Emekli maaşları her ay 2-3 lira düşüyor! Çoğu kişi yanlış biliyor, sebebi...

Emekli maaşları her ay düşüyor. Emekli olacak herkesi çok yakından ilgilendiriyor. Ve belli oldu. Emekli aylıkları 2-3 lira ay ay azalıyor. Çoğu kişi bilmiyor. Emekli olmak isteyen vatandaşlar 'ne zaman' sorusuna yanıt arıyor. Bunun merak edilme sebebi ise emekli maaşını daha yüksekten almak. Emekli olmayıp çalışmaya devam edilmesi durumunda her ay maaşlarda düşüş olur. Yıl sonuna kadar emekli olmakla 2022'nin başında emekli olmak arasında emekli maaşlarının nasıl etkileneceği de merak konusu. Açıklanan bu durumlarda emekli aylıklarının ödenmesi açısından belirli bir fark oluşuyor. Maaşlar daha fazla oluyor. İşte emekli maaşları ile ilgili tüm merak edilenler...

1) Emeklilik başvurusunu sene sonuna kadar mı, yoksa yeni senenin başında mı yapmak daha avantajlı? 2021’in sonuna kadar emekli olmakla, 2022’nin ocak ayında başvuru yapmak arasında emekli maaşı açasından belirli bir fark var. Sene sonuna kadar başvuruda bulunursanız bu yılın ocak ve temmuz emekli zamları emekli maaşınızı eklenecek, 2022’nin başında başvurursanız sadece yeni senenin ocak ayında zam tutarı aylığınıza eklenecek. Ayrıca emekli maaşının belirlenmesinde de fark olacak.

2) Emekli maaşı nasıl belirleniyor? İlk sigortalı olduğu tarih 2000 yılı öncesi ile 2000-2008 arası olanlar ve 2008 sonrası sigorta girişi olanların emeklilik maaşları farklı hesaplanıyor. En basit haliyle, yatırılan prim gün sayısı, aylık ortalama kazanç, enflasyon, büyüme hızı gibi faktörlere göre emekli aylığı hesaplanıyor.

Ortalama aylık kazancın, prim gün sayısına göre hesaplanan aylık bağlama oranı ile çarpılması sonucu emekli aylığı tutarı belirleniyor. Ortalama aylık kazanç da dönemsel tüketici enflasyonuna göre hesaplanıyor ve büyüme hızının yüzde 30’u üzerine ekleniyor.

Güncellenmiş aylık kazanç ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucu emekli maaşı belirleniyor, bu maaş da geçmiş enflasyon oranında artırılıyor.

2008 yılından sonra sigortalı olanlarda ise yine emekli maaşı formülü değişiyor ve aylık kazancın ortalamasına, güncelleme katsayısına, TÜFE oranına bakılıp hesaplama yapılıyor, aylık bağlama oranı yüzde 40 olarak ele alınıyor. 2021’de emekli olacaksınız, 2020 yılındaki güncelleme katsayısı baz alınıyor, 2022’de emekli olunacaksa 2021 yılının güncelleme katsayısına göre maaş hesaplanıyor.

Ayrıca enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde emeklilik dilekçesinin yılbaşından sonra verilmesi daha avantajlı, enflasyonun düşük olduğu dönemlerde ise sene sonuna kadar emeklilik dilekçesi verilmesi daha avantajlı. Tabi burada büyüme hızının yüksek olması da emekli maaşını olumlu etkileyen faktör.

Yüksek prim ödenirse, yani tavandan prim ödenirse, emekli aylığı da o oranda yüksek olur. Ancak asgari ücret ve asgari ücretin biraz üzerinde maaşla çalışanlar emekli olmayıp, yüksek maaş alabilmek için daha fazla çalıştıklarında emekli maaşları her ay 2-3 lira düşer.

6) Kıdem tazminatı açısından sene sonuna kadar emekli olmakla yeni senede emekli olmak arasında fark var mı? Fark var. Kıdem tazminatı tutarı ocak-temmuz ve temmuz-aralık olmak üzere senede iki kere değişiyor ve bu değişikliği de Hazine ve Maliye Bakanlığı açıklıyor. 2021’nin temmuz-aralık döneminde işçilere ödenecek kıdem tazminatı tavanı 8 bin 284 lira olarak belirlendi.

Sene sonuna kadar emeklilik dilekçesini verirseniz kıdem tazminatı bu tavan üzerinden hesaplanır, 2022’nin başında emekli olursanız yeni açıklanan tazminat tavanı üzerinden hesaplama yapılır.

Örneğin, bu yılın ocak-haziran döneminde emekli olanların kıdem tazminatı tavanı 7.638 lira üzerinden hesaplandı, sene sonuna kadar emekli olacakların ise 8 bin 284 lira üzerinden hesaplanacak.