital para birimi) önünde sonunda Çin'in önderliğiyle birlikte ortaya çıkacağı ise neredeyse kesin. Ancak bunlar kripto değil, ulusal para birimlerine ait olacak. Bitcoin gibi gerçekten yeni para birimlerine endeksli özel rakiplerin bu noktadan sonra ağır bir şekilde düzenlemelere tabi olması veya aktif olarak yükselişlerinin kırılması söz konusu olabilir. Ayrıca bu para birimleri blockchain ile desteklenmiyor da olabilir.
Büyük merkez bankalarının her biri kendi dağıtılmış defter teknolojisini geliştirebilir. Bu durumda bile bir yatırım aracı ve değer kaynağı olarak kripto için bir rol mevcuttur. Bitcoin ciddi bir şekilde dünyanın en büyük yatırımcılar için güvenli bir varlık olarak altın ile rekabet edebilir mi?
Tarih, piyasa düzenlemeleri ve piyasa oynaklığı bunu imkansız olduğunu gösteriyor, ama Bitcoin daha önemli bir rol geliştirmeye başlıyor.
Birçok büyük riskli fonlar ve bazı konvansiyonel varlık yöneticileri enflasyona karşı çekirdek koruma olarak Bitcoin’i benimseyen Paul Tudor Jones izledi. Merkez bankaları geçen yıl devlet borçlarını satın alarak para yaratması sırasında bu cazip bir strateji olarak görünse de yakın ufukta enflasyona dair çok az işaret var.
Ancak Bitcoin fiyatları, teoride sınırlı bir kaynağı olan özel olarak yaratılmış bir varlığın eski tip devlet para birimleri gibi "basılamaz" olduğunu ifade eden bir anlatı tarafından yönlendirilmiş ve yükselmeye devam etmiştir.
Gold Hub'a göre, 2019 yılı sonunda yerin üzerinde tutulan altın stokları 198.000 tona ulaştı ve yaklaşık 57.000 ton kanıtlanmış rezerv yeraltında kaldı. Bu miktarın toplam hisse senedi bugünkü fiyatlarla yaklaşık 17 trilyon dolar değerinde olacaktır.
Bitcoin'inse en son piyasa değeri yaklaşık 0,6 trilyon dolar. Bitcoin boğaları bunu fiyatının ne kadar yükselebileceğinin bir göstergesi olarak görüyor.
Para politikası veya finansal istikrar gerekçesiyle düzenleyicilerin değer kaynağı olarak altınla rekabet eden kripto para birimleri konusunda endişelenmeleri için çok az neden var gibi görünüyor.
Kripto para dünyası şu anda kısa vadeli spekülasyon çılgınlığı içinde. Ancak, yatırımcılar bu özel para birimlerinin merkez bankaları tarafından kontrol edilenlerden "daha güvenli" olduğu yönündeki şüpheli hikayeye alışmaya devam ederlerse, önümüzdeki yıllarda piyasa değeri çok daha fazla artabilir. Finansal piyasalara gerçekten de garip şeyler oldu.
