Öğretmenler ne zaman ve hangi şartlarda emeklilik isteyebilir?

Sosyal güvenlikte yapılan reformlar devlet memurlarının emeklilik süreleri ve işe giriş tarihlerinde değişikliğe neden olduğu gibi öğretmenlerin de emeklilik sürelerinde değişikliğe neden olur. Memurların, emeklilik yaş ve süreleri, kadın memurlar ile erkekler memurlara göre değişiklik gösterdiğinden, öğretmenler emeklilik yaşını hesaplarken kafa karışıklığı yaşamaktadır. 61 yaşını dolduran öğretmen ne zaman emekli olur? Öğretmenler nasıl emekli olur?

ÖĞRETMENLER SADECE HAZİRAN VE TEMMUZ AYLARINDA EMEKLİLİK İSTEYEBİLİR

652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede (Madde 39) “Öğretmenlerin emeklilik işlemleri Haziran ve Temmuz ayları içinde yapılır. Bu aylar dışında emeklilik işlemi yapılabilmesi, görev yapılan il sınırları içinde emeklilik talebinde bulunan personelin sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve işlemin Bakanlıkça uygun görülmesine bağlıdır." denilmek suretiyle, Milli Eğitim Bakanlığı emrinde görev yapan öğretmenlerin istedikleri zaman emekli olmaları sınırlandırılmıştır. Düzenlemeye göre, öğretmenlerin emekliye ayrılması sadece yılın Haziran ve Temmuz aylarında mümkün olabilmektedir. Ancak, geçerli bir mazereti olan ya da görev yaptığı il sınırları içerisinde sınıf ve branşında öğretmen fazlalığı bulunan öğretmenlerin Haziran ve Temmuz ayları dışında emeklilik talebinde bulunmaları durumunda, bu taleplerinin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından uygun görülmesi de mümkündür. Eğitim öğretim sınıfında görev yapan devlet memurları emeklilik taleplerini istedikleri tarihte yapmaları mümkün değildir.

İlgili maddenin hükmü şu şekildedir.

Son bir yıllık sürenin en az yarısında Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfına ait bir kadroda bulunup emeklilik hakkını kazananlardan (son bir yıl içerisinde istifa etmiş veya müstafi sayılmış olanlar dahil), emekliliklerini isteyenlerin emeklilik işlemleri haziran ve temmuz ayları içerisinde yapılır. Bu aylar dışında emeklilik işlemi yapılabilmesi için görev yapılan il sınırları içerisinde emeklilik talebinde bulunan personelin sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve Milli Eğitim Bakanlığının uygun görmesine bağlıdır.

Maddede yer alan şartlar;

Emeklilik müracaatında bulunanların emeklilik işlemleri haziran ve temmuz ayları içerisinde yapılmaktadır.

Son bir yıl içerisinde istifa etmiş veya müstafi sayılmış olanların emeklilik işlemleri de haziran ve temmuz ayları içerisinde yapılmaktadır.

Bu aylar dışında emeklilik işlemleri, görev yapılan il sınırları içerisinde kendi sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve Milli Eğitim Bakanlığının uygun görmesi halinde yapılmaktadır.

1999'DAN ÖNCE HİZMETİ OLANLARIN EMEKLİLİK DURUMU

1- 08/09/1999 tarihinden önce devlet memurluğu, sigortalı veya bağ-kur'lu hizmet süreleri bulunan devlet memurlarından;

- Kadın devlet memurlarının 20,

- Erkek devlet memurlarının 25, hizmet yıllarını doldurmaları gerekmektedir. Bu halde bulunan devlet memurlarının ayrıca 15/6/2002 tarihine kadar olan toplam hizmet süreleri esas alınarak yaş gruplarını da tamamlamaları gerekmektedir. Yaş grubunun hangisi olduğunun tespitinin 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Geçici madde 205'e göre yapılmaktadır. Yani, emekliliğin kazanılması, kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 hizmet yılı artı, tabi olunan yaş grubu esas alınır.

1999'DAN ÖNCE HİZMETİ OLMAYANLARIN EMEKLİLİK DURUMU

2- 08/09/1999 tarihinden önce hiçbir şekilde çalışması bulunmayan (devlet memurluğu, sigortalı veya bağ-kur'lu çalışma süreleri bulunmayan), bu tarihten sonra devlet memuru olarak göreve girenlerden; kadın ve erkek devlet memurlarının 25 hizmet yıllarını tamamlamaları taktirde kadın devlet memurlarının58, erkek devlet memurlarının 60, yaşını tamamlamaları gerekmektedir. Yani, kadın devlet memurunun emekliliğini kazanması 25 hizmet yılını artı 58 yaşını, erkek devlet memurunun emekliliğini kazanması için ise 25 hizmet yılını artı 60 yaşını tamamlamaları gerekmektedir.

4/C olarak emekli olanlar aşağıda açıklanan durumlara göre belli edilen emeklilik şartları ile emekli edileceklerdir.

08.09.1999 gününden önce işe girmiş memurların durumu:

Kadın memurlarda 20 fiili hizmet yılını dolduranların istekleri üzerine emekli aylığı bağlanır. Eemeklilik süresini doldurmaya 2 yıldan az kalan kadın memur 38 yaşını tamamlamaları ve talepte bulunmaları şartı ile emekli aylığı bağlanır.

Kadın Memurların Emeklilikleri:

08.09.1999 tarihinde sandık iştirakçisi olanlardan 50 ve daha yukarı yaşlarda bulunanlar, yaş haddi (61 yaşını tamamlamaları) nedeniyle istekleri üzerine veya (65 yaşını tamamladıklarında) resen emekliye ayrıldıklarında fiili hizmet süreleri 10 yılını doldurmuş olmak şartı ile emekli aylığına hak kazanırlar.

08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş kadın memurların emekliliği:

a. Normal Emeklilik Şartları:

08.09.1999 günü ve sonrası işe giren memur kadınların emekli olabilmeleri için 58 yaşını tamamlamaları ve en az 9000 gün sayısına ulaşmaları şartı ile normal olarak emekli olacaklardır.

b. Kadınların yaşlılıktan 5400 gün ile emeklilik şartları:

08.09.1999 günü ve sonrası işe giren memur kadınların kısmı emeklilik şartı ile yani 5400 gün sayısı ile emekli olabilmeleri için 61 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir.

c.01.05.2008 gününden sonra işe giren kadınlar için emeklilik şartları:

İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrası işe girmiş kadınlardan 4/C bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için prim gün sayısı şartı eskiden olduğu gibi 9000 gün olarak uygulanır. Emeklilik yaşlarının kademeli artışının tespiti de 9000 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zamana göre belli olur.

9000 gün sayısını doldurduğu tarihe göre aşağıdaki yaş şartları aranır:

9000 günü 31.12.2005 tarihine kadar tamamlayan kadınlar için 58 yaşında emekli olur fakat diğerleri için yaş tablosu ise şu şekildedir:

1.1.2036 ila 31.12.2037 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan kadın için yaş 59

1.1.2038 ila 31.12.2039 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan kadın için yaş 60

1.1.2040 ila 31.12.2041 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan kadın için yaş 61

1.1.2042 ila 31.12.2043 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan kadın için yaş 62

1.1.2044 ila 31.12.2045 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan kadın için yaş 63

1.1.2046 ila 31.12.2047 tarihleri arasında 9000 günü tamamlayan kadın için yaş 64

1.1.2048 tarihinden itibaren ise kadın için yaş 65.