UNICEF’in okul öncesi çocuklar raporuna göre, dünya genelinde 175 milyon çocuk okul öncesi eğitimi alamıyor. Bu veri dünyadaki okul öncesi çağında olan çocukların yarısının eğitim alamadığını gösteriyor. Türkiye’deki çocukların ise yalnızca yüzde 30.30’u, bu eğitimden yararlanabiliyor. Düşük gelirli ve düşük-orta gelirli ülkelerde sadece 5 çocuktan biri bu düzeyde eğitim alabiliyor. Raporda öne çıkan bulgular ise şöyle:
DEVLET HARCAMALARINDA UÇURUM
-Yüksek gelirli ve orta yüksek gelirli ülkelerde okul öncesi eğitim için ayrılan bütçe, kişi başı yıllık 5 bin 724 dolarken, bu oran düşük gelirli ülkelerde yalnızca 10 dolar. UNICEF, devlet bütçesinden okul öncesine ayrılan payın yüzde 10 oranında olmasını öneriyor.
OKULA DEVAMI SAĞLIYOR
-Okul öncesi eğitim alanların ilkokula devam etme oranı yüzde 100, alamayanlarda ise bu yüzde 72. Gelişmiş ülkelerde okul öncesi eğitimden faydalanan çocukların yüzde 50’si yeterli okuryazarlık ve aritmetik becerisine sahip, bu eğitimi almayanlardaki oran ise yüzde 28. Düşük ve düşük-orta gelirli ülkelerde okul öncesi eğitimi alanların yüzde 44’ü bu becerilere sahip. Buralarda, okul öncesi eğitim almayanların yalnızca yüzde 12’sinin okuryazarlık ve aritmetik becerileri yeterli düzeyde.
-Yüksek gelirli ülkelerde 2017 verilerine göre okul öncesi öğretmen başına 14 çocuk düşerken, bu oran düşük gelirli ülkelerde 34.
AİLESİ ZENGİN OLANLARDA KATILIM 7 KAT FAZLA
- Ailesi zengin olan çocukların okul öncesi eğitime katılımı, diğerlerine göre 7 kat daha fazla. Orta düzeyde eğitim görmüş annelerin çocuklarının eğitime katılımı, eğitim düzeyi düşük olan annelerin çocuklarına göre 5 kat fazla. Kentte yaşayan çocukların ise okula gitme oranı, kırsalda yaşayanların 1.5 katı.
EN DEZAVANTAJLI ÇOCUKLAR ÇATIŞMA ORTAMINDAKİLER
Savaş ve çatışma ortamındaki çocukların okul öncesi eğitim alma oranı, diğerlerine göre çok daha düşük. Yemen’de çatışmalar dört yıldır devam ediyor ve salgın hastalıklar ortaya çıkıyor, her 100 çocuktan yalnızca 1.57’si okul öncesi eğitim alabiliyor. Suriye iç savaşı ise dokuzuncu yılına girdi. Suriye’de okul öncesi çağındaki çocukların yüzde 5.53’ü eğitimden yararlanabiliyor. Okul öncesi eğitim oranı; kabile savaşlarıyla gündeme gelen Burkina Faso’da yüzde 3.68, Mali’de yüzde 5.06, Çad’da binde 97, Nijer’de 7.99.
9 MİLYON ÖĞRETMENE İHTİYAÇ VAR
Raporda UNICEF’in tespit ve tavsiyeleri şöyle yer aldı:
1- Okul öncesi tüm eğitimi etkilediği halde, genellikle bütçeden en az pay bu dönem çocuklarına ayrılıyor. Eğitim bütçesinin en az yüzde 10’u okul öncesi dönem için kullanılmalı.
2- Öğrencilerin okul öncesi eğitime erişimi arttırılırken, kalite de korunmalı ve aynı düzeyde yükseltilmeli.
3- Dünyada her çocuğun okul öncesi eğitim alabilmesi için 9 milyon 300 bin civarı öğretmen olması gerekiyor.
4- Düşük gelirli ülkelerde öğretmenlerin yalnızca yarısı eğitimli. Okul öncesi öğretmenlerinin eğitimli olmalı.
5- Dünyadaki okul öncesi öğretmenlerinin sadece yüzde 5’i düşük gelirli ülkelerde çalışıyor. Ulaşılması zor olan ve yoksul çocuklara öncelik verilmeli.
