ABD'nin tarihi seçiminde sandıklar doğu eyaletlerinden başlayarak bir bir kapanırken, ilk sonuçlar da gelmeye başladı. Tüm son dakika gelişmelerini anbean canlı blogla aktarıyoruz.
15.40 : CNN'den Phil Mattingly, Joe Biden'ın Wisconsin'de öne geçtiğini bildirdi. Oyların yüzde 99'unun sayıldığı Wisconsin eyaletinde, Demokrat baykan adayı Joe Biden, Donald Trump'a karşı kıl payı da olsa öne geçti. Şu anda Biden, Trump'ın 20 bin oy kadar önünde bulunuyor. Wisconsin, Beyaz Saray'ı kimin kazandığını belirlemede çok öneme sahip. CNN'den Chris Cuomo, 2016'da Başkan Trump'ın Wisconsin'i 22 bin oyla kazandığını söyledi.
15.12 : Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbauer, Trump'ın erken ve temelsiz zafer ilanı ile ABD'yi başkanlık seçiminin "meşruiyeti için bir mücadeleye" soktuğunu söyledi.
15.00 : Eski New Jersey valisi ve Trump'ın üst düzey müttefiki Chris Christie, Başkan Trump'ın seçim gecesi vaktinden önce zafer ilan eden ve meşru oy sayma çabalarına saldıran konuşmalarını onaylamadığını dile getirdi. Christie, Trump'ın "kendi güvenilirliğinin altını çizdiğini" söyledi. "Bu gece bu tartışmayı yapmanın hiçbir temeli yok. Sadece yok. Tüm oyların sayılması gerekiyor." ifadelerini kullandı.
14.35 : ABD’de bazı eyaletlerde başkanlık seçiminin yanı sıra referandumlar için de oy kullanıldı. Florida’daki oylamada da saat başı 8.53 dolar olan asgari ücretin 30 Eylül 2026’ya kadar 15 dolara çıkarılması onaylanmış oldu. Colorado’da seçmenler kürtajın 22 haftalık gebelikten sonra yasaklanmasını öngören teklifi oy çokluğuyla reddetti. Mississippi'de tedavi amaçlı esrar kullanımını yasallaştıran bir öneri kabul edildi.
14.05 CNN International, sonuçların açıklanmadığı 9 eyalet kaldığını açıkladı. Bu eyaletler alfabetik sırayla Alaska, Arizona, Georgia, Michigan, Maine, Nevada, Kuzey Carolina, Pennsylvania ve Wisconsin.
12.45 : Slovenya Başbakanı Janez Jansa, Twitter hesabından Donald Trump’ı tebrik etti. Jansa, Trump’ı tebrik eden Avrupa Birliği ülkesi lideri oldu.
12.30 : Demokrat aday Joe Biden'ın 2020 Seçim Kampanyası Direktörü Jen O'Malley Dillon, Trump'ın "ABD Yüksek Mahkemesine gideceği ve oy kullanma işlemlerinin durdurulması talebinde bulunacağı" açıklamasını ve iddialarını "çok çirkin ve asılsız" olarak değerlendirdi.
Biden'ın "Trump'la mücadele etmeye hazır hukuk ekibinin olduğunu" belirten Dillon, bu konuda da galip geleceklerini söyledi.
12.15 : BBC'nin ünlü Kuzey Amerika muhabiri Anthony Zurcher, Başkan Trump'ın haftalardır ima ettiği adımı Çarşamba sabahı attığını ve ABD'deki kıyamet günü senaryolarının gerçeğe dönüştüğünü bildiriyor.
Trump'ın zafer ilan etmesi ve oy sayımını durdurmak için Yüksek Mahkeme'ye başvuracağını söylemesinin yardımcısı Mike Pence tarafından yumuşatılmaya çalışıldığını aktaran Zurcher, ancak seçimlerin çoktan hasar aldığını vurguluyor. BBC muhabirine göre, Trump kazansa da kaybetse de bu seçimlerin üstüne gölge düştü.
12.03 : Donald Trump’ın “Seçimi biz kazandık” açıklaması Demokrat siyasetçilerin tepkisini çekti. New York’ta yeniden seçilmesi beklenen Demokrat Kongre üyesi Alexandria Ocasio-Cortez, Trump’ın seçimi kazandığını iddia etmesini kınadı ve “gayrimeşru, tehlikeli ve otoriter” dedi.
Ocasio-Cortez Twitter hesabından yaptığı açıklamada “Oyları say. Sonuçlara saygı göster” dedi.
11.45 : ABD'de seçim anketleri dört sene önce olduğu gibi yine yayılmaya yakın. Bunun sebebini Fox News sunucusu Tucker Carlson açıkladı. Carldson, ABD'de Donald Trump seçmenlerinin, seçimlerini açıklamaya korktuklarını söyledi. Destekçilerinin Trump'ı desteklediklerini söylemeye utandıkları için özellikle de Florida'da anket sonuçlarının yanıldığını iddia etti.
10.50 : ABD başkanlık seçimlerinde Demokrat aday Joe Biden, kritik eyaletlerden Arizona'yı kazandı.
10.20 : Donald Trump konuşma yapmak üzere kürsüye geldi. Trump, ceketinin cebinden içerisinde eyaletlerdeki oy oranlarının yazılı olduğu bir kağıt çıkardı. Trump, kendisine oy veren milyonlara teşekkür etti. Trump, ailesine ve başkan yardımcısına teşekkür etti. Konuşmasının satır başları:
"Büyük bir kutlama yapmaya hazırlanıyoruz. Sonuçlar harika ve dışarı çıkıpo kutlama yapmaya hazırız. Büyük bir başarı. Bu bir rekor, daha önce böyle bir başarı kazanılmadı. Kazanacağımızı beklemeyen eyaletleri kazandık. Florida, Ohio ve Teksas'ı kazandık. Giorgia'yı da kazandığımız kesinleşti. Bizi asla yakalayamazlar. Kuzey Carolina'yı da kesin olarak kazandı. Pensilvanya'yı büyük bir farkla kazanıyoruz. Bize yakın bile değiller, yakalamaları imkansız. Michigan'ı da kazanıyoruz, rakamlara baktım, öndeyiz. Wisconsin'i de kazanıyoruz. Üstelik buna ihtiyacımız bile yok.
Bu gece kazandığımız tüm eyaletlere bakınca, "seçime ne oldu" dedim. Ne oldu biliyor musunuz? Kazanamayacaklarını bildikleri için mahkemeye gidelim dediler. Açıkça söylemek gerekirse bu seçimi kazandık. Halkımız için harika bir zafer. Yüksek Mahkme'ye gideceğiz. Bunu kazanacağız ve aslında çoktan kazandık. Hepinize teşekkür etmek istiyorum. Başkan Yardımcımız Pence de bir şeyler söylesin."
Pence: "Teşekkürker Sayın Başkan. Seçmenlerimize teşekkür ediyoruz, 4 yıl daha Donald Trump'ı başkan seçtiler."
10.00 : ABD’de oyların sayımı devam ederken, Washington sokaklarında ABD Başkanı Trump karşıtı gösteriler düzenlendi.
Yüzlerce kişi, Kongre binasının bulunduğu bölgelerde sokaklara döküldü, yolu trafiğe kapattı ve fişekler yaktı. Bazıları “Bize adalet sağlanmadığı sürece onlara huzur yok” sloganları attı.
09.32 : Donald Trump Montana eyaletini kazandı.
09.13 : CNN International'ın aktardığına göre Rhode Island'ı Joe Biden kazandı.
09.08 : Seçimlerde kritik önem taşıyan eyaletlerden biri olan Teksas'ta, Donald Trump kazandı.
08.50: Donald Trump, büyük bir "galibiyete doğru gittiklerini" iddia etti; seçimlere ilişkin, "Büyük avantajımız var ama Demokratlar seçimi bizden çalmaya çalışıyor. Buna izin vermeyeceğiz" açıklamasında bulundu.
Öte yandan Trump açıklama yapacağını söyledi.
08.47: Iowa ve Idaho eyaletlerinde Cumhuriyetçi Donald Trump, Hawaii adalarını ise Demokrat Joe Biden kazandı.
08.45 : Joe Biden Dalaware'de kameralar karşısına geçti ve beklenen açıklamayı yaptı. Biden, "Her oy sayılana kadar sabırlı olmalı ve beklemeliyiz, şu anda bulunduğumuz nokta konusunda iyi hissediyoruz. Seçimi kazanacağımızı hissediyoruz. Seçimi kimin kazandığını Trump ya da ben ilan edemeyiz. Bunu ABD halkı ilan edecektir. İnanmaya devam edelim, bu seçimi kazanacağız." ifadelerini kullandı.
08.40: ABD'de başkanlık seçimlerinde resmi olmayan sonuçlara göre kritik önemdeki Florida eyaletini Donald Trump kazandı.
08.20 : Demokrat Başkan adayı Joe Biden'ın, saat 08.30 sularında bir açıklama yapması bekleniyor.
07.08 : Trump 29 delegeli Florida'yı ve 6 delegeli Utah'ı kazandı.
07.01 : Biden 7 delegeli Oregon, 12 delegeli Washington ve 55 delegeli California'yı, Trump da 4 delegeli Idaho'yu kazandı
6.43 : Bahis piyasasındaki oranlar, Başkan Donald Trump'ın lehine döndü.
BBC Türkçe'nin haberine göre, İngiliz bahis şirketi Betfair, Trump'ın ikinci kez seçilme olasılığı yüzde 60'a yükseldiğini duyurdu. Sandıkların ilk açıldığı saatlerde bu oran yüzde 39'du.
Betfair, Biden'ın kazanma olasılığını da yüzde 61'den yüzde 40'a çekti.
Betfair Sözcüsü Sam Rosbottom, Reuters'a yaptığı açıklamada, "Trump, Biden karşısında önemli bir avantaj sağlamış durumda. Bu da Biden'ı sıkıntılı bir gecenin beklediğini gösteriyor" dedi.
İngiltere merkezli Smarkets Exchange de Trump'ın yeniden kazanma şansını yüzde 39'dan yüzde 65'e yükseltti. Biden'ın kazanma ihtimali de yüzde 61'den yüzde 35'e geriledi.
Smarkets'ın politika analisti Patrick Flynn, Florida'da Trump'ın kazanmasına kesin gözüyle bakıldığını ve burayı kazanmanın Trump açısından rakibine kıyasla çok daha büyük önem taşıdığını söyledi.
Flynn, "Biden'ın hala Orta Batı'daki kritik eyaletler Pennsylvania, Michigan ve Wisconsin'de kazanma şansı var. Buraları alırsa seçimleri de kazanır" dedi.
06.37 : Trump 10 delegeli Missouri'yi, Biden 4 delegeli New Hampshire'ı kazandı.
06.30 : AFP, Demokratlar'ın bir kez daha Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğu sağladığını duyurdu.
06.15 : AP'nin duyurduğu resmi olmayan sonuçlara göre Trump 103, Demokrat aday Joe Biden 122 delegeye ulaştı.
06.06 : BBC'nin tahminlerine göre an itibariyle Biden'ın 89, Trump'ın 72 delegesi var.
05.55 : Trump 6 delegeli Kansas'ı kazandı.
05.50 : BBC'den Anthony Zurcher seçime ilişkin şu yorumlarda bulundu:
"Donald Trump'ın hesaplarının tutması için hem Ohio'ya hem Kuzey Carolina'ya ihtiyacı var ancak Biden ikisinde de önde götürüyor. Ancak Demokratlar bu farka güvenmemeli. Tahmin edildiği gibi, erken oylar ibreyi Biden’a çevirirken, sandığa gidilip verilen oylarda Trump’ın üstünlüğü var.
Sandığa gidilerek verilen oylar sayıldıkça başkan da yavaş yavaş farkı kapatacak.
Trump şu anda Virginia’da önde görünüyor ancak Cumhuriyetçiler her zaman önde başlar, ta ki Demokratlar yetişene kadar.
Görünüş aldatıcı olabilir."
05.33 : Trump'ın seçim ekibi Georgia, Michigan ve Wisconsin eyaletleriyle ilgili endişeli olduklarını ancak Florida konusunda daha iyi hissettiklerini söyledi.
Trump'ın danışmanı Kuzey Karolina'nın ortada olduğunu bununla birlikte Trump'ın kazanacağına inandıklarını belirtti.
05.30 : Biden, Columbia'yı kazandı
05.23 : Fox News, Demokratlar'ın Temsilciler Meclisi'nde bir kez daha çoğunluk olacaklarını yazdı.
05.20 : AP, Biden'ın 9 delegeli Colorado'yu kazandığını geçti.
05.08 : AP'ye göre Biden 5 delegeli New Mexico'yu, Trump 3 delegeli Güney Dakota'yı kazandı.
05.00 : AP'ye göre Trump, 3 delege sahibi Wyoming ve 2 delegeli Nebraska'yı, AFP'ye göre ise 8 delegeli Louisiana'yı kazandı.
05.00 : Edison Search'e göre Biden, 29 delegeli New York'u kazandı. AP'ye göre Trump 3 delegeli Kuzey Dakota'yı kazandı.
04.50: Fox News ve AP, Biden'ın 4 delegeli Rhode Island'ı kazandığını geçti.
04.30 : Trump 6 delegeli Arkansas'ı kazandı.
04.25: Trump 9 delege sahibi Güney Carolina ve 6 delegeli Tennessee'yi, Biden 7 delegeli Connecticut'ı kazandı.
KİLİT EYALETLERDEN FLORİDA’DA KIYASIYA YARIŞ
04.20 : Bu gece yakından takip edilen kilit eyaletlerden biri Florida. Eyalette halihazırda oyların yaklaşık yüzde 80’i sayıldı ve iki aday yarışı başa baş götürüyor. Oy verme işlemi eyaletin tüm bölgelerinde TSİ 04.00'te sona erdi.
Florida, seçim yarışının hep çok başa baş geçtiği bir eyalet. Burası her ne kadar Donald Trump'ın sık sık ziyaret edip kaldığı bir yer olsa da, Trump 2016'da burayı ancak kıl payı kazanabildi.
Florida'nın 29 delegesinin olması ve belli bir partinin kalesi olmaması burayı da en kritik eyaletlerden biri haline getiriyor. Buranın bir başka özelliği de 1964 yılından bu yana bu eyaleti kazanan adayın Başkanlık seçimini de kazanmış olması.
Biden'ın kampanya ekibi Florida'yı kazanma konusunda gerçekçi olduklarını ve ihtimalin azaldığını ancak bunun kötüye gidişin başlangıcı olmadığını söylediler.
Her halükarda Biden'ın Florida'yı kaybetmesi, seçimin oldukça zorlu geçeceği anlamına gelecek.
04.11 : AP'ye göre Biden, 11 delegeli Illınoisi'yı kazandı.
04.05 : Fox News'a göre Trump, 10 delegeli Missouri'yi, Biden ise Maine eyaletinin 4 delegesinden 3'ünü kazandı.
04.04 : Reuters’in Edison Research’e dayandırdığı haberine göre, Biden, 14 delegeli New Jersey, 10 delegeli Maryland, 12 delegeye sahip Washington D.C., 3 delegeli Delaware, 11 delegeli Massachusetts’i, Trump ise 7 delege sahibi Oklahoma, 6 delegeli Mississipi ve 9 delege sahibi Alabama’yı kazandı.
04.00 : Amerikalı seçmenler oy kullanırken en fazla hangi konuları göz önünde bulundurdu?
İlk seçim anketlerine göre, oylarını kullanırken Amerikalı seçmenlerin akıllarındaki öncelikli konu ekonomiydi. Edison Research pazar araştırma şirketinin yürüttüğü ankete göre, ırksal eşitsizlikler ikinci sırada yer alırken, koronavirüs salgını ise üçüncü sırada geldi.
03.50 : Erken kullanılan oyların sayısının 100 milyonu bulduğu ABD'de, analistler tarihin en yüksek katılım oranlarından birine ulaşılabileceğini belirtiyor.
New York Times'ın haberine göre, Florida Ünversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Michael P. McDonald, ülke genelinden topladığı verilere göre, seçimlerde oy kullananların sayısının 160 milyona ulaşmasını beklediğini belirtti.
Bu beklentinin doğru çıkması halinde, seçime katılım oranı da yüzde 67 olacak. Bu, katılım oranının yüzde 65 olduğu 1908 yılındaki seçimlerden bu yana ulaşılan en yüksek düzey.
Aralarında Texas, Colorado, Washington, Oregon, Hawaii ve Montana'nın da olduğu en az altı eyalette, erken kullanılan oyların sayısı 2016'da kullanılan toplam oyların üzerine çıktı. Florida, Georgia ve Kuzey Carolina gibi kritik eyaletlerde ise erken oyların toplamı 2016'daki oylara yakın düzeylerde bulunuyor.
03.45 : AP haber ajansı, Başkan Donald Trump'ın 8 delegesi bulunan Kentucky ve 5 delegeye sahip West Virginia'yı, Demokrat aday Joe Biden'ın ise 13 delegesi olan Virgina ve 3 delege çıkaran Vermont'u kazandığını duyurdu.
BBC ve CNN tahminine göre ise, 11 delegeye sahip Indiana'da da Başkan Trump zafere uzandı.
TRUMP SONUÇLARI BEYAZ SARAY'DAN İZLİYOR
03.40 : CNN International, Donald Trump’ın seçimleri Beyaz Saray kompleksinin Doğu Kanadı’ndan takip ettiğini bildirdi. CNN Beyaz Saray muhabiri Kaitlan Collins, Beyaz Saray İletişim Başkanı Alyssa Farah’dan aldığı bilgiye göre, Trump’ın yanında üst düzey yetkililerin ve ailesinin olduğunu yazdı.
CNN, Farah’ın Trump’ın bu gece sonuç ne olursa olsun Beyaz Saray’da kamu önüne çıkmasını beklediğini söylediğini bildirdi. Farah, “Aceleci davranmak istemiyorum ama sanırım bu gece (Trump'ın) konuştuğunu görebilirsiniz” dedi.
03.35 : ABD'de birçok eyalette T.S.İ 03.30 ve öncesinde sandıklar kapandı.
Seçimin kaderini belirleyecek Florida'nın yanı sıra, Georgia, Kuzey Carolina, New Hampshire, Güney Carolina, Vermont, Virginia gibi eyaletlerde oylar sayılıyor.
Sandıkların kapanmasının beklendiği eyaletler ise şöyle:
Pennsylvania - 04:00 T.S.İ
Arizona - 05:00 T.S.İ
Michigan - 05:00 T.S.İ
Wisconsin - 05:00 T.S.İ
03.20 : HANGİ EYALETLERDE SENATO YARIŞI YAKINDAN TAKİP EDİLMELİ?
ABD'de başkanlık dışında Senato'daki 35 koltuk için de oy kullanılıyor. Şu anda Cumhuriyetçilerin kontrolü altında olan Senato'nun Demokratlara geçme ihtimali bulunuyor. Bu durum, Biden'ın kazanması halinde uzun bir zaman sonra hem Kongre'nin hem de Beyaz Saray'ın Demokratlara geçmesi anlamına geliyor.
Senato'da şu anda Cumhuriyetçilerin 53, Demokratların da 45 sandalyesi var. İki bağımsız üye de yasama çalışmalarında Demokratlarla birlikte hareket ediyor.
Yakından izlenmesi gereken Senato yarışları şunlar:
Alabama: Demokratlardan Cumhuriyetçilere geçmesi beklenen ender yerlerden birisi. Demokrat Senatör Doug Jones, 2017 yılındaki ara seçimlerde rakibinin bir seks skandalına karışmasının ardından sürpriz bir şekilde seçimi kazanmıştı. Bu yıl ise bu muhafazakar eyaletin tekrar özüne dönüp, Cumhuriyetçi Parti'den Tommy Tuberville'ı Senato'ya göndermesi bekleniyor.
Arizona: Şu anda Cumhuriyetçilerin elindeki koltuğun Demokratlara geçmesi bekleniyor. Burada Demokrat Parti adayı eski astronot Mark Kelly, anketlerde az bir farkla da olsa önde gidiyor.
Georgia: Demokratlar, 1992'den bu yana bu eyalette kazanamıyor. Bu sene ise eyaletteki iki Senatörlük için de seçim yapılıyor. Demokratların bu koltuklardan en az birini alması bekleniyor.
Güney Carolina: Türkiye'nin Suriye'nin kuzeydoğusuna yönelik Barış Pınarı Harekatı'na en sert muhalefeti gösteren Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham'ın koltuğu tehlikede. Demokrat rakibi Jaime Harrison, gerek topladığı bağışlarla gerekse de anketlerdeki performansıyla göz doldurdu.
Maine: Burası da Cumhuriyetçilerden Demokratlara geçebilecek yerler arasında. 67 yaşındaki Susan Collins, ılımlı Cumhuriyetçilerden birisi. Ancak buradaki seçmenin genel olarak Başkan Trump'ın politikalarından duyduğu hoşnutsuzluğun kurbanı olabilir. Bu durum Demokrat aday Sara Gideon'u bir adım öne çıkarıyor.
03.05 : Başkan Trump, sandıkların kapanmaya başlamasıyla resmi Twitter hesabından ilk açıklamasını yaptı, "Tüm ülkede çok iyi görünüyoruz. Teşekkürler" mesajını paylaştı.
