Doğum yapan memurlar ve eşi doğum yapan memurlar, talep etmeleri halinde 2 yıla kadar aylıksız izin kullanabilmektedirler. Eşinin doğum sebebiyle aylıksız izin kullanması halinde, bu durum memurun aylık maaşını etkileyebilmektedir.
Doğum nedeniyle aylıksız izin
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre;
-Doğum yapan memur; doğum sonrası analık izninin bitiminden itibaren (doğum öncesi analık izni süresinden aktarılan süreler dahil) veya doğum sonrası analık izni bitiminden sonra ücretli yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanılması halinde bu sürenin sonundan itibaren, istemesi halinde 24 aya kadar aylıksız izin kullanabilmektedir.
-Eşi doğum yapan memur; eşinin doğum yaptığı tarihten itibaren, istemesi halinde 24 aya kadar aylıksız izin kullanabilmektedir.
Eşi doğum nedeniyle aylıksız izin kullanan memurun maaşı
Eşi ücret karşılığı aktif olarak çalışan memurlara, eşlerinden dolayı aile yardımı ödemesi yapılmamakta ve asgari geçim indirimi uygulanmamaktadır. Bu itibarla, ücret karşılığı çalışan eşin aylıksız izne ayrıldığı durumlarda, memur hakkında eş için aile yardımı ödemesi ve asgari geçim indirimi uygulanması durumu ortaya çıkmaktadır.
**Eşi doğum nedeniyle aylıksız izne ayrılan memurun aile yardımı
Kendisinin veya eşinin doğum yapması nedeniyle aylıksız/ücretsiz izne ayrılanların memur olan eşleri , (aylıksız/ücretsiz izin kullanan ve izin süresince menfaat karşılığı çalışmayan ve sosyal güvenlik kurumundan aylık almayan eşlerinden dolayı) aile yardımı almaya hak kazanırlar.
Bu gibi durumlarda, eşi aylıksız/ücretsiz izne ayrılan memur, durumu Aile Yardımı Beyannamesi ile kurumuna bildirdiğinde, izleyen aybaşından geçerli olarak her ay maaşıyla birlikte eş için aile yardımı alabilir.
Doğum nedeniyle aylıksız/ücretsiz izin kullanan eşin göreve başlaması halinde, memura eş için ödenen aile yardımı izleyen aybaşından itibaren kesilir. Aile yardımının kesilmesi için memurun yeniden beyanname vermesi gerekmekte, ancak eş için aile yardımı alınması amacıyla verilen beyannamede eşin göreve başlayacağı tarihin belirtilmiş olması durumunda yeniden beyanname verilmesine gerek olmadığını düşünmekteyiz.
**Eşi doğum nedeniyle aylıksız izne ayrılan memurun asgari geçim indirimi
Kendisinin veya eşinin doğum yapması nedeniyle aylıksız/ücretsiz izne ayrılanların memur olan eşleri hakkında (aylıksız/ücretsiz izin kullanan ve izin süresince menfaat karşılığı çalışmayan eşlerinden dolayı) asgari geçim indirimi uygulanmaktadır.
Bu gibi durumlarda, eşi aylıksız/ücretsiz izne ayrılan memur, durumu kurumuna bildirdiğinde (aile yardımı için vereceği beyanname de yeterli olacaktır), izleyen aybaşından geçerli olarak her ay maaşından kesilen gelir vergisine eşinden dolayı da asgari geçim indirimi uygulanır.
Doğum nedeniyle aylıksız/ücretsiz izin kullanan eşin göreve başlaması halinde, eş için uygulanan asgari geçim indirimi izleyen aybaşından itibaren uygulanmaz. Eş nedeninden dolayı uygulanan asgari geçim indiriminin artık uygulanmaması için memurun kurumuna başvuruda bulunması gerekmekte, ancak eşin aylıksız/ücretsiz izne ayrıldığı konusunda kurumuna yapmış olduğu başvuruda eşin göreve başlayacağı tarihin de belirtilmiş olması durumunda yeniden başvuruda bulunulmasına gerek olmadığını düşünmekteyiz.
