Ticaret Bakanlığı, son dönemde uluslararası uyuşturucu ticaretinde artış görülmesi üzerine harekete geçerken, deniz taşıtları ve konteynerler ile bunlarda yüklü eşyaya yönelik risk analizi, hedefleme ve kontrol faaliyetleri artırılacak. Bu kapsamda yapılacak denetimlerde, eşya cinsi yanı sıra rota-güzergah eksenli analizlere ağırlık verilecek. Ticaret Bakanı Mehmet Muş imzasıyla gümrüklerde yapılacak narkotik amaçlı kontrollere ilişkin bir genelge yayımlandı. Genelgede öne çıkan ifadelere göre, yasa dışı uyuşturucu trafiğine ilişkin yürütülen küresel ve bölgesel analiz çalışmaları sonucunda, mevcut yasa dışı uyuşturucu güzergahlarına ilişkin süregelen risklerin yanı sıra, son dönemde özellikle bazı güzergahlardaki risklerde artış gözlemlendi. - Risk göstergeleri dikkate alınacak Olası uyuşturucu kaçakçılığı teşebbüslerinin önlenmesi ve tespitine yönelik yürütülen çalışmalar kapsamında, deniz taşıtları ve konteynerler ile bunlarda yüklü eşyaya yönelik risk analizi, hedefleme ve kontrol faaliyetlerinin artırılmasının önem taşıdığı belirtilen genelgede, bu kapsamda risk analizi ve kontrol süreçlerine ilişkin alınması gereken önlemlere yer verildi. Genelgede önlemler şöyle sıralandı: "Genel risk unsurlarının yanı sıra, 'Risk Göstergeleri' de risk analizi ve kontrollerde göz önünde bulundurulacak. Risk analizi ve kontrol süreçlerinde eşya cinsi yanı sıra rota/güzergah eksenli analizlere ağırlık verilecek. Tarama sistemleri, dedektör köpekler ve ilgili diğer tüm yardımcı ekipmanın etkin kullanımına dikkat edilecek. Niteliği ve yoğunluğu sebebiyle x-ray taramasında şüpheli yoğunluk tespit edilemeyen eşya içerisinde uyuşturucu madde gizlenme olasılığına karşı, kontrollerde narkotik dedektör köpeği ve diğer ekipmanlar da kullanılacak. Kontrol edilmesi gereken konteyner sayısının fazlalığı ve bu sayıya bağlı kontrol süresinin uzunluğu da göz önüne alınarak, kontrollerde yeterli personel görevlendirilecek. Narkotik suçlarla mücadeleye yönelik yürütülen analiz ve kontrollere NARKOKİM personeli, gemi arama ekipleri ve konteyner kontrol ekiplerinin etkin katılımının sağlanmasına yönelik tedbirler alınacak. Gümrük işlemleri çerçevesinde yürütülen muayene faaliyetlerinde narkotik risklerin de göz önünde bulundurulması ve bu konuda muayene memurlarının bilgilendirilmesi sağlanacak. Kaçakçılıkla mücadelede görevli personelin 'rip-off' yöntemi (kap kaç) ve mühür manipülasyonu konularında farkındalığı artırılacak. 'Rip-off' yöntemine karşı rastgele kontrol oranı artırılacak ve kontrollerin daha fazla konteyneri kapsayacak şekilde gerçekleştirilmesi sağlanacak. Transit veya dahili ayrımı olmaksızın, belirlenen konteynerlerin gemiden tahliyelerini müteakip gecikmeden 'rip-off' kontrolleri gerçekleştirilecek, kontrollerde dedektör köpekler de dahil gerekli tüm yardımcı ekipman kullanılacak, konteyner içerisinde yük harici çanta, valiz gibi unsurların bulunup bulunmadığı kontrol edilecek." Genelge uyarınca, konteynere ilk müdahalenin ve ilk kontrolün, üçüncü şahısların müdahalesine fırsat vermeyecek şekilde yapılması, üçüncü şahısların konteyner istif alanlarından uzak tutulması gerekiyor. Göndericisi, alıcısı, hareket ülkesi gibi kriterler kapsamında riskli görülen ve uyuşturucu madde emdirilmiş olabileceği değerlendirilen eşyadan da numune alınarak uyuşturucu madde tespiti konusunda laboratuvar tahliline gönderilecek.