Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları, Halk Sağlığı ve Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim elemanları tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda ‘3’üncü doz Covid-19 aşısı (Sinovac ya da Biontech) 3’üncü ay antikor sonuçlarının karşılaştırması’, ‘2 doz Sinovac ve 2 doz Biontech (4 doz) Covid-19 aşısı sonrası 1’inci ay antikor sonuçları’ ve ‘2 doz Sinovac sonrası 8’inci ay takip sonuçları’ hakkında önemli bilgiler ortaya konuldu. ÇALIŞMAYA 53 BİN GÖNÜLLÜ KATILDI İlk bulguları daha önce kamuoyu ile paylaşılan “MCBÜ Hastanesi Çalışanları Coronavac Aşı Kohordu” araştırmasının 3’üncü doz aşı sonrası koruyuculuk düzeyleri Sinovac ve Biontech aşıları için karşılıklı olarak değerlendirildi. Kohort çalışması bin 53 gönüllü sağlık çalışanının katılımıyla başladı. Gönüllülerin aşı olmadan önce kan örnekleri alınırken, SARS-CoV-2 antikor düzeyi “negatif” olan kişiler çalışmaya alındı. Çalışma sırasında katılımcılarda tespit edilen virüsün Spike (S) proteinine özgü antikor düzeylerinin aşıya bağlı olduğu bildirildi. Çalışmada kullanılan antikor testinin pozitiflik sınır değeri 1 ünite (Ü), 1,0 ve üstündeki antikor düzeyleri pozitif olarak kabul edildi. Testin saptayabildiği antikor düzeylerinin üst sınırı 150 olarak açıklanırken, 150 ünite üzerindeki değerler ise >150 olarak belirtildi. ÇALIŞMADAN ELDE EDİLEN BULGULAR Araştırma kohordunda kan örneği veren 346 hastane çalışanından 157'sine (Yüzde 45.4) 2 doz Sinovac+1 doz Biontech, 51'ine (Yüzde 14.7) üç doz Sinovac, 29'una (Yüzde 8.4) iki doz Sinovac, 109'una (Yüzde 31.5) ise 2 doz Sinovac+2 doz Biontech aşısı uygulandı. Hazırlanan raporda şu ifadelere yer verildi: * İki doz Sinovac ve 3’üncü doz olarak Sinovac ya da Biontech aşısı sonrası saptanan antikor düzeylerinin karşılaştırılması sonucunda şu bulgulara ulaşıldı: “3 doz Sinovac uygulananlar (51 kişi): Ortalama antikor değeri 32.80 51.80 (minimum:0.42, maksimum:150; IQR:3.81-26.89)'dir. Bu kişilerin yüzde 5.9'inin antikor düzeyleri 1.0'ın altında, 51.0'unda antikor düzeyleri 1.0-10.0 arasında, yüzde 29.4'ünde 10.0-150 arasında ve yüzde 13.7'sinde ise 150'nin üstündedir. * 2 doz Sinovac + 1 doz Biontech uygulananlar (157 kişi): Ortalama antikor değeri 142.85 28.08 (min:0.61, maks:150; IQR:150.0-150.0)'dir. Bu gruptakilerin yüzde 0.6'sında antikor düzeyleri 1.0'ın altında, yüzde 7.6'sında 10.0-150 arasında ve yüzde 91.8'inde ise 150'nin üstündedir. Sadece 2 doz Sinovac uygulananların 8’inci ay antikor düzeyleri (29 kişi): İki doz Sinovac uygulananların 8’inci ay antikor düzeyleri ortalaması 18.22 47.02 (min:0.09, maks:150; IQR:0.17-1.75)'dir. * Katılımcıların yüzde 72.4'ünde antikor düzeyi 1.0'ın altında, yüzde 13.8'inde 1.0-10.0 arasında, yüzde 3.4'ünde 10.0-150 arasında, yüzde 10.4'ünde 150.0'nin üzerinde. Daha önceki çalışmada iki doz Sinovac aşı uygulamasından 1 ve 3 ay sonra antikor pozitifliği sırasıyla yüzde 97 ve yüzde 77 bulunmuş, 6’ncı ayda yüzde 55.8'e düştüğü saptanmıştı. * İki doz Sinovac aşı uygulamasının 8’inci ayında bu değer yüzde 27.6'ya düştü. 2 doz Sinovac artı 2 doz Biontech uygulananlar (109 kişi): İki doz Sinovac sonrası iki doz Biontech uygulananların 28-45’inci günlerde ortalama antikor değeri 150.0 0.0 (min:150.0, maks:150.0; IQR: 150.0-150.0)'dir. Bu gruptakilerin tamamında antikor düzeyi 150'nin üzerindedir. * İki doz Sinovac sonrası iki doz Biontech uygulananların 46-80’inci günlerde ortalama antikor değeri 147.09 13.94 (min:74.4, maks:150.0; IQR: 150.0-150.0)'dir. Bu gruptakilerin tamamında antikor düzeyi 1.0'ın üzerinde olup, yüzde 4.3'ünde 10.0-150 arasında; yüzde 95.7'sinde ise 150'nin üzerindedir. “SİNOVAC OLANLARA 4. DOZA GEREKSİNİM VARDIR” Hazırlanan raporun sonucunda ise şu bilgiler aktarıldı: * Üç doz Sinovac ya da 2 doz Sinovac artı 1 doz Biontech uygulanmış olan sağlık çalışanlarında, son dozdan yaklaşık 3-4 ay sonra sırasıyla yüzde 94 ve yüzde 99 oranında antikor pozitifliği saptanmıştır. İki doz Sinovac artı 2 doz Biontech uygulanan sağlık çalışanlarının tamamında son aşıdan 28-80 gün sonra antikor düzeyleri pozitiftir. Bu grupta antikor düzeyi >150 olanların oranı yüzde 97.2'dir. Sadece 2 doz Sinovac uygulananlarda, son aşıdan 8 ay sonra antikor pozitifliği yüzde 27.6'ya düşmüştür. * İki doz Sinovac uygulananlara mutlaka 3’üncü doz aşı önerilir. Üç doz Sinovac uygulananların hemen tümünde son aşıdan sonraki 3-4’üncü ayda antikor düzeyi 1.0'in üzerinde olsa da antikor titrasyonları hızla düşmüştür. 2 doz Sinovac'a ek olarak bir doz Biontech uygulananlara göre 3 doz Sinovac uygulanan grupta ölçülebilen maksimum antikor düzeyi (>150.0) yüzdesi çok daha düşüktür. * Buna göre 3 doz Sinovac uygulanmış bireylerde mutlaka 4’üncü doz hatırlatma dozuna gereksinim vardır. 4’üncü doz olarak yüksek antikor yanıtına yol açan Biontech tercih edilmesi önerilir. Bu araştırmanın gerçek yaşam bulguları 3’üncü doz aşı sonrası 6’ncı ay izlem verilerine göre değerlendirilecektir. (İHA)