Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi kimi kapsayacak, kimi kapsamayacak? EYT hangi şartlarla çıkacak?

Milyonların beklediği Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi için gözler hükümetin çalışmalarına çevrildi. Yıllardır çözülmeyi bekleyen bir sorun olan EYT’lilerin durumu ile ilgili hükümet adım attı. Çok uzun süre EYT’liler taleplerini her platformda dile getiriyordu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı çözüm önerileri ile birlikte yeni bir düzenleme için harekete geçti. Emeklilik için primlerini ödemelerine rağmen yaşını bekleyen EYT’liler için dosya yeniden açıldı ve düzenleme için Bakanlık resmen çalışmalara başladı. EYT düzenlemesinin kimleri kapsayacağı, kimleri kapsamayacağı ve hangi şartlarda emekli olunabileceği ile ilgili çalışma merak konusu oldu. Peki, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi kimi kapsayacak, kimi kapsamayacak? EYT hangi şartlarla çıkacak? EYT’den kimler yararlanacak? EYT düzenlemesinde şartlar belli oldu mu? İşte detaylar…

EYT DÜZENLEMESİ KİMİ KAPSAYACAK, KİMİ KAPSAMAYACAK?

EYT düzenlemesi ile ilgili okuyularının sıklıkla sorularını yanıtlayan Posta Gazetesi Sosyal Güvenlik yazarı Ekrem Sarısu, EYT’liler ile ilgili soruları yanıtladı. İşte Yazar Ekrem Sarısu’nun yazılarından derlediğimiz EYT ile ilgili merak edilenler…

Soru: 23 Ağustos 1975 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Nisan 1999. Toplam 7500 gün prim ödemem var. Kasım 1995-Nisan 1997 arasında 1.5 yıl askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa ne zaman emekli olurum? Askerliği ödememiz bir avantaj sağlar mı? 

Cevap: Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizin 130 gününü borçlanmanız halinde 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. İlgili bakan EYT yasasının yıl sonuna kadar çıkartılacağını açıkladı. Ancak EYT’nin henüz esasları belli değil.

Yani ‘kimi kapsayacak, kimi kapsamayacak?, hangi şartlarla kapsayacak?’ sorularının yanıtları belli değil. Yasa tasarısı ortaya çıktığında netleşir. Beklenen 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup, emeklilik için aranan sigortalılık süresi ve prim şartını sağlayıp, yaşın dolmasını bekleyenleri kapsaması.

Şayet bu şekilde bir yasa çıkarsa yararlanmanız için askerliğinizin tamamını borçlanarak 25 yıllık sigortalılık süresini doldurmanız gerekiyor. Ancak bekleyip yasa tasarısını gördükten sonra borçlanma kararı vermenizde yarar var.

EYT SİZİ DE KAPSAR

Soru: 1 Haziran 1976 doğumluyum. Sigortam 1 Haziran 1993’te başladı ve 9 gün prim ödendi. Şu an 5700 gün prim ödemem var. EYT’den yararlanır mıyım? Kazım YILMAZ

Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim yatırmasanız da 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Ortada kamuoyuyla paylaşılan bir EYT yasa tasarısı dahi yok. EYT esasları henüz belli değil. Ancak EYT yasasının; 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olacağı tarih uzayanlardan emeklilik için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanları kapsaması öngörülüyor. Beklendiği gibi bir yasa çıkarsa, siz de yararlanırsınız.

SORU: 24 Mayıs 1975 doğumluyum. SSK’lı işe başlama tarihim 16 Eylül 1995. 8100 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa hemen emekli olabilir miyim? İsmail ULUSOY

CEVAP: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli, bundan sonra prim yatırmasanız da 55 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Beklendiği gibi 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan ve bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı Kanun ile emekli olacağı tarih uzayanlardan emekli olmak için aranan sigortalılık süresi ve prim şartını sağlayıp yaşın dolmasını bekleyenleri emekli edecek bir EYT yasası çıkartılırsa siz de yararlanabilirsiniz.

Soru: 13 Ekim 1975 doğumluyum. Sigorta başlangıcım Haziran 1994 olup 7000 gün primim var. Emeklilikte yasa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa faydalanabilir miyim? İbrahim ERCAN

Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

EYT esasları henüz belli değil. Ancak 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olacağı tarih uzayanlardan emeklilik için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanları kapsaması bekleniyor. Beklendiği gibi bir yasa çıkarsa siz de yararlanırsınız.

EYT YASASI ÇIKARSA YARARLANIRSINIZ

Soru: 7 Ağustos 1973 doğumluyum. 2 Ekim 1989’da okul stajı ile başlayan sigorta hayatım var. 21 Eylül 1993’ten itibaren de emeklilik prim ödemelerim başladı. 10101 gün prim ödemem ve 29 yıllık sigortalılık sürem bulunuyor. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa ne zaman emekli olabilirim? Meral GÖZEN

Cevap: Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 50 yaşınızı dolduracağınız 7 Ağustos 2023’te emekli olabilirsiniz.

EYT’nin 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup emeklilik için aranan şartlardan, sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını sağlayıp, yaşın dolmasını bekleyenleri kapsaması öngörülüyor. Beklendiği gibi bir yasa çıkarsa yararlanarak emekli olabilirsiniz.

Soru: 16 Mart 1974 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Ocak 1996. Toplam 8800 gün prim ödemem var. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa faydalanabilir miyim? Erdal İNCE

Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT yasasının; 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup, emeklilik için aranan şartları sağlayıp yaşı bekleyeleri kapsaması öngörülüyor. Beklendiği gibi çıkacak bir yasadan yararlanırsınız.

SORU: 19 Mart 1974 doğumluyum. SSK girişim 1 Nisan 1992. Toplam 5900 gün primim var. Normalde ne zaman emekli olurum? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası ile emekli olur muyum? Yıldıray GENÇ

CEVAP: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli, bundan sonra prim yatırmasanız da 53 yaşınızı doldurunca emekli olabilirsiniz. EYT yasasının esasları henüz belli değil. İlgili bakan çalışmaları yıl sonuna kadar bitireceklerini açıkladı. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup emeklilik için aranan şartlardan süre ve prim koşulunu sağladığınızdan EYT yasasından yararlanırsınız.

EYT KAPSAMINDA DEĞİLSİNİZ

SORU: 1980 doğumluyum. 21 Ocak 2003’te sigorta girişim var. 2014’te Emekli Sandığı’nda kadroya geçtim. Toplam 4500 gün primim bulunuyor. Kaç yaşında emekli olabilirim? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasından faydalanabilir miyim? ‘1998’de 4 yıl üniversite okurken keşke sigortalı bir işe girseydim’ diye üzülüyorum. 1 ay durur çıkardım Sema YİĞİTER

CEVAP: İlk defa 5510 sayılı kanuna göre 4C sigortalısı olarak emeklilik için 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Fiili hizmet sürenizi 25 yıla tamamlamak şartıyla 2038 yılında 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

EYT yasasının 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan ve emeklilik için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayıp, yaşın dolmasını bekleyenleri kapsaması öngörülüyor. Beklendiği gibi çıkacak bir yasa sizi kapsamaz. Ancak henüz EYT esasları belli değil. Bekleyip yasayı görmek lazım. Belki tüm sigortalıları kapsayan bir yasa da çıkartılabilir.

Soru: 2000 yılında beden eğitimi öğretmenliği bölümüne başladım. 2004’te mezun oldum. Ocak 2007’de polis oldum. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasının bize bir faydası olacak mı? ALİ

Cevap: EYT yasasının 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan ve emeklilik için aranan şartlardan süre ve prim koşullarını sağlayıp, yaşın dolmasını bekleyenleri kapsaması öngörülüyor. Beklendiği gibi çıkacak bir yasa sizi kapsamaz. Ancak henüz EYT esasları belli değil. Bekleyip yasayı görmek lazım. Belki tüm sigortalıları kapsayan bir yasa da çıkartılabilir.

DURUMUNUZ YASA BELLİ OLDUĞUNDA NETLEŞİR

Soru: 24 Kasım 1978 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 25 Kasım 1999. Toplam 7634 gün primim var. Askerlik borçlanmasında 5 ay kadar ödeme yapsam emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasından yararlanabilir miyim? Levent ÇETİN

Cevap: 7000 günden fazla prim ödemeniz bulunduğundan bundan sonra prim yatırmasanız da 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizin 5 ayını borçlanmanız halinde 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT esasları henüz belli değil.

Priminiz yeterli. 5 ay askerlik borçlanmasından sonra sigorta başlangıcınız 25 Haziran 1999’a gider. Buna göre 25 yıl sigortalılık sürenizi dolduracağınız 25 Haziran 2024’ten sonra çıkacak bir EYT’den yararlanırsınız. Ancak yasa esasları henüz belli olmadığı için sorunuzun bu kısmına EYT yasası çıktığında cevap vermek daha doğru olur.

SORU: 1972 doğumluyum. 1988 girişliyim. Ama girişim 1990 diye mi hesaplanıyor? Tam bilmiyorum. Askerlik borçlanması ile birlikte 3900 günüm var. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa emekli olabilir miyim? Eğer çıkmazsa ne şartlarda emekli olabilirim? BNYMN

CEVAP: 1988 girişinizde adınıza prim ödemesi varsa sigorta başlangıç tarihi olarak dikkate alınır. 1988’de başlangıcınızın 23 Mayıs’tan sonra olduğunu ve adınıza prim ödendiğini varsayarsak, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. 1550 gün daha prim ödeyerek priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Ayrıca 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün. EYT yasasının 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup, emekli olmak için aranan şartlardan yaş ve prim şartını sağlayanları kapsaması bekleniyor.

Beklendiği gibi çıkacak bir yasadan yararlanamazsınız. Ancak henüz EYT esasları belli değil. Belki tüm sigortalıları kapsayacak bir yasa çıkartılır. Bu takdirde siz de yararlanırsınız. Sorunuzun bu kısmına yasa belli olduktan sonra cevap verilebilir.

EYT NEDİR?

1999 yılında yürürlükte olan 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa 4447 sayılı Kanunla eklenen geçici 81'inci maddenin (B) bendi ile 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların emekliliği hak etme koşulları değiştirildi. Bu tarihten sonra emekliliğe hak kazanmak için sigortalılık süresi ve prim gün sayısının yanında, yaş koşulu da aranmaya başlandı. Değişiklikten önce, emekliliğe hak kazanabilmek için sigortalılık süresi ve prim gün sayısındaki koşulların karşılanması yetiyordu. Değişiklik öncesinde kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün koşulunu yerine getirenler emekli olabiliyordu. 1999'daki değişikliğin ardından aynı işçi, çalışmaya ilk defa 1 Temmuz 1994'te başladığı için 25 yıl sigortalılık süresi, 55 yaş ve 5750 gün prim ödeme koşulunu yerine getirdiğinde emekli olabilme hakkı kazanabilir duruma geldi. Yani kanun değişikliği ile bu işçinin emekliliği 8 yıl ötelendiği gibi 750 gün de fazladan prim ödemesi istendi. Emeklilikte yaşa takılanlar, emeklilik koşullarında 1999'da yapılan değişikliğin geçmişe dönük uygulanmasına son verilmesini, yaş şartı aranmadan, sigortalılık süresi ve prim günü koşullarını sağlayıp emekli olmayı talep ediyor.

EYT NE ZAMAN, HANGİ ŞARTLARLA ÇIKACAK?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT'lilerin durumuyla ilgili ilk olarak 4 Temmuz'da "Türkiye'nin her sorunu çözülmesi gereken dosya olarak önümüzde duruyor. Bu, önümüzdeki dosyalardan, çözülecek şeylerden biri." açıklamasını yapmıştı.

Bakan Bilgin'in bu ifadeleri EYT'lileri umutlandırırken, kamuoyu EYT sorunuyla ilgili somut adımlar beklemeye başladı. Sonraki süreçte, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde, EYT'lilerin durumuyla ilgili çalışma grubu oluşturuldu.

Kamuoyunda, 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlarda istenen yaş koşulunun kademeli olarak düşürülmesi, aylıklarda belirli oranda kesinti yapılarak emeklilik tarihinin öne çekilmesi, erkeklerde 9000, kadınlarda 7200 prim gün sayısını yerine getirenlerde yaş koşulunun aranmaması gibi senaryolar konuşuluyor.

Bu konudaki düzenlemenin yıl sonunda netleşmesi, 2023 yılının ilk ayları itibarıyla yasalaşması bekleniyor.