Devlet memuriyetine girişte ve/veya memuriyet sırasında kazanılmış hak seviyelerinin belirlenmesine ilişkin işlemler yapılırken, memurlara yanlışlıkla fazladan kademe / derece verildiği durumlarla da karşılaşılabiliyor.
Memurlar; eğitim durumları, görev unvanları ve hizmet sınıfları itibariyle belirlenmiş olan derece / kademeden memuriyete giriş yapmakta ve normal şartlarda her yıl bir kademe ile her üç yılda bir derece almaktadırlar. Öte yandan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanun uyarınca memurun ilave kademe / derece alabileceği çeşitli durumlar da söz konusudur.
Devlet memurlarının kademe / derece işlemleri yürütülürken, kurumlarca hata sonucu memura fazladan kademe ve/veya derece verilebilmektedir. Ancak, hatanın fark edilerek fazla verilen kademenin / derecenin kurumlar tarafından geri alınması yoluna gidildiği durumlarda, konunun genellikle idari yargıda dava konusu edildiği görülmektedir.
Danıştayın konuya bakışı
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu'nun 26.9.1952 günlü, K:1952/244 sayılı kararında; “… kanunsuz yapılan bir terfinin memur lehine müktesep bir hak doğurmayacağı aşikar olmakla beraber, bu işlemin bir çok subjektif tesir ve neticeler doğurduğu, idarece kanunsuz bir terfi işleminin her zaman geri alınabileceğini kabul etmenin "istikrar ilkesiyle" bağdaştırılamayacağı, memur hakkında kanuna uygun müteaddit terfiler cereyan ettiği takdirde idare tarafından kanunsuz terfinin geri alınmasının tecviz edilmeyeceği…” belirtilmiştir.
İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararlarına ilişkin olarak 2575 sayılı Danıştay Kanununun 40 ıncı maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “Bu kararlara, Danıştay daire ve kurulları ile idari mahkemeler ve idare uymak zorundadır.” hükmüne istinaden, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 26.9.1952 günlü, K:1952/244 sayılı kararı, idari yargı yerlerince verilen kararlarda esas alınmaya devam olunmaktadır.
Bu Karar çerçevesinde, Danıştay tarafından verilen çeşitli kararlarda, İçtihatları Birleştirme Kurulu kararında sözü edilen "müteaddid terfiiler" ibaresinden en az iki derece terfiinin yapılmış olmasının anlaşılması gerekeceği, bunun da altı yıllık bir süreye karşılık geldiği vurgulanmıştır.
Hatalı verilen kademenin / derecenin geri alınması
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararı ve bu Karar esas alınmak suretiyle idari yargı yerleri tarafından verilen benzer konudaki kararlardan hareketle konuyu değerlendirdiğimizde; hatalı terfi (derece ve/veya kademe verilmesi) işleminin yapıldığı tarihten itibaren 6 yıl geçmiş ise fazladan verilen kademe ve/veya derecenin geri alınmasının uygun olmayacağı, ancak yapılan hatalı işlemden sonra geçen sürenin 6 yıldan daha kısa olması durumunda ise fazladan verilen kademe ve/veya derecenin geri alınabileceği sonucuna ulaşmaktayız.
