Geçen yıl ekonomilerdeki durgunluk, düşük faiz ve dolar, Euro gibi para birimlerinin değer kaybetmesi nedeniyle yatırımcı, güvenli liman olan altına yönelmiş ve altın rekor üstüne rekor kırmıştı. Ons (31.1 gram) altın tarihinde ilk kez 2 bin doları aşmış, gram 540 lirayla zirveye çıkmıştı. 2021’de ise aşının bulunması ve küresel ekonomilerdeki normalleşmeyle 480 lira civarında bir seyir izleyen gram, son dönemde tekrar yükselişe geçerek önceki gün 557 liraya çıkarak rekor tazeledi. Uzmanların yılsonu beklentisi ise 600 lira civarında. 70 LİRAYA DA ALTIN VAR Hal böyle olunca düğün takısı almak ya da birikim yapmak isteyenler çareyi gramajı daha düşük ürünlerde buldu. Kuyumcular da bu tercihi dikkate alıp üretime başladı. Vatandaşlar daha çok bilinen gram altın veya yarım gram (0.50 gram) yerine 24 ayar olan 0.25, 0.10 ve 0.05 gramlık altına yöneldi. Gramaj farkı nedeniyle ucuz olan 0.25 gramı piyasada yaklaşık 160 liraya, 0.10 gramı 100 liraya, 0.05 gramı da 70 liraya bulmak mümkün. Özellikle internet üzerinden satılan bu altınlar İstanbul Kapalıçarşı’da ise sadece talep üzerine üretilip satılıyor. Yani henüz piyasada çok da yaygın değil. Bunların bazıları 22 ayar olarak da satılıyor! ÖZEL TALEBE GÖRE Kapalıçarşı’da 20 yıldır altın alım-satımı yapan başka bir esnaf da şunları söyledi: “Şu anda elimizde 0.10 gram altın yok ama özel olarak talep ediliyorsa yapıyoruz. Basım yapan çoğu üreticinin de henüz 0.10 gramlık kalıbı yok. Çünkü açıkçası basım maliyeti kendi işçiliğini karşılamıyor. Vatandaştan da çok fazla talep yok. Zaten son 10 gündür altındaki yükseliş nedeniyle Kapalıçarşı da sakin. Vatandaşlar altının daha da yükselmesini bekliyor.” VATANDAŞ ÇÖZÜM ÜRETTİ Bu ürünlerin geçtiğimiz yıllarda da piyasaya sürüldüğünü ama rağbet görmediğini belirten altın ve para piyasaları uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, “Özellikle 0.25 gram zaten vardı ama vatandaş çok tasvip etmiyordu. Yani ‘O kadar da değil’ diyordu. Ancak şimdi talep olduğu söylenebilir. Aslında altın fiyatları arttıkça vatandaş kendi çözümünü buluyor. Örneğin, Anadolu’da çeyrek veya gram altın takamayanlar artık 10-20 dolar takmaya başladı. Bu küçük gramlar da bir çözüm olabilir” dedi. ARZ TALEP MESELESİ Altın fiyatlarının yükselmesiyle çeyrek veya gram alanların daha az gramajlı ürünlere yöneldiğini belirten Kapalı Çarşı Esnafları Derneği Başkan Vekili Atilla Saraç da “Eskiden düğünlerde tam, yarım veya çeyrek takılırdı. Ama çeyrek 850-900 lira olunca vatandaşın bütçesi zorlanmaya başladı. Bunu gören üreticiler alternatif ürün çıkardı. Geliri kısıtlı vatandaşlar için oldukça mantıklı bir seçenek. Ancak üretici açısından bakarsak 0.10 gramların kâr anlamında getirisi olmuyor” diye konuştu. İNTERNETTEN ALIRKEN... 0.25 veya 0.10 gramlık altınlar internette de satılıyor. Ancak uzmanlar internet alışverişlerinde sahte veya belirtilenden daha düşük ayarlı altınlara karşı uyarıyor. Bu nedenle internetten alışveriş yaparken sitenin güvenilirliğine dikkat edin. Bunun için kurumsal firmaların sitelerinden alışveriş yapın. Sitenin ‘SSL’ sertifikası olup olmadığına bakın. Ayrıca piyasa fiyatının çok altında bir fiyata satılıyorsa uzak durun. Bir altının sahte olup olmadığını anlamanın diğer yolları ise şunlar: Altın manyetik bir madde değil. Yani mıknatısa yaklaştırıldığında çekim oluşmaması gerekir. Altın takılar, imitasyon takılara göre daha ağırdır. Altının sesi toktur. Sahte ürün bir camın üstüne atıldığında tiz bir ses çıkar. Gerçek altından tok ses çıkar. Altının üzerinde ayarının (14, 22 vs.) yazdığı bir damga ve üretici firmanın damgası olmalı. Ağza alıp ısırma yöntemi gerçekçi bir yöntem değil. Bunun yerine altına dokunulabilir. Gerçek altın yumuşak olur. Altın, ‘mihenk taşı’ (100 TL’ye satılıyor) denilen altın taşına sürtülmeli. Ayar suyu (45 TL’ye satılıyor), altının gerçek ayarını kontrol etmede kullanılabilir. Altın ateşe atıldığında rengini ve şeklini değiştirmez. Koku yapmaz. Sahtesi ise erir, kararır. Kuyumcular odası ve ayar evlerindeki ölçüm cihazlarıyla yapılan test de gerçek altını anlamak için bir yöntem. İŞTE DÜN İTİBARIYLA ALTIN FİYATLARI Çeyrek: 911 TL Gram: 557 TL 0.50 gram: 324 TL 0.25 gram: 160 TL 0.10 gram: 100 TL 0.05 gram: 70 TL