1 Ekim 2008 öncesi memuriyeti bulunan ve 10 yıllık hizmet süresi olan memurun ölümü halinde dul kalan eşin, SGK’ya müracaatı ölüm aylığı için yeterlidir. Eşin emekli olması sadece aylık bağlama oranını etkiler. 1 Ekim 2008’de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uygulanmaya başlayınca bu tarihten sonra ilk kez sigortalı olan kişiler için tamamen bu kanundaki hükümler geçerli oldu. Ancak bu tarihten önce SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı’na tabi kişiler için bazı geçiş hükümleri söz konusu. 1 Ekim 2008 tarihinden önce Emekli Sandığı’na tabi hizmeti olanlar hakkında da 5434 sayılı kanun hükümleri uyarınca işlem yapılıyor. 1 Ekim 2008 tarihi öncesi memuriyete başlamış kişilerin ölümü halinde geride kalan dul eşe aylık bağlanma şartları bu tarihten sonra memuriyete başlamış kişilere göre farklı. Emekli Sandığı Kanunu uyarınca ölüm aylığı ancak ölen sigortalının eşine, çocuklarına, anne ve babasına bağlanılabilir. KİMLERE BAĞLANABİLİR? Geride kalanlara ölüm aylığı bağlanabilmesi için 1 Ekim 2008 öncesi memuriyeti bulunan kişilerin ölüm tarihine kadarki hizmet süreleri çok önemlidir. 1 Ekim 2008 öncesinde memuriyeti bulunan ve ölüm tarihi öncesinde 10 yıllık hizmet süresi olan memurun ölümü halinde dul kalan eşin SGK’ya müracaatı ölüm aylığı bağlanması için yeterlidir. Eşin emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı alması yalnızca aylık bağlama oranını etkiler. Eğer dul eş hem kendi görev veya emekli aylığını hem de dul aylığını alacaksa, bağlanacak dul aylığının oranı yüzde 50’yi geçemez. Yeniden evlenirse kesilir Ölen eşinden dolayı aylık almakta olan dul eş eğer yeniden evlenirse aylığı kesilir. Bu nedenle daha sonra faiziyle haksız aldığı aylıkları ödememek için bu durumu yeniden evlenen eşin SGK’ya bildirmesi gerekmektedir. Aksi takdirde kendisine haksız olarak aldığı aylıklar için borç çıkarılacaktır. Hizmet süresi de etkili oluyor ÖLÜM tarihinde hizmet süresi 5 yıldan fazla 10 yıldan az olan memurun ölümü halinde eşine aylık bağlanabilmesi için yine herhangi özel bir şart yok. Dul eşe yüzde 50 oranında aylık bağlanmakta, ancak toptan ödemeye müstahak çocuğu bulunmayan veya aylık bağlanmamış olması halinde ise aylık bağlanma oranı yüzde 75’e çıkıyor. Yani dul eş her halükarda yüzde 50 oranında dul aylığına hak kazanıyor. Ancak ölen memurun geride kalan çocuklarından toptan ödemeye hak kazanan yoksa aylık bağlanma oranı yüzde 75’e çıkıyor. Başka ülke vatandaşlığına geçenin hakkı kaybolmaz Türkiye ile bugün itibarıyla ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış 26 ülke bulunuyor. Kendisine dul aylığı bağlanmış olan ve bu 26 ülkeden herhangi birinin vatandaşlığına geçerek, Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişilere de aylık bağlanmakta ve bu kişilere aylık bağlanmış ise Türk vatandaşlığından çıkmaları dolayısıyla aylıkları kesilmez. Okan Güray Bülbül AKŞAM