genel

Dün Gece Neler Yaşandı? İşte İran-İsrail Geriliminin Tüm Detayları

Dün gece, yaklaşık 23.00 civarında İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarının başladığı bildirildi. İran'ın, İsrail bağlantılı bir yük gemisine el koymasının ardından gerçekleşen saldırı, insansız hava araçları (İHA) ile yapıldı. İsrail ordusuna göre, 200'den fazla İHA ve füzenin kullanıldığı saldırının "büyük çoğunluğu" durduruldu, ancak ülkenin güneyindeki bir askeri üste hafif hasar meydana geldi.

Abone Ol

İran tarafından resmi bir açıklama yapılmadığı için saldırının kesin sayısal detayları net değil, ancak yüzlerce kamikaze İHA, seyir füzeleri ve karadan karaya fırlatılan füzelerin kullanıldığı belirtiliyor. Birçok İHA ABD'nin yardımıyla düşürülürken, seyir füzeleri havada imha edildi. İran'ın BM Daimi Temsilciliği, İran'dan kalkan İHA'ların henüz İsrail'e ulaşmadan, "Bu iş şu an sonuçlandı sayılır. Eğer İsrail bir hata daha yaparsa İran'ın karşılığı daha ağır olacaktır." ifadesini kullanarak açıklama yapmasıyla, savaşın başlamadan bittiği izlenimi verildi. Bu saldırılar dünyayı ayağa kaldırdı ve özellikle kripto para borsalarını sarsarak büyük yankı uyandırdı.

İran'ın İsrail'e saldırmasının nedeni, İsrail'in aralıklarla İran'a ait hedeflere düzenlediği saldırılarla ilişkilendiriliyor. Son saldırılar, 1 Nisan'da İsrail'in Suriye'deki İran Büyükelçiliği'ne düzenlediği füze saldırısının ardından geldi. Suriye'nin başkenti Şam'daki saldırıda, İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan 2'si general rütbesinde 7 kişi ölmüştü. Bu, İran'a göre bir savaş sebebi olarak kabul edildi ve İsrail'e karşı misillemelerin artık meşru müdafaa olarak görüleceği belirtildi.

Çatışma başladığında, İran'ın İsrail'e 1800 kilometrelik bir mesafede yer alan hedeflere ulaşması yaklaşık 6 saatten uzun sürerken, İHA'ların kullanılması, İran'ın misillemeyi sembolik olarak gerçekleştireceğini gösterdi. Uzun menzilli ve 15 dakikadan daha kısa sürede hedefe ulaşabilen balistik füzelerini tercih etmeyen İran ordusu, saldırıyı yaymadan gerçekleştirme niyetini açıkça ortaya koydu.

İsrail Ordusu Sözcüsü Daniel Hagari, "İsrail'in savunma sistemleri ve bölgedeki müttefikleri, füze ve SİHA'ların büyük çoğunluğunu düşürdü. Onlarca SİHA ve füze de, İsrail toprakları dışında düşürüldü." açıklamasında bulundu. Saldırıdan sonra İsrail, Lübnan ve Irak hava sahalarını kapatırken, Suriye ve Ürdün de hava savunma sistemlerini alarm konumuna aldı.

Dün gece yaşanan çatışmalar dünya çapında büyük yankı uyandırdı. İran'ın saldırıları, piyasaların kapalı olduğu hafta sonuna denk gelmesi nedeniyle, kripto para piyasasında önceden tahmin edilen bir düşüşle başladı. Cuma akşamı başlayan spekülasyonlar, Cumartesi akşamı gerçekleşen saldırılarla birlikte Bitcoin'in fiyatında hızlı bir düşüşe neden oldu ve 61 bin dolar seviyesine kadar geriledi. Bitcoin'de yaşanan kayıp yüzde 7'yi aştı ve küresel kripto para piyasasının değeri 24 saat içinde yüzde 6,22 azalarak 2,29 trilyon dolara düştü.

Bitcoin'de yaşanan kayıp yüzde 7'yi aştı ve küresel kripto para piyasasının değeri 24 saat içinde yüzde 6,22 azalarak 2,29 trilyon dolara düştü. Bu durum, birçok vadeli işlemdeki kullanıcının likidite kaybına uğramasına neden oldu. Şu ana kadar görülen tablo, saldırının özellikle kripto para yatırımcılarını olumsuz etkilediğini gösteriyor. Ancak, çatışmaların düşük yoğunlukta sınırlı kalması halinde, yarın açılacak piyasalarda büyük bir olumsuz hava beklenmiyor.

Önümüzdeki süreçte, ABD'nin İsrail'e olan desteğinin devam edeceği ve İran'a karşı ortak diplomatik bir tepki için G-7 liderlerinin pazar günü bir araya geleceği belirtiliyor. ABD Başkanı Joe Biden, İsrail'i İran saldırısına yanıt vermemeye çağırdı ve İran'a yönelik askeri bir yanıtın Washington'dan gelmeyeceğini vurguladı. Bu durum, İran'ın misillemesinin sembolik ve zararsız bir şekilde gerçekleşmesinin, çatışmanın büyümemesi için bir adım olduğunu gösteriyor. Bu olaylar, 2020'de ABD ile İran arasında yaşanan benzer 'göstermelik çatışmaları' hatırlatıyor.

Öte yandan, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın İran ile yaşanan önceki gerilimlere ilişkin itirafları da gündemde. Trump, İran ile yaşanan gerilimde "danışıklı dövüş" içinde olduklarını ve İran'ın boş arazilere saldırdığını itiraf etmişti. Bu açıklamalar, çatışmaların gerçekleştiği döneme ilişkin anlayışımızı tazelememize yardımcı oluyor.