Türkiye’de 500 bin dolayında İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi yani İİBF Mezunu vardır. Genç işsizliğin %30’u bulduğu ülkemizde bu oranın ciddi bir kısmını İİBF Mezunları oluşturmaktadır. İİBF Mezunlarının sorunlarını 6 ana manşette bir araya getirebiliriz;
• Kurum İçi Yükselmeyle Kurumların Personeline Verilen Kadrolar İİBF Mezunlarının Hakkıdır
• Yarım Milyon İİBF Mezunu Daha Yüksek Sayılı ve Planlı Alımlar Beklemektedir
• 4001 Uygulaması Kaldırılmalı, Genel İdare Hizmeti Kadroları İİBF Mezunlarına Verilmelidir
• Kamu Personel Alımlarında 35 Yaş Sınırı Kaldırılmalıdır
• Açıköğretim Fakültelerinin İİBF Bölümleri Kapatılmalıdır
• KPSS ve Kurum Sınavlarından Alınan Puanlar Yeterli Görülmeli, Mülakatlar Kaldırılmalıdır
Şimdi İİBF Mezunlarının sorunlarından kısaca söz edeceğiz;
İİBF Mezunlarının Alımlarının Kurum İçi Yükselme Alımlarıyla Baltalanması
Kamu kurum ve kuruluşlarında A Grubu olarak nitelendirdiğimiz kadrolara giriş şartları Kurumların personel mevzuatları ile bellidir. Örneğin Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliği’nin 35. maddesi şu şekildedir;
“Uzman yardımcılığı safhası geçirilmeden uzman kadrosuna meslek dışından atama yapılamaz.”
Uzman Yardımcılığı’na giriş şartları KPSS A Grubu sınavı, Kurum yazılı sınavı ve Mülakatlarda başarılı olmaktır. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı’nda bulunan Gelir Uzmanlığı ve Defterdarlık Uzmanlığı mesleklerine Kurum içi yükselme sınavı ile ilk etapta 3000 kişi olmak üzere binlerce uzman ataması yapılacaktır. İİBF Mezunlarından alınacak olan Uzman Yardımcısı sayısı ise yalnızca 1300’dür. Bu haksız uygulama İİBF Mezunlarının atanması önünde ciddi bir engeldir.
1) Kamu Kurumlarının Personel Alımlarındaki Sayı Azlığı ve Takvim Belirsizliği
Kamu kurum ve kuruluşlarına her yıl, belirli olmayan bir takvim içerisinde İİBF mezunlarını kapsayan çok az sayıda alım yapılmaktadır. Her yıl geride kalan iki KPSS oturumunda puan almış ortalama 100 bin adayın A Grubu Uzmanlık, Müfettişlik, Denetmenlik vb. alımlarını beklediği, ortalama 250 bin adayın ise B Grubu Genel İdare Hizmetleri memurluklarını beklediği bu ortamda yıl içerisinde İİBF mezunları için verilen ilanın içerdiği alım sayısı ortalama 5 ilâ 8 bin arasında kalmaktadır. Her yıl öğretmenlere için verilen ortalama 50 bin kişilik ilanların yanında İİBF Mezunlarının durumu çok daha ciddi bir sosyal problemdir ve bu problem yıl yıl büyümektedir.
Ayrıca İİBF Mezunları için alımlar, adayların herhangi bir plan yapmasına elvermeyecek kadar ani yapılmakta, yıl içerisinde herhangi bir rutine, plana tabi tutulmaksızın gerçekleştirilmektedir. Alımların sonuçlanması ve yeniden alıma çıkılması da aynı oranda plansız olduğundan İİBF Mezunlarını kapsayan bir alım ortalama iki senede yalnızca bir defa yapılabilmektedir.
2) KPSS B Grubunda 4001 Atamaları
4001 atamaları, tüm lisans (fakülte) mezunu adayların kamu kurumlarındaki memurluk kadrolarını tercih edebilmesi anlamına gelen ÖSYM nitelik kodudur. İİBF, özü ve ruhu itibariyle kamu kurumlarındaki her tür idari ve büro iş ve işlemini gerçekleştirecek adaylar yetiştirirken, bu kadrolara her türlü alandan mezun adayın girişine imkan veren 4001 kodunun varlığı İİBF Mezunlarının atanması konusunda çok ciddi bir engeldir. Bu kadrolara 4001 kontenjanıyla giren İİBF Mezunu olmayan adanlar kısa sürede kendi alanlarında çalışmak üzere ayrılmakta, kadroları atama esnasında boşuna işgal etmektedirler.
